Choinka to dla wielu najważniejszy symbol świąt, ale jej historia i tradycje kryją mnóstwo niespodzianek. Od pogańskich korzeni, przez niemieckie zwyczaje, aż po rekordowe instalacje świetlne – drzewko bożonarodzeniowe ma wiele twarzy. Przygotowaliśmy pięć najciekawszych faktów o choince bożonarodzeniowej, które pozwolą spojrzeć na ten zwyczaj z zupełnie nowej perspektywy.
Historia choinki — skąd się wzięła tradycja?
Choć ubieranie choinki jest dziś nieodłącznym elementem świąt, jej korzenie sięgają setek lat wstecz. Pierwsze udokumentowane wzmianki prowadzą do XVI-wiecznych Niemiec, gdzie zwyczaj ten upodobali sobie zwłaszcza protestanci. Niektóre źródła sugerują jednak, że tradycja może być jeszcze starsza – już w 1492 roku ozdobione drzewka miały pojawić się w kościołach francuskiego Strasburga, w tym w tamtejszej katedrze.
Na ziemie polskie tradycja ta dotarła stosunkowo późno, wraz z niemieckimi wpływami. Chociaż pierwsze świąteczne drzewka pojawiły się na gdańskich jarmarkach już w 1698 roku, zwyczaj zadomowił się na dobre dopiero około 1850 roku, początkowo głównie w salonach arystokracji i bogatego mieszczaństwa. Dziś mieszkańcy stolicy mogą skorzystać z usługi choinka na zamówienie w Warszawie, co znacznie ułatwia przygotowania świąteczne.
Symboliczną datą jest rok 1879, kiedy niemiecki książę Albrecht von Hohenzollern ustawił choinkę w Poznaniu. Mimo to zwyczaj upowszechnił się w całym kraju dopiero około 100 lat temu, wypierając tradycyjną polską podłaźniczkę – ozdobę podwieszaną u sufitu.
Ciekawostki o symbolice choinki
W tradycji chrześcijańskiej choinka ma niezwykle bogatą symbolikę. Jej wieczna zieleń symbolizuje życie wieczne, nadzieję i odrodzenie – wartości nierozerwalnie splecione z narodzinami Chrystusa. Drzewko stanowi też nawiązanie do biblijnego „drzewa życia”, przypominając o obietnicy zbawienia.
Poszczególne ozdoby na choince również mają swoją symbolikę:
- Gwiazda na szczycie – symbolizuje Gwiazdę Betlejemską, która prowadziła Trzech Króli do Jezusa.
- Światełka – oznaczają Chrystusa jako „światłość świata”, rozpraszającą mrok grzechu.
- Jabłka (dziś zastąpione przez bombki) – przypominały o grzechu pierworodnym. Okrągły kształt i czerwień bombek nawiązują do tej tradycji.
- Papierowe łańcuchy – symbolizowały węża kusiciela oraz więzy grzechu, z których ludzkość została oswobodzona.
Największe choinki na świecie — rekordy i ciekawostki
Wiele miast na całym świecie rywalizuje w tworzeniu spektakularnych choinek, które co roku przyciągają tłumy turystów.
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli świąt jest legendarna choinka w Rockefeller Center na nowojorskim Manhattanie. Każdego roku w sercu miasta staje tam potężny, starannie wybrany świerk.
Z kolei największa choinka na świecie, wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa, wcale nie jest prawdziwym drzewem. To spektakularna instalacja świetlna we włoskim Gubbio, gdzie na zboczu góry Ingino ponad 700 lamp tworzy kształt drzewka o wysokości ponad 650 metrów. Ta świetlista konstrukcja, będąca lokalną tradycją, robi ogromne wrażenie.
Inne miasta również mogą pochwalić się imponującymi choinkami:
- Rio de Janeiro – przez wiele lat na lagunie Rodrigo de Freitas stawała pływająca choinka, osiągająca do 85 metrów wysokości.
- Dortmund – co roku powstaje tu 45-metrowa konstrukcja złożona z około 1700 mniejszych świerków.
Tradycje związane z choinką w różnych krajach
Choinka jest symbolem rozpoznawalnym na całym świecie. Mimo to w różnych krajach można spotkać unikalne, a czasem zaskakujące zwyczaje związane z jej dekorowaniem.
W Niemczech, kolebce tego zwyczaju, w niektórych domach istnieje zabawna tradycja ukrywania na drzewku ozdoby w kształcie ogórka, zwanej Weihnachtsgurke. Dziecko, które jako pierwsze odnajdzie ten zielony skarb wśród gałązek, otrzymuje dodatkowy prezent. Choć historycy spierają się co do autentyczności tego zwyczaju, zdobył on ogromną popularność jako świąteczna gra rodzinna.
W Ukrainie choinki często zdobi się pajęczynami i figurkami pająków. Zwyczaj ten nawiązuje do legendy o ubogiej wdowie, której pająki utkały na drzewku sieć – ta o poranku zamieniła się w srebro i złoto. Właśnie dlatego ozdoba ta ma przynosić domownikom szczęście i pomyślność.
W krajach skandynawskich popularne są następujące zwyczaje:
- Wspólne świętowanie (m.in. w Norwegii i Szwecji) – rodziny często tańczą i śpiewają kolędy wokół choinki.
- Chowanie mioteł (Norwegia) – w Wigilię chowa się miotły, by zgodnie z dawnymi wierzeniami uchronić je przed czarownicami i złymi duchami.
W Polsce, obok uniwersalnych ozdób, na choinkach wciąż popularne są ręcznie robione dekoracje, pierniki czy jabłka. Charakterystycznym zwyczajem jest również pozostawianie ubranego drzewka aż do 2 lutego (święta Matki Bożej Gromnicznej), co symbolicznie przedłuża okres bożonarodzeniowy.
Nowoczesne dekoracje choinkowe — co jest na topie?
Obok tradycyjnych, wielokolorowych dekoracji, co roku pojawiają się nowe trendy w ubieraniu choinek, które pozwalają dopasować świąteczne drzewko do indywidualnego stylu i wystroju wnętrza.
Do najpopularniejszych trendów w dekorowaniu choinek należą:
- Styl „zimowej krainy” – oparty na bieli, srebrze i odcieniach niebieskiego. Dominują w nim szklane bombki, ozdoby w kształcie sopli lodu i białe światełka, tworząc elegancki, mroźny klimat.
- Trend minimalistyczny i ekologiczny – stawia na naturalne materiały, takie jak drewno, słoma, suszone owoce, szyszki czy laski cynamonu. Wpisuje się w ideę „less waste” i podkreśla piękno samego drzewka.
- Aranżacje monochromatyczne – to gra jednym, często nietypowym kolorem (np. granat, butelkowa zieleń), co daje nowoczesny i stylowy efekt.
- Ponadczasowa klasyka – tradycyjne połączenie czerwieni, zieleni i złota, które nigdy nie wychodzi z mody i tworzy ciepłą, nostalgiczną atmosferę.
Tekst promocyjny
Zobacz także: