Wyspa Man to niezwykłe miejsce położone na Morzu Irlandzkim. Charakteryzuje się bogatą historią, unikalną kulturą i zapierającymi dech w piersiach krajobrazami. Wyspa słynie także z najniebezpieczniejszych wyścigów motocyklowych na świecie – Isle of Man TT.
Historia Wyspy Man – od prehistorii do dependencji Korony
Historia wyspy Man sięga starożytności. Archeolodzy znaleźli ślady człowieka z epoki brązu. Kolejnymi mieszkańcami wyspy byli Celtowie. Ich dziedzictwo jest wciąż żywe. Wyspa Man znana jest również jako Of Man Isle. Położona jest między Wielką Brytanią a Irlandią. Normanowie najechali Man około IX wieku. Pod ich panowaniem wyspa stała się centrum Królestwa Mann i Wysp. W roku 1266 wojska szkockie najechały wyspę. W roku 1828 wyspa Man zyskała status dependencji korony brytyjskiej. Wyspa ma bogatą historię. Jej kultura jest unikalna. Mieszkańcy posługują się językiem manx. To jeden z najstarszych języków celtyckich.
Kiedy Wyspa Man stała się dependencją Korony Brytyjskiej?
W roku 1828 Wyspa Man zyskała status dependencji korony brytyjskiej.
Geografia i przyroda Wyspy Man – krajobrazy i unikalne gatunki
Wyspa Man położona jest na Morzu Irlandzkim. Ma około 50 kilometrów długości. Jej szerokość to około 20 kilometrów. Całkowita powierzchnia wynosi 572 km². Wyspa ma charakter nizinny. Wschodnie wybrzeże jest typowym klifem. Zachodnie wybrzeże ma płaskie żwirowate plaże. Najwyższym punktem na wyspie jest szczyt Snaefell. Jego wysokość to 620 metrów nad poziomem morza. Ponad połowa powierzchni wyspy to tereny rolnicze. Klimat na wyspie jest umiarkowany morski. Temperatura zimą wynosi około 5°C. Temperatura latem osiąga 18°C. Wyspa Man jest wyjątkowym miejscem. Spotkasz tam czterorożne owce Loaghtan. To rzadki gatunek na świecie. Wyspa oferuje zróżnicowane krajobrazy.
Jaka jest powierzchnia Wyspy Man?
Powierzchnia Wyspy Man wynosi 572 km².
Największe atrakcje Wyspy Man – subiektywny przewodnik
Wyspa Man jest stosunkowo mała. Jest jednak zasłana atrakcjami. Aby odwiedzić wszystkie kluczowe miejsca, potrzebujesz co najmniej 3 dni. Możesz też spróbować odwiedzić je w ciągu jednego intensywnego dnia. Pamiętaj, ranking jest subiektywny. Na Wyspę Man nie jeździ się po to, żeby chodzić po zakurzonych wnętrzach. Liczy się natura i widoki.
Subiektywne TOP 10: atrakcje Wyspy Man
Wyspa Man oferuje wiele fascynujących miejsc. Oto wybrane atrakcje warte uwagi:
- Gleny: Wyspa Man ma 18 glenów. To niewielkie górskie dolinki. Mieszkańcy traktują je jak parki narodowe.
- Niarbyl: To punkt widokowy z widokiem na morze. Zaleca się wizytę na Niarbyl o zachodzie słońca.
- Maughold: Kolejny punkt widokowy. Znajduje się w pobliżu latarni morskiej.
- Isle of Man Motor Museum: To muzeum motoryzacyjne. Znajdziesz tam wiele ciekawych eksponatów.
- Lady Isabela (Koło z Laxey): Ogromne koło wodne w Laxey. Jest symbolem inżynierii.
- Cashtal yn Ard: Neolityczny grobowiec. Ma ponad 4000 lat.
- Langness: Półwysep z ruinami i ptasim rezerwatem.
- Cape Sound: Miejsce z widokiem na wysepkę Calf of Man. Możesz tam podglądać foki. Najlepszy czas na podglądanie fok na Cape Sound to poranek.
- Zamek Peel: Malowniczo położony zamek. Otaczają go trasy spacerowe.
- Wieże Wyspy Man: Na wyspie znajduje się 5 wież. Znajdziesz je w różnych rejonach.
Możesz wykorzystać drona do podziwiania krajobrazów. Maski snorklingowe przydadzą się do obserwacji podwodnego życia.
Ile glenów znajduje się na Wyspie Man?
Na Wyspie Man znajduje się 18 glenów.
TT Isle of Man – legenda motocyklowych wyścigów
Wyspa Man znana jest głównie z wyścigów motocyklowych TT. International Isle of Man TT Race odbywają się od roku 1907. Historia wyścigów sięga 1904 roku. Motocykle pojawiły się w 1905 roku. Wyścig stał się stricte motocyklowym od 1907 roku. Trasa wyścigów obejmuje pętlę liczącą 61 kilometrów. Droga wyścigu to normalna droga publiczna. Jest otwierana dla ruchu po zakończeniu rywalizacji. Wyścigi nie są rozgrywane nieprzerwanie. Były przerwy w czasie II wojny światowej. Przerwa nastąpiła też w 2001 roku z powodu epidemii BSE. Na trasie znajduje się ponad 200 zakrętów. Długość trasy wynosi 60,75 km.
Ciekawostki o IOM TT
Wyścig IOM TT jest jednym z najniebezpieczniejszych na świecie. Ponad 200 zawodników zginęło w jego historii. Obowiązuje surowy zakaz używania dronów podczas wyścigu. Kara wynosi co najmniej 2 tys. funtów za złamanie zakazu. Organizatorzy IOM TT to niewielka grupa pasjonatów. Partnerzy to firmy z najwyższej półki. Należą do nich RST (odzieżowa), Arai (kaski), Dunlop (opony), Motul (oleje). Najwięcej tytułów zdobył team Honda Racing.
W 1911 roku zwycięzca pokonał trasę w niecałe cztery godziny. Ubiegłoroczny triumfator zrobił to w nieco ponad godzinę. W 2018 roku Honda przygotowała specjalny motocykl dla Iana Hutchinsona. Miał on dźwignię przeniesioną na prawą stronę. James May przejechał okrążenie na motocyklu z klocków Meccano. Joey Dunlop prawie spóźnił się na start w 1985 roku. Jego łódź zatonęła. Podczas Mad Sunday fani mogą sprawdzić się na trasie. Nie obowiązuje wtedy ograniczenie prędkości. Pierwszą kobietą, która wystartowała, była Inge Stoll w 1954 roku.
Ile zakrętów ma trasa wyścigu TT?
Na trasie wyścigu TT znajduje się ponad 200 zakrętów.
Informacje praktyczne dla podróżujących na Wyspę Man
Wyspa Man jest obszarem wolnocłowym. Największym miastem jest stolica Douglas. Na wyspę można dostać się samolotem. Ląduje się na lotnisku Ronaldsway. Można też skorzystać z połączenia promowego. Promy kursują z Liverpoolu, Heysham, Dublinie i Belfaście. Warto zasięgnąć wskazówek dotyczących podróży. Zaplanuj wizytę z wyprzedzeniem. Dostępne są różne typy zakwaterowania. Znajdziesz hotele, pensjonaty i domki do wynajęcia.
Jak można dostać się na Wyspę Man?
Na Wyspę Man można dostać się samolotem lub promem. Połączenia promowe dostępne są z Liverpoolu, Heysham, Dublinie i Belfaście.
Gospodarka Wyspy Man – dawniej i dziś
Na przełomie XIX i XX wieku na wyspie wydobywano wiele surowców mineralnych. Dziś gospodarka opiera się głównie na usługach finansowych i turystyce. Wyspa Man jest znanym centrum finansowym. Status dependencji Korony Brytyjskiej wpływa na jej system prawny i gospodarczy. Wyspa Man ma własny parlament – Tynwald. To jeden z najstarszych parlamentów na świecie. Tynwald Day obchodzony jest 5 lipca.
Co było główną gałęzią gospodarki Wyspy Man w XIX i XX wieku?
Na przełomie XIX i XX wieku główną gałęzią gospodarki Wyspy Man było wydobycie surowców mineralnych.
Zobacz także: