Monte Cassino to miejsce o głębokim znaczeniu historycznym. Poznaj dzieje starożytnego opactwa i krwawej bitwy II wojny światowej. Dowiedz się, jak zaplanować wizytę na tym symbolicznym wzgórzu we Włoszech.
Historia Klasztoru na Monte Cassino
Wzgórze Monte Cassino wznosi się na wysokość 519 metrów. Znajduje się w Apeninach Środkowych. Leży nad doliną rzeki Liri. U podnóża wzgórza rozciąga się miasto Cassino.
Historia Monte Cassino sięga starożytności. W roku 422 p.n.e. osadzono tu cztery tysiące rzymskich kolonistów. Casinum stało się rzymskim municipium od V wieku. Na górze wzniesiono świątynie. Czczono tam Jowisza, Febusa i Wenery.
Przełom nastąpił w VI wieku n.e. Święty Benedykt z Nursji dotarł na wzgórze w 529 roku. Założył tam opactwo benedyktyńskie. W tym klasztorze spisał reguły zakonu benedyktynów. Klasztor stał się ważnym ośrodkiem monastycyzmu. Mnisi zakładali klasztory w całym świecie chrześcijańskim. Siostra Benedykta, Scholastyka, założyła zakon benedyktynek. Klasztor był centrum wiedzy i kultury.
Opactwo przeżywało burzliwe czasy. W 584 roku Longobardowie zdobyli wzgórze. Mnisi zostali wypędzeni. Powrócili w 718 roku. W 883 roku Saraceni splądrowali klasztor. Podpalili budynki i zamordowali mnichów. W 1349 roku trzęsienie ziemi częściowo zniszczyło klasztor. W 1799 roku wzgórze zdobyli żołnierze Napoleona.
Klasztor był nie tylko kapsułą czasu. Niósł światło przez średniowiecze. Klasztor zmieniał świat. W 1943 roku biblioteka klasztorna liczyła ponad 40 tysięcy manuskryptów. Klasztor miał wartość ogólnoludzką. Jego znaczenie wykraczało poza ramy katolicyzmu.
Kiedy założono klasztor na Monte Cassino?
Klasztor na Monte Cassino został założony przez świętego Benedykta w 529 roku n.e. Był to kluczowy moment w historii monastycyzmu.
Monte Cassino podczas II Wojny Światowej
Wzgórze Monte Cassino odegrało tragiczną rolę w historii. Stało się symbolem ludzkiego poświęcenia i cierpienia. Rejon Monte Cassino był kluczowym stanowiskiem. Stanowił część niemieckiej linii Gustawa. Linia ta blokowała aliantom drogę do Rzymu. Monte Cassino było najdoskonalszą pozycją obronną w Europie.
Alianci musieli przełamać tę linię. Rozpoczęli kampanię włoską po udanym desancie na Sycylii w 1943 roku. Monte Cassino było kluczowym punktem oporu niemieckiego. Przejście na Rzym pod Monte Cassino było historycznym miejscem. Obrońcy Włoch zastępowali tu drogę najeźdźcom z południa.
Bombardowanie Klasztoru
Decyzja o zbombardowaniu klasztoru wywołała kontrowersje. Alianci w pełni zdawali sobie sprawę ze znaczenia klasztoru. Miał on ogromną wartość dla Włoch i dla świata. Inicjatorem bombardowania był nowozelandzki generał Bernard Freyberg.
Rankiem 15 lutego 1944 roku nad klasztorem pojawiły się bombowce. Ponad 130 ciężkich bombowców B-17 wzięło udział w akcji. Na zabytkowy kompleks zrzucono 576 ton bomb. Inne źródła podają 500 ton bomb. Zrzucano bomby burzące i zapalające. Klasztor obrócił się w stertę gruzów. Pod gruzami zginęło 230 cywili. Zginęły także 3 osoby, które próbowano ewakuować.
Alianci bombardowali klasztor, próbując przełamać linię Gustawa. Niektórzy alianccy żołnierze wierzyli, że w klasztorze ukrywają się Niemcy. Dla ludzi w okopach klasztor stał się czymś złowieszczym. Niemcy stworzyli wokół klasztoru strefę zamkniętą. Bramy strzegła Żandarmeria wojskowa. W klasztorze wybuchła epidemia duru rzekomego. Było to spowodowane złymi warunkami sanitarnymi. Ostrzeżenia przed bombardowaniem przekazywano uchodźcom. Zalecano opuszczenie klasztoru pod białą flagą.
Według brytyjskiego generała J.F.C Fullera bombardowanie było aktem czystej głupoty. Wielka Brytania i Stany Zjednoczone debatowały w prasie. Zastanawiano się, czy klasztor powinien zostać zachowany. Dwight Eisenhower, głównodowodzący, stawiał sprawę jasno. Żadne budowle nie mogą być ważniejsze od ludzkiego życia. Argumentowano, że jeśli klasztor nie był zajęty dzisiaj, mógłby być jutro. Matthew Parker, autor książki o bitwie, łączy badania archiwalne z wywiadami. Przedstawił wyczerpującą relację z konfliktu.
Dlaczego alianci zbombardowali klasztor na Monte Cassino?
Alianci zbombardowali klasztor 15 lutego 1944 roku. Próbowali przełamać niemiecką linię obrony. Generał Freyberg wnioskował o bombardowanie. Wierzono, że Niemcy wykorzystują klasztor jako punkt obserwacyjny. Mimo kontrowersji i ostrzeżeń, decyzja zapadła.
Bitwa o Monte Cassino
Bitwa o Monte Cassino trwała od 17 stycznia do 19 maja 1944 roku. Była częścią kampanii alianckiej we Włoszech. Celem było przełamanie niemieckiej obrony. Walki trwały prawie pół roku. Składały się z kilku mniejszych bitew. Była to najcięższa i najkrwawsza bitwa. Walczyli w niej zachodni alianci z niemieckim Wehrmachtem. W walkach wzięło udział blisko dwadzieścia krajów. Bitwa była uważana za najtrudniejszą bitwę aliantów zachodnich.
W walkach zginęło około 70 tysięcy żołnierzy wszystkich nacji. Sześciomiesięczne walki spowodowały ćwierć miliona zabitych lub rannych. Straty sprzymierzonych wyniosły 50 tysięcy rannych i zabitych. Niemcy stracili 20 tysięcy żołnierzy.
Polacy odegrali kluczową rolę w ostatnim szturmie. Generał Anders miał tylko 10 minut na decyzję. Zgodził się na udział 2 Korpusu Polskiego. Polscy żołnierze walczyli pod wzgórzem '593′. Zdobycie klasztoru 18 maja 1944 roku było ich sukcesem. Był to jeden z największych sukcesów polskiego oręża. W 18 maja w samo południe odegrano hejnał mariacki. Ogłosił zwycięstwo polskich żołnierzy. Harold Alexander podziękował Polakom. Powiedział, że wybrałby ich pod swoje dowództwo.
W czasie walk o Monte Cassino zginęło 924 Polaków. Prawie 3000 zostało rannych. Inne dane mówią o 923 poległych i prawie 3 tysiącach rannych. Kilkuset żołnierzy uznano za zaginionych. Zdobycie wzgórza kosztowało życie 30 tysięcy żołnierzy, w tym wielu Polaków. W opinii historyków tak wielka danina krwi nie przełożyła się na wymierne efekty. 4 czerwca 1944 roku zdobyto Rzym. Niemcy utrzymali punkt oporu mimo bombardowania.
Jedną z legend bitwy jest niedźwiedź Wojtek. Brał udział w bitwie pod Monte Cassino. Pomagał przenosić ciężkie skrzynie z amunicją.
Ilu Polaków zginęło pod Monte Cassino?
W bitwie o Monte Cassino zginęło 924 polskich żołnierzy. Prawie 3000 zostało rannych. Ich poświęcenie było kluczowe dla zdobycia klasztoru.
Odbudowa Klasztoru
Po zniszczeniach wojennych klasztor odbudowano. Prace trwały wiele lat. W 1964 roku papież Paweł VI konsekrował odnowiony klasztor. Dziś opactwo ponownie funkcjonuje. Jest miejscem pielgrzymek i turystyki.
Zwiedzanie Monte Cassino
Monte Cassino jest ważnym miejscem pamięci narodowej. Warto odwiedzić to miejsce podczas pobytu we Włoszech. Znajduje się obok miasta Cassino. Można dojechać samochodem. Dystans z Krakowa to około 1600 kilometrów. Czas dojazdu wynosi około 18 godzin. Współrzędne parkingu przy klasztorze to 41.4894, 13.8129. Parking kosztuje 3 euro za cały dzień.
Co warto zobaczyć na Monte Cassino?
- Klasztor Benedyktynów: Zwiedzanie klasztoru zajmuje około 45 minut. Możesz zejść do podziemi klasztoru. Znajdują się tam mozaiki i płaskorzeźby. Przejdź się krużgankami i po dziedzińcu klasztoru. Z wzgórza roztacza się piękny widok na okolicę. Bazylika Katedralna to klejnot Monte Cassino. Wnętrze jest bogato zdobione. Warto zobaczyć Kaplicę Świętej Rodziny. Jest tam też Kaplica Matki Boskiej Cierpiącej.
- Polski Cmentarz Wojenny: Cmentarz znajduje się nieopodal klasztoru. To jedno z najważniejszych polskich miejsc pamięci za granicą. Spoczywają tam polscy żołnierze polegli w bitwie. Na cmentarzu spoczywa około 1100 żołnierzy. Generał Władysław Anders został pochowany na tym cmentarzu. Współrzędne parkingu przy cmentarzu to 41.4920, 13.8091. Parking przy cmentarzu jest bezpłatny.
- Pole Bitwy: Można zwiedzić pole bitwy. Dostępna jest ścieżka historyczna. Długość trasy to 4,3 km. Czas przejścia wynosi około 2 godzin. Suma podejść na szlaku to 176 metrów. Zaleca się przejść ścieżką. Możesz dotrzeć do pomnika na wzgórzu. Możesz zobaczyć miejsca związane z walkami. Wzgórze 593, Domek Doktora i Wzgórze 575 to ważne punkty.
Klasztor jest często odwiedzany przez polskich turystów. Monte Cassino to miejsce pielgrzymek. To także miejsce turystyki i refleksji nad historią.
Godziny otwarcia klasztoru różnią się w zależności od pory roku.
| Okres | Godziny otwarcia |
|---|---|
| 21 marca – 31 października | od 8:45 do 19:00 |
| 1 listopada – 20 marca | od 9:00 do 17:00 (dni powszednie), od 8:45 do 17:15 (niedziele i święta) |
Podczas zwiedzania można skorzystać z przewodników. Pierwszym w Polsce przewodnikiem jest „Monte Cassino i okolice”. Zawiera opis tras. Opisuje miejsca związane z działaniami 2 Korpusu Polskiego. Książka liczy 296 stron. Zawiera 18 map i 200 fotografii. Opisuje 9 szlaków pieszych. Proponuje 5 wycieczek samochodowych. Książka zawiera 13 kodów QR. Kody QR ułatwiają nawigację. Możesz zacząć czytanie od części historycznej. Sprawdź część z trasami pieszymi. Przewodnik pomoże znaleźć pomniki. Pomoże też znaleźć miejsca związane z 2 Korpusem.
Czy można zwiedzać klasztor na Monte Cassino?
Tak, klasztor na Monte Cassino jest otwarty dla zwiedzających. Można zobaczyć bazylikę, krużganki, dziedzińce i podziemia. Zwiedzanie zajmuje około 45 minut.
Czerwone Maki na Monte Cassino
Bitwa o Monte Cassino jest upamiętniona pieśnią. „Czerwone maki na Monte Cassino” to znana polska pieśń wojenna. Powstała w nocy z 17 na 18 maja 1944 roku. Słowa napisał Feliks Konarski. Muzykę skomponował Alfred Schütz. Pieśń stała się symbolem bitwy. Upamiętnia poświęcenie polskich żołnierzy.
Podsumowanie
Monte Cassino to miejsce wielu historii. Znajduje się tu starożytny klasztor benedyktyński. Było też świadkiem krwawej bitwy II wojny światowej. Polskie zwycięstwo pod Monte Cassino jest ważnym elementem historii. Wzgórze i cmentarz są miejscami pamięci. Odwiedzając Monte Cassino, oddajesz hołd historii. To podróż przez wieki. To także lekcja o ludzkim losie.
Zobacz także: