Zamek Pieskowa Skała to wyjątkowy zabytek na Szlaku Orlich Gniazd. Poznaj jego historię, architekturę oraz praktyczne informacje dotyczące zwiedzania.
Historia Zamku Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała ma długą historię. Pierwsza wzmianka o warowni pochodzi z roku 1315. Dokument wydany przez Władysława Łokietka nazywa zamek „Peskenstein”. Pierwszy murowany zamek postawił król Kazimierz Wielki w połowie XIV wieku. Warownia pełniła rolę strażnicy. Strzegła ważnej drogi handlowej z Krakowa na Śląsk. W 1377 roku król Ludwik Węgierski darował zamek Piotrowi Szafrańcowi. Ród Szafrańców posiadał zamek przez przeszło dwa wieki, do 1608 roku. Stanisław Szafraniec rozbudował zamek wspaniale. Założył ogrody, stawy i zwierzyńce. W XV wieku wzniesiono dwie potężne okrągłe baszty artyleryjskie. W XVI wieku Hieronim Szafraniec był sekretarzem króla Zygmunta Starego.
Kiedy powstał Zamek Pieskowa Skała?
Pierwszy murowany zamek w Pieskowej Skale postawił król Kazimierz Wielki w połowie XIV wieku. Najstarsza pisemna wzmianka o warowni pochodzi z 1315 roku.
W XVII wieku zamek został rozbudowany. Przekształcono go w renesansową siedzibę magnacką. Zamek przeszedł przez wielu właścicieli. Wśród nich byli Zebrzydowscy i Wielopolscy. Michał Zebrzydowski przyczynił się do rozbudowy. W 1655 roku zamek został zdobyty przez Szwedów podczas Potopu. W 1787 roku zamek odwiedził król Stanisław August Poniatowski. W 1842 roku zamek przeszedł w ręce rodziny Mieroszewskich. Jan Mieroszewski był politykiem i kolekcjonerem. W 1863 roku zamek ucierpiał w trakcie powstania styczniowego. Najstarsza część zamku spłonęła w pożarze w 1850 roku. W latach 1903-1939 zamek funkcjonował jako pensjonat. W 1950 roku zamek przejęło Ministerstwo Kultury i Sztuki. Po II wojnie światowej zamek przywrócono. Nadano mu wygląd z czasów największej świetności. W 1971 roku zamek znalazł się na znaczku pocztowym.
Architektura Zamku Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała znajduje się w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Leży w malowniczej Dolinie Prądnika. Zamek powstał jako gotycka strażnica. W XVII wieku zmieniono go na renesansową rezydencję. Należy do nielicznej grupy dobrze zachowanych zabytków polskiego Odrodzenia.
Architektura zamku prezentuje różne style. Można podziwiać siedemnastowieczne fortyfikacje bastionowe. Wzniesiono je przed najazdem szwedzkim w 1655 roku. System fortyfikacji był wzorowany na systemie nowowłoskim. Zamek ma dwie piętnastowieczne baszty gotyckie. Chroniły one zamek od strony wschodniej. Wschodnia wieża ma dziesięć poziomów bojowych. Posiada 57 otworów strzelniczych. Południowa wieża ma średnicę 5,8 metra. Wschodnia wieża ma średnicę 6 metrów. Studnia na zamku ma głębokość 45 lub 51 metrów.
Jakie style architektoniczne można zobaczyć na zamku?
Zamek Pieskowa Skała łączy styl gotycki i renesansowy. Widać gotyckie baszty oraz renesansowy dziedziniec arkadowy i fortyfikacje bastionowe.
Serce zamku stanowi dziedziniec arkadowy. Ten renesansowy dziedziniec powstał w XVI wieku. Charakteryzuje się arkadami filarowymi. Do zbudowania loggii widokowej przyczynił się humanista Stanisław Szafraniec. Budynek bramy powstał w XVI wieku. Zajął miejsce średniowiecznej baszty bramnej. Kaplica św. Michała została wybudowana przed najazdem szwedzkim. Dokonał tego Michał Zebrzydowski w 1655 roku.
Zamek Pieskowa Skała: lokalizacja i dojazd
Zamek Pieskowa Skała znajduje się w Ojcowskim Parku Narodowym. Leży we wsi Sułoszowa. Wieś Sułoszowa znajduje się w województwie małopolskim. Należy do powiatu krakowskiego. Do Krakowa jest mniej niż 40 kilometrów. Wieś rozciąga się wzdłuż drogi nr 773. Droga ta łączy Sieniczno z Wesołą koło Słomnik. W Sułoszowej znajduje się źródło rzeki Prądnik. Zamek usytuowany jest w Sułoszowej, woj. małopolskie.
Jak dojechać do Zamku Pieskowa Skała?
Do zamku można dojechać samochodem. Z Krakowa kieruj się na północ. Droga zajmuje około 40 minut. Na miejscu dostępne są parkingi. Cena za godzinę parkowania samochodu osobowego wynosi 8 zł.
Gdzie znajduje się Zamek Pieskowa Skała?
Zamek Pieskowa Skała leży we wsi Sułoszowa, w województwie małopolskim. Jest częścią Ojcowskiego Parku Narodowego.
Można też skorzystać z komunikacji publicznej. MPK Kraków obsługuje połączenia w okolicy. Sprawdź aktualne rozkłady jazdy. Zamek jest dobrze oznakowany. Łatwo go znaleźć po dotarciu do Sułoszowej.
Zwiedzanie Zamku Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała to oddział Zamku Królewskiego na Wawelu. Jest to jeden z najpopularniejszych polskich zamków. Warto poświęcić na zwiedzanie od 2 do ponad 3 godzin. Czas zwiedzania zamku podawany jest także jako 3-3:30 godziny.
Godziny otwarcia i bilety
Godziny otwarcia zamku różnią się w zależności od sezonu.
| Dzień | Godziny otwarcia (ogólne) |
|---|---|
| Poniedziałek | 09:00 – 15:00 |
| Wtorek – Piątek | 09:20 – 17:00 |
| Sobota – Niedziela | 09:30 – 18:00 |
Upewnij się co do godzin zwiedzania przed przyjazdem. Godziny mogą ulec zmianie, zwłaszcza poza sezonem.
Ceny biletów również zależą od wybranej trasy.
| Typ biletu | Cały zamek | Wystawy stałe (zakres cen) |
|---|---|---|
| Normalny | 55 zł | od 18 zł do 45 zł |
| Ulgowy | 45 zł | od 15 zł do 35 zł |
Starsze dane podają inne ceny biletów. Bilet normalny kosztował 45 zł lub 18 zł. Bilet ulgowy kosztował 35 zł lub 11 zł. Zawsze sprawdź aktualne ceny na stronie zamku. Bilety polecamy kupić przez internet. Pomaga to uniknąć kolejek.
Co zwiedzać w Zamku Pieskowa Skała?
Zamek oferuje kilka wystaw. Można zwiedzić wystawy stałe. Prezentują one malarstwo, rzeźbę i meble. Pochodzą z okresu od XIV do XIX wieku. Jedną z ekspozycji jest Galeria Malarstwa Angielskiego. Zamek był sugerowany jako miejsce na galeryjną wystawę części wawelskich skarbów.
Jakie wystawy można zobaczyć na zamku?
Na Zamku Pieskowa Skała można zobaczyć wystawy stałe, w tym Galerię Malarstwa Angielskiego. Ekspozycje prezentują sztukę i meble historyczne.
Warto zobaczyć wspaniałe ogrody parterowe. Kompozycja ogrodowa powstała w latach 50-tych XX wieku. Projektował ją profesor Gerard Ciołek. Z dziedzińca arkadowego roztacza się piękny widok na ogrody. Zamek poleca piękne ogrody. Można też zjeść posiłek w Restauracji Renesansowej. Znajduje się ona w jednym z bastionów. Taras widokowy oferuje panoramy okolicy.
Legendy Zamku Pieskowa Skała
Z Zamkiem Pieskowa Skała wiążą się legendy. Jedna z nich opowiada o Dorotce. Młoda Dorotka pochodziła z rodu Toporczyków. Została wydana za starego Szafrańca. Był on panem zamku w Dolinie Prądnika. Dorotka zakochała się w młodym rycerzu. Chłopak przebrał się za mnicha. Chciał dostać się na zamek. Został jednak nakryty z Dorotką.
Co głosi legenda o Dorotce?
Legenda mówi o Dorotce, która zakochała się w rycerzu. Jej mąż uwięził ją w baszcie. Wierny pies miał przynosić jej jedzenie.
Szafraniec był okrutny. Dorotka została zamknięta w baszcie zamkowej. Miała umrzeć śmiercią głodową. Jej wierny pies przynosił jej jedzenie. Schodził do Doliny Prądnika. Tam dostawał jedzenie od rycerza. Inna wersja legendy mówi inaczej. Dorotka została żywcem zamurowana w piwnicy pod wieżą. Ukazuje się jako Biała Dama. Skała Dorotki to najwyższa część wzgórza zamkowego. Jest związana z legendą.
Zamek Pieskowa Skała w kulturze
Zamek Pieskowa Skała pojawiał się w filmach. Na jego terenie kręcono sceny. Były to sceny do filmów: Ogniem i Mieczem, Janosik, Pan Wołodyjowski. Zamek jest częścią naszego dziedzictwa kulturowego. Warto je znać.
W jakich znanych filmach pojawia się Zamek Pieskowa Skała?
Zamek Pieskowa Skała był planem filmowym dla scen z filmów: Ogniem i Mieczem, Janosik oraz Pan Wołodyjowski.
Zamek jest wspominany w literaturze. Cytat z przeszłości mówi:
Dom tak był sprzętami ozdobiony, iż go z królewskim równano.
Inny cytat podkreśla wartość zamku:
Cześć należy się tym mężom, co nam jedyny w kraju zamek ze wszystkimi pamiątkami jakby relikwię z przeszłości dochowali.
Zamek Pieskowa Skała to cenny zabytek. Powinien być odwiedzany przez turystów.
Atrakcje w okolicy Zamku Pieskowa Skała
Zamek Pieskowa Skała leży na Szlaku Orlich Gniazd. Jest też w sercu Ojcowskiego Parku Narodowego. Okolica oferuje wiele atrakcji. Warto zwiedzić Ojcowski Park Narodowy. Można podziwiać piękno przyrody.
Co warto zobaczyć w pobliżu Zamku Pieskowa Skała?
W okolicy zamku warto odwiedzić Ojcowski Park Narodowy, zobaczyć Maczugę Herkulesa oraz zwiedzić Zamek w Ojcowie.
W pobliżu zamku znajduje się Maczuga Herkulesa. To charakterystyczna skała. Ma około 25 metrów wysokości. Warto podejść do Maczugi Herkulesa i zrobić zdjęcie. Skała Fortepian ma od 8 do 12 metrów wysokości. Zachęcamy do przejścia przez szlak widokowy. Ukazuje on piękno OPN-u.
Okolica obfituje w zamki i ruiny. Szlak Orlich Gniazd ma ponad 160 kilometrów długości. Znajduje się na nim 12 zabytkowych obiektów.
Oto odległości do innych atrakcji w okolicy:
- Ojcowski Park Narodowy: 6.3 km
- Dolinki Krakowskie: 8.4 km
- Zamek Rabsztyn: 14.6 km
- Pustynia Błędowska: 20.2 km
- Zamek Tenczyn: 21.2 km
- Zamek Pilcza w Smoleniu: 22.8 km
- Wawel w Krakowie: 23.9 km
- Kazimierz w Krakowie: 24.4 km
- Szlak Orlich Gniazd: 28.3 km
- Zamek Ogrodzieniec: 28.3 km
W Dolinie Prądnika warto spróbować regionalnych win. Polecany jest też pstrąg Ojcowski. Zamek Pieskowa Skała to świetny cel na weekendowy wypad. Warto połączyć wizytę z odkrywaniem Ojcowskiego Parku Narodowego. Zamek w Ojcowie to kolejna pobliska warownia.
Zobacz także:
- Zamek Ogrodzieniec – perła w koronie Jury Krakowsko-Częstochowskiej
- Zamek Bobolice na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej: Historia, Legenda i Odbudowa
- Zamek Książ – historia, atrakcje i tajemnice Dolnego Śląska
- Zamek Balmoral – Letnia Rezydencja Królewskiej Rodziny
- Zamek Grodziec – Średniowieczna Warownia Pełna Historii i Tajemnic