Francuski system edukacji jest silnie scentralizowany. Obejmuje on kilka etapów nauki. Edukacja we Francji jest obowiązkowa i bezpłatna dla wszystkich dzieci.
Podstawowe informacje o systemie edukacji we Francji
System edukacji we Francji jest scentralizowany. Podlega on Ministerstwu Edukacji Narodowej. Edukacja jest finansowana z budżetu państwa. Obowiązek szkolny trwa od 6. do 16. roku życia. Od września 2020 roku obowiązek edukacji obejmuje też starszych uczniów. Dotyczy to osób w wieku 16-18 lat. Francja jest republiką o systemie parlamentarno-prezydenckim. Kraj podzielony jest na 18 regionów administracyjnych. Populacja kraju liczy 67,8 miliona mieszkańców. Francja jest członkiem Unii Europejskiej od 1958 roku. Do strefy Schengen dołączyła w 1995 roku. Walutą kraju jest euro wprowadzone w roku 2002.
Struktura systemu edukacji we Francji
Francuski system edukacji dzieli się na kilka głównych etapów. Każdy etap obejmuje określony wiek uczniów. Etapy te są ściśle określone przez przepisy.
Edukacja przedszkolna (École maternelle)
Edukacja przedszkolna jest obowiązkowa. Obejmuje dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Dzieci mogą zacząć naukę już od trzeciego roku życia. Przedszkola we Francji są bezpłatne. W przedszkolach uczy się 2418219 uczniów. Ten etap trwa 3 lata.
Szkolnictwo podstawowe (École élémentaire)
Szkoła podstawowa trwa 5 lat. Jest obowiązkowa dla dzieci w wieku od 6 do 11 lat. W szkołach podstawowych uczy się 4258764 uczniów. Rok szkolny trwa około 180 dni. Roczny wymiar zajęć w podstawówkach wynosi 864 godziny. W francuskich podstawówkach dzieci nie mogą jeść potraw doprawianych ketchupem. Szkoła elementarna obejmuje klasy od CP do CM2.
| Cykl | Czas trwania | Klasy |
|---|---|---|
| Cykl przygotowawczy | 1 rok | CP |
| Cykl elementarny | 2 lata | CE1, CE2 |
| Cykl średni | 2 lata | CM1, CM2 |
Szkolnictwo średnie I stopnia (Collège)
Szkoła średnia I stopnia trwa 4 lata. Obejmuje uczniów w wieku od 11 do 15 lat. W tych szkołach uczy się 3461995 uczniów. Jest to etap obowiązkowy. Collège dzieli się na dwa cykle.
| Cykl | Czas trwania |
|---|---|
| Cykl obserwacji | 2 lata |
| Cykl orientacji | 2 lata |
Szkolnictwo średnie II stopnia (Lycée)
Liceum trwa 3 lata. Przygotowuje uczniów do egzaminu maturalnego. Po gimnazjum uczniowie przechodzą do liceum. Ten etap kończy się egzaminem maturalnym. W szkołach średnich II stopnia uczy się 2734299 uczniów. Roczny wymiar zajęć w szkołach średnich wynosi 936 godzin. Szkoły średnie II stopnia dzielą się na kilka typów.
- Liceum ogólnokształcące
- Liceum techniczne
- Szkoła zawodowa
Szkoły zawodowe trwają 3 lata. Uczeń otrzymuje świadectwo umiejętności zawodowych. Technikum (BAC professionnel) trwa 3 lata. Obejmuje 20 tygodni praktyk.
Szkolnictwo wyższe
Szkolnictwo wyższe obejmuje studia po maturze. Studia na licencjata trwają 3 lata. Studia na magistra trwają 2 lata. Uczelnie we Francji nie organizują dodatkowych egzaminów wstępnych. W 2019 roku wprowadzono reformę edukacji. Zmieniła ona strukturę egzaminu maturalnego.
Typy uczelni we Francji:
- Uczelnia publiczna
- Uczelnia prywatna
- Szkoła biznesowa
- Szkoła techniczna
- Szkoła handlowa
- Szkoła administracji publicznej
- Grandes Écoles
Czesne na uczelniach publicznych jest bezpłatne. Na uczelniach prywatnych czesne wynosi do 10 tysięcy euro.
Statystyki dotyczące liczby studentów na studiach wyższych:
- Licencjat: 1185809
- Magister: 992659
- Doktorat: 65088
Główne cechy francuskiego systemu edukacji
Francuski system edukacji ma kilka charakterystycznych cech. Jest silnie scentralizowany. Podlega jednemu ministerstwu. Edukacja jest dostępna dla wszystkich. Szkoły publiczne są bezpłatne. We francuskich szkołach nie uczy się żadnej religii.
Czy edukacja we Francji jest płatna?
Szkoła francuska jest dostępna dla wszystkich. Edukacja w szkołach publicznych jest bezpłatna.
Organizacja czasu nauczania
Francuscy uczniowie mają wolne środy. Godziny lekcyjne rozpoczynają się około godziny 8:30. Trwają zazwyczaj do godziny 16:30. Czas trwania obowiązkowej nauki wynosi 11 lat (od 6 do 16 roku życia). Początek edukacji rozpoczyna się w wieku 6 lat.
Czas trwania ferii szkolnych:
| Rodzaj ferii | Czas trwania |
|---|---|
| Wakacje letnie | Lipiec – sierpień |
| Vacances de la Toussaint | 12 dni |
| Vacances de Noël | 17 dni |
| Vacances d’hiver | 16 dni |
| Vacances de printemps | 16 dni |
System oceniania i egzaminy
System ocen w szkołach jest w skali od 0 do 20. 10 punktów to ocena zaliczająca. Pozytywny wynik w Polsce to 30%. Matura we Francji nazywa się Baccalauréat. Istnieje wiele rodzajów egzaminów maturalnych.
Rodzaje egzaminów maturalnych:
- Profil ogólny – ścisły
- Profil ogólny – ekonomiczno-społeczny
- Profil ogólny – humanistyczny
- Profil techniczny – nauki i technologie zarządzania
- Profil techniczny – nauki i technologie zrównoważonego rozwoju
- Profil techniczny – nauki i technologie laboratoryjne
- Profil techniczny – nauki i technologie projektowania i sztuk stosowanych
- Profil techniczny – techniki muzyki i tańca
- Profil techniczny – hotelarstwo i catering
- Profil techniczny – technologie zdrowia i nauk społecznych
- Profil techniczny – agronomia i nauki oraz technologie dotyczące przyrody ożywionej
Obowiązek szkolny i jego egzekwowanie
Obowiązek szkolny we Francji jest egzekwowany restrykcyjnie. Wysokość grzywny za brak dopełnienia obowiązku szkolnego wynosi 7500 euro. To około 34 tysiące złotych.
Jaki jest obowiązkowy wiek szkolny we Francji?
Obowiązek szkolny trwa od 6 do 16 lat. Od 2020 roku obejmuje też osoby do 18 roku życia.
Ciekawostki o edukacji we Francji
Francja ma wiele ciekawych aspektów dotyczących edukacji. Średni poziom IQ we Francji wynosi 98. 1% osób powyżej 15 roku życia nie potrafi czytać ani pisać. To około 671 280 osób. Francja ma najwięcej laureatów nagrody Nobla z dziedziny literatury. Szkoły we Francji nie mają obowiązku noszenia uniformów. Służba obywatelska we Francji jest płatna. Wynosi 473 euro miesięcznie.
Powiedz mi, to zapomnę. Naucz mnie, to może zapamiętam. Zaangażuj mnie, to się nauczę. – Benjamin Franklin
Dam radę!! A jak nie dam? Dam!!! A jak się przewrócę? To się podniosę! A jak się nie podniosę? To sobie poleżę! A potem wstanę i pójdę dalej! – Jacek Walkiewicz
Sugestie dotyczące systemu edukacji:
- Wprowadzenie wolnych środowych popołudni.
- Odciążenie uczniów od prac domowych.
(Uwaga: Powyższe to sugestie, nie fakty o obecnym systemie, chociaż wolne środy już istnieją.)
Zarządzanie systemem edukacji
System edukacji jest zarządzany centralnie. Nadzór sprawuje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Szkolnictwo wyższe i badania naukowe podlegają odrębnemu departamentowi. Edukacja jest finansowana z budżetu państwa.
Kto zarządza edukacją we Francji?
Systemem edukacji zarządza Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Statystyki dotyczące placówek edukacyjnych
Francja posiada rozwiniętą sieć placówek edukacyjnych. Ich liczba odzwierciedla strukturę systemu.
| Rodzaj placówki | Liczba |
|---|---|
| Przedszkola | 14058 |
| Szkoły podstawowe | 20154 |
| Szkoły średnie I stopnia | 7197 |
| Szkoły średnie II stopnia | 2646 |
| Szkoły zawodowe | 1399 |
| Szkoły specjalne | 79 |
Edukacja włączająca we Francji
System dąży do włączania uczniów z różnymi potrzebami. Szkoły specjalne stanowią część systemu. Istnieją placówki dedykowane uczniom ze szczególnymi potrzebami.
Różnice między szkołą francuską a polską
Szkoła francuska różni się od polskiej w kilku aspektach. Obowiązek szkolny we Francji trwa od 6 do 16 lat. W Polsce obowiązek szkolny trwa od 6 do 18 lat. Skala ocen we Francji jest 20-punktowa. Pozytywny wynik to 10 punktów. W Polsce pozytywny wynik to 30% (zazwyczaj 1/3 punktów). We francuskich szkołach nie uczy się religii. W Polsce nauka religii jest opcjonalna. Francuscy uczniowie mają wolne środy. W Polsce zazwyczaj nauka odbywa się przez cały tydzień.
Czym różni się system oceniania?
We Francji skala ocen to 0-20, gdzie 10 to zaliczenie. W Polsce stosuje się inną skalę, często procentową.
Podsumowanie
Francuski system edukacji jest rozbudowany. Obejmuje etapy od przedszkola do studiów wyższych. Jest scentralizowany i finansowany przez państwo. Obowiązek szkolny jest ściśle przestrzegany. System ma swoje unikalne cechy i tradycje.
Zobacz także: