Święty Mikołaj – kim był i skąd wziął się w naszych domach?

Święty Mikołaj to postać znana na całym świecie. Jego historia łączy fakty historyczne z barwnymi legendami. Poznaj prawdziwe losy biskupa z Miry i dowiedz się, jak ewoluował jego wizerunek do postaci, którą znamy dzisiaj.

Kim był historyczny Święty Mikołaj?

Pierwowzorem Świętego Mikołaja był biskup Mikołaj z Miry. Żył on na przełomie III i IV wieku naszej ery. Urodził się w Patarze w Licji, na terenie dzisiejszej Turcji. Nikolas urodził się w zamożnej rodzinie. Rodzice Mikołaja byli bogaci. Zmarli jednak podczas epidemii. Mikołaj oddał cały swój majątek potrzebującym. Prowadził prosty styl życia. Zasłynął z dobroczynności i wrażliwości na krzywdę innych. Został biskupem Miry w Licji. Zmarł w połowie IV wieku. Szybko uznano go za świętego. Kościół Katolicki stworzył hagiografię Świętego Mikołaja. Jego pośmiertna reputacja rozprzestrzeniła się po całym imperium rzymskim. Największe sanktuarium Świętego Mikołaja znajduje się w Bari we Włoszech. Jego relikwie przeniesiono tam w 1087 roku.

Legendy o Świętym Mikołaju z Miry

Mikołaj z Miry zasłynął z wielu cudów i dobrych uczynków. Tradycja wręczania prezentów przez Świętego Mikołaja przetrwała wieki. Najbardziej znana legenda opowiada o trzech córkach biednego człowieka. Ich ojciec nie miał pieniędzy na posag. Rozważał sprzedanie ich do domu publicznego. Mikołaj uratował trzy córki majętnego sąsiada. Wrzucał sakwy z pieniędzmi przez okno. Zapewnił im w ten sposób możliwość zamążpójścia. Inna legenda opowiada o ocaleniu trzech żołnierzy. Mikołaj miał powstrzymać miecz katowski. Dowiódł tym samym niewinności trzech rzymskich żołnierzy. Legendy morskie mówią, że Mikołaj ratował żeglarzy przed burzą. Mikołaj jest uznawany za patrona dzieci od czasów średniowiecznych. Jest patronem wielu zawodów i krajów. Legenda głosi, że Mikołaj czynił wiele dobrych rzeczy przed zostaniem biskupem. Mikołaj obdarzył głodujących mieszkańców Miry zbożem.

Historia Mikołaja z Miry urodził się w zamożnej rodzinie, od najmłodszych lat cechowała go niezwykła wrażliwość na krzywdę innych.

Ewolucja wizerunku Świętego Mikołaja

Wizerunek Świętego Mikołaja zmieniał się na przestrzeni wieków. Początkowo św. Mikołaj był chudziną. Ubrany był w szaty biskupa. W XIX wieku nadal przedstawiano go w ten sposób. Pierwszy raz św. Mikołaj został przedstawiony w czapce elfa. Zrobił to Thomas Nast. Rewolucja w wyglądzie św. Mikołaja przyszła w latach 20. XX wieku. Przyczyniła się do tego reklama Coca-Coli. Haddon Sundblom w 1931 roku stworzył ilustrację Świętego Mikołaja. Wykonał ją dla Coca-Coli. Wizerunek Mikołaja spopularyzowany przez Coca-Cola w 1930 roku. Sprawiła, że Mikołaj zaczął być kojarzony z czerwonym kubraczkiem. Na poprzednich wizerunkach Święty Mikołaj był przedstawiany w ubraniu o innej kolorystyce niż czerwony. Początkowo św. Mikołaj miał zielony kubraczek. Był jednym z elfów. Czerwony strój Świętego Mikołaja „otrzymał” pod koniec XIX wieku. Washington Irving w 1809 roku przedstawił Świętego Mikołaja. Opisał go jako krzepkiego, brodatego mężczyznę. Clement Moore w 1822 roku napisał poemat „Visit From Saint Nicholas”.

Pierwsza wzmianka o żonie Świętego Mikołaja pojawiła się w 1849 roku. W 1890 roku otwarto pierwszy na świecie dom towarowy Świętego Mikołaja.

Święty Mikołaj i tradycje na świecie

Tradycja obdarowywania dzieci drobnymi podarunkami znana jest na całym świecie. Mikołajki to tradycja ta. Niektóre kraje mają różne postacie Mikołaja. Różnią się daty i zwyczaje. W Polsce Mikołajki obchodzone są 6 grudnia. W tym dniu prezenty przynosi święty Mikołaj. W niektórych regionach Polski prezenty przynosi Gwiazdor lub Aniołek. W Niemczech Mikołaj przychodzi 6 grudnia i w Wigilię. W Holandii Mikołaj przychodzi w ostatnią sobotę listopada. Nazywa się Sinterklaas. Tradycyjnym mikołajkowym podarkiem są czekoladowe litery. We Francji prezenty przynosi Pere Noel. We Włoszech prezenty rozdaje Befana. W Hiszpanii prezenty dzieciom dostarczają Trzej Królowie. Przynoszą je 6 stycznia. W Belgii są dwa Mikołaje: Sinterklaas i Kerstman. W Czechach i na Słowacji Mikołaj przychodzi 6 grudnia. W Rosji odpowiednikiem Mikołaja jest Died Moroz. Prezenty przynosi w Nowy Rok. W Anglii Mikołaj to Father Christmas. W USA Mikołaj to Santa Claus. Prezenty przynosi w Wigilię Bożego Narodzenia. Kładzie je pod choinką. W Danii Mikołaj przyjeżdża saniami. Zaprzężone są w renifery. W Islandii Mikołaj ma pomocników skrzaty. W Austrii Mikołaj przychodzi z diabłami Krampusami. Krampus karze niegrzeczne dzieci. W Szwecji Święty Mikołaj zniknął w XVI wieku. Zastąpiony został przez Jul Tomte. W Szwajcarii Mikołaj przychodzi 5 grudnia.

Współczesny Święty Mikołaj – Santa Claus

Współczesny Święty Mikołaj to starszy, siwy mężczyzna. Obdarowuje grzeczne dzieci prezentami. Ma charakterystyczny czerwony strój i brodę. Według popularnych przekonań mieszka w Laponii. Często wskazuje się na Rovaniemi w Finlandii. Wioska Świętego Mikołaja znajduje się około 8 km od Rovaniemi. Inne miejsca to Korvatunturi, Drøbak w Norwegii czy Biegun Północny w Kanadzie. Prawdziwy Święty Mikołaj ma zaprzęg. Składa się on z 8 reniferów. Ich imiona to Kometek, Amorek, Błyskawiczny, Fircyk, Pyszałek, Tancerz, Złośnik, Profesorek. Później dołączył do nich Rudolf Czerwononosy. Mikołaj ma pomocników. Są nimi elfy lub skrzaty. W niektórych tradycjach pojawia się Zwarte Piet. W Holandii pomocnik Mikołaja Zwarte Piet jest przedmiotem kontrowersji. Święty Mikołaj ma żonę. Pani Mikołajowa pomaga mu w przygotowaniach. Dzieci piszą listy do Świętego Mikołaja. Urząd pocztowy w Rovaniemi otrzymuje ich ponad 700 tysięcy rocznie. Najwięcej listów przychodzi z Francji. Legenda głosi, że Święty Mikołaj ma 31 godzin na dostarczenie prezentów na całym świecie. Wykorzystuje do tego strefy czasowe.

Święty Mikołaj jest postacią wszechobecną we współczesnej kulturze. Jest przedstawiany w sztuce i literaturze. Pojawia się w filmach takich jak „Listy do M.”, „Grinch” czy „Zły Mikołaj”.

Ciekawostki o Świętym Mikołaju

Oto 12 interesujących ciekawostek o Świętym Mikołaju:

• Święty Mikołaj ma pierwowzór w osobie biskupa Miry w Licji.
• Żył na przełomie III i IV wieku.
• Oddał cały swój majątek potrzebującym.
• Mikołaj jest świętym katolickim i prawosławnym.
• Pierwsze mikołajki odbyły się 6 grudnia 1804 roku.
• Wizerunek Mikołaja spopularyzowała reklama Coca-Coli w 1930 roku.
• Prawdziwy Święty Mikołaj ma zaprzęg składający się z 8 reniferów (bez Rudolfa).
• Pierwsza wzmianka o żonie Świętego Mikołaja pojawiła się w 1849 roku.
• W 1890 roku otwarto pierwszy na świecie dom towarowy Świętego Mikołaja.
• W Finlandii istnieje Wioska Świętego Mikołaja.
• Święty Mikołaj jest uznawany za patrona dzieci od czasów średniowiecza.
• Ma 31 godzin na dostarczenie prezentów na całym świecie.

Historia i legendy związane z postacią św. Mikołaja są fascynujące. Łączą w sobie wiarę, tradycję i współczesną kulturę popularną. Mikołajki to tradycja znana od XIX wieku w Polsce. Zwyczaj obchodzenia mikołajek praktykuje się w innych krajach. Warto poznać historię i legendy związane z postacią św. Mikołaja.

Pytania o Świętego Mikołaja

Zobacz także:

• Święty Mikołaj – historia, tradycje i ciekawostki, które musisz znać
• Wolfgang Amadeusz Mozart – Życie, Twórczość, Ciekawostki
• Niedźwiedź brunatny – poznaj największego drapieżnika Europy
• Rezerwat Niebieskie Źródła: Wyjątkowe miejsce w Polsce
• Ciekawostki o reniferach – wszystko, co musisz wiedzieć