Merkury – najmniejsza planeta Układu Słonecznego

Merkury to pierwsza planeta od Słońca. Jest najmniejszą planetą w Układzie Słonecznym. Charakteryzuje się ekstremalnymi temperaturami i brakiem gęstej atmosfery. Poznaj fascynujące fakty o Merkurym.

Czym jest planeta Merkury?

Merkury to planeta Układu Słonecznego. Zalicza się do planet wewnętrznych. Ma skalistą budowę. Jest jedną z czterech skalistych planet. Krąży najbliżej Słońca. Merkury jest najmniejszą planetą. Średnica Merkurego wynosi 4879 km. Po utracie statusu planety przez Plutona, Merkury stał się najmniejszy. Jest ósmą planetą pod względem wielkości i masy. Merkury ma dużą gęstość. Składa się w 70% z metali. 30% jego masy stanowią krzemiany. 80% masy Merkurego stanowi jądro. Merkury jest drugą najgęstszą planetą po Ziemi.

Temperatura na Merkurym

Merkury doświadcza ekstremalnych temperatur. Jest drugą najgorętszą planetą. Temperatura na powierzchni Merkurego waha się znacznie. W ciągu dnia może osiągnąć 430°C. Czasem temperatura sięga 450°C. Na stronie zwróconej od Słońca panują mrozy. Temperatura spada wtedy do -180°C. Minimalna temperatura to nawet -183°C. Przyczyną takich wahań jest brak gęstej atmosfery. Merkury nie doświadcza żadnych pór roku. Średnia temperatura na Merkurym wynosi około 167°C.

Wykres przedstawiający zakres temperatur na Merkurym

Powierzchnia Merkurego

Powierzchnia Merkurego przypomina powierzchnię Księżyca. Jest usiana kraterami uderzeniowymi. Powierzchnia Merkurego była intensywnie bombardowana. Uderzały w nią komety i planetoidy. Merkury jest narażony na uderzenia meteorów. Nie ma atmosfery, która by je spalała. Największy krater na Merkurym ma około 1300 kilometrów szerokości. Największym kraterem jest Basin Caloris. Jego średnica wynosi około 1,550 kilometrów. W niektórych kraterach odkryto zamarzniętą wodę. Kratery na Merkurym mogą zawierać lód wodny. Na powierzchni Merkurego widać Złote Wydmy. Są one widoczne w pobliżu kraterów i dolin. Kraterowe doliny to głębokie rowy. Mają długie i wąskie kształty. Mogą mieć strome ściany boczne. Sięgają kilkudziesięciu kilometrów długości. Albedo Merkurego wynosi około 6%.

Na powierzchni Merkurego można oglądać za pomocą mapy Google.

Atmosfera i pole magnetyczne Merkurego

Merkury praktycznie nie posiada atmosfery. Ma bardzo cienką atmosferę. Jest ona znana jako egzosfera. Atmosfera Merkurego składa się głównie z tlenu, sodu, wodoru, helu i potasu. Skład atmosfery to: tlen 42%, sód 29%, wodór 22%, hel 6%, potas 0,5%. Ciśnienie na powierzchni Merkurego jest bardzo niskie. Jest ponad pół biliona razy mniejsze niż na powierzchni Ziemi. Nie ma stabilnej atmosfery. Na Merkurym nie ma pogody.

Merkury posiada własne pole magnetyczne. Jego obecność sugeruje ciekłe żelazo w jądrze. Pole magnetyczne Merkurego jest słabe. Ma siłę około 1% siły pola magnetycznego Ziemi. Jest około 100 razy słabsze niż ziemskie. Magnetosfera Merkurego chroni planetę przed wiatrem słonecznym.

Orbita i rotacja Merkurego

Merkury porusza się najszybciej po swojej orbicie. Orbita Merkurego jest eliptyczna. Ma najbardziej ekscentryczną orbitę w Układzie Słonecznym. Mimośród orbity wynosi 0,2056. Merkury znajduje się około 46 milionów kilometrów od Słońca w peryhelium. W aphelium jest oddalony o około 70 milionów kilometrów. Średnia odległość od Słońca to 57,9 mln km.

Rok na Merkurym trwa 88 dni ziemskich. Czas obiegu wokół Słońca wynosi 88 dni. Obrót Merkurego wokół osi trwa niemal 60 dni. Dzień na Merkurym trwa 59,6 dni ziemskich. Czas obrotu wokół osi to 58,65 ziemskich dni. Jedna doba słoneczna na Merkurym trwa 176 dni ziemskich. Doba na Merkurym trwa 176 ziemskich dni.

Wykres przedstawiający długość roku, dnia (obrotu) i doby słonecznej na Merkurym w dniach ziemskich

Struktura wewnętrzna Merkurego

Wnętrze Merkurego składa się z dużego jądra. Jądro Merkurego jest płynne. W środku planety znajduje się stałe jądro. Ma ono średnicę około 2000 kilometrów. Merkury charakteryzuje się dużą gęstością. 80% jego masy stanowi jądro. Masa Merkurego to 0,06 masy Ziemi. Masa Merkurego stanowi 5,5% masy Ziemi. Średnica Merkurego zmniejszyła się o 14 km. Stało się to w ciągu ostatnich 3,8 miliardów lat. Ta zmiana sugeruje kurczenie się planety.

Eksploracja Merkurego

Merkury jest rzadziej eksplorowany przez sondy. Tylko dwie misje kosmiczne odwiedziły planetę. Tylko jedna sonda, Mariner 10, odwiedziła Merkurego. Wystrzelono ją w listopadzie 1973 roku. Mariner 10 dostarczył zdjęcia Merkurego. Kolejną misją była sonda MESSENGER. Minęła Merkurego w styczniu 2008 roku. MESSENGER dostarczył cenne dane o planecie. Od 2018 roku trwa trzecia misja. Nosi nazwę BepiColombo. Została wystrzelona w 2018 roku. Misja BepiColombo ma dotrzeć do Merkurego w 2025 roku. Badania i Odkrycia na Temat Temperatury były możliwe dzięki tym misjom.

Ciekawostki o Merkurym

• Merkury jest pierwszą planetą od Słońca.
• Jest najmniejszą planetą w Układzie Słonecznym.
• Merkury praktycznie nie posiada atmosfery.
• Temperatura na powierzchni Merkurego waha się od -183 °C do 427 °C.
• Merkury nie ma księżyców.
• Starożytni Grecy uważali Merkurego za dwie oddzielne planety. Nazywali je Apollo i Hermes.
• Merkury jest mniejszy od Ziemi. Jego masa to 0,06 masy Ziemi.
• W języku japońskim dzień tygodnia „środa” oznacza nazwę planety Merkury.
• Średnica Merkurego zmniejszyła się o 14 km. Stało się to w ciągu ostatnich 3,8 miliardów lat.
• Na powierzchni Merkurego można oglądać za pomocą mapy Google.
• W niektórych kraterach odkryto zamarzniętą wodę.
• W 2018 roku wystrzelono sondę BepiColombo w kierunku Merkurego.
• Merkury porusza się po orbicie o największym mimośrodzie.
• Merkury jest bardzo gęstą planetą.
• Grawitacja na Merkurym to 38% ziemskiej grawitacji.
• Nie wiadomo kto odkrył Merkurego. Był znany od starożytności.
• Tylko 2 misje kosmiczne odwiedziły planetę przed BepiColombo.
• Jądro Merkurego jest płynne. W środku jest stałe jądro.
• Powierzchnia Merkurego była intensywnie bombardowana.
• Rok na Merkurym trwa 88 dni ziemskich.
• Doba na Merkurym trwa 176 ziemskich dni.
• Merkury nie posiada ani księżyców ani pierścieni.
• W Grecji klasycznej nazywano Merkurego Apollo i Hermes.
• Merkury jest drugą najgorętszą planetą.
• Merkury jest drugą najgęstszą planetą po Ziemi.
• Atmosfera Merkurego to egzosfera.
• Merkury nie doświadcza żadnych pór roku.
• Temperatura na Merkurym w ciągu dnia może osiągnąć 450 stopni Celsjusza. W nocy spada do -170 stopni Celsjusza.
• Merkury orbituje wokół Słońca w ciągu 88 dni ziemskich.
• Orbita Merkurego jest eliptyczna. Ma najbardziej ekscentryczną orbitę.
• Kratery na Merkurym mogą zawierać lód wodny.
• Merkury charakteryzuje się dużą gęstością. 80% jej masy stanowi jądro.
• Powierzchnia Merkurego pokryta jest kraterami.
• Merkury nie ma praktycznie żadnej atmosfery.
• Merkury jest najbliższą planetą Słońca.
• Masa Merkurego wynosi około 0,055 masy Ziemi.
• Średnica Merkurego wynosi około 4879 km.
• Temperatura maksymalna to około 430°C. Minimalna to -180°C.
• Powierzchnia Merkurego jest pokryta licznymi kraterami.
• Złote wydmy są widoczne w pobliżu kraterów.
• Kraterowe doliny to głębokie rowy.
• Dolina na Merkurym mogą mieć strome ściany.
• Merkury jest najmniejszą planetą skalistą.
• Jeden dzień na Merkurym trwa około 59 ziemskich dni.
• Merkury ma skomplikowaną rzeźbę powierzchni.
• Średnia temperatura Merkurego to 167°C.
• Maksymalna temperatura to 427°C. Minimalna to -173°C.
• Atmosfera Merkurego składa się z helu, wodoru, tlenu i sodu.
• Ciśnienie na powierzchni Merkurego jest bardzo niskie.
• Merkury jest narażony na uderzenia meteorów.
• Nie ma atmosfery, więc meteory nie spalają się.
• Powierzchnia Merkurego pokryta jest tysiącami kraterów.
• Największy krater ma 1300 kilometrów szerokości.
• Albedo Merkurego wynosi 6%.
• Temperatura dzienna sięga 450 stopni Celsjusza. Nocna spada do minus 170 stopni.
• Wnętrze Merkurego ma duże żelazne jądro.
• Merkury posiada pole magnetyczne. Sugeruje to ciekłe żelazo.
• Czas dotarcia światła słonecznego to 3 minuty.
• Obecnie w układzie słonecznym jest osiem planet.
• Merkury jest najbliżej Słońca.
• Merkury nie ma własnych satelitów. Ma metaliczne jądro.
• Temperatura na powierzchni Merkurego sięga 427°C.
• Powierzchnia Wenus jest cieplejsza od Merkurego.
• Promień równikowy Merkurego to 2439,7 km.
• Średnica Merkurego wynosi 4,880 kilometrów.
• Masa Merkurego stanowi 5,5% masy Ziemi.
• Średnia temperatura dzienna to około 430°C. Nocna to -180°C.
• Największy krater to Basin Caloris. Ma średnicę 1,550 kilometrów.
• Merkury ma najbardziej ekscentryczną orbitę.
• W peryhelium jest 46 milionów km od Słońca. W aphelium 70 milionów km.
• Czas rotacji to 59 dni ziemskich.
• Czas obiegu to 88 dni ziemskich.
• Pole magnetyczne ma siłę 1% pola Ziemi. Jest 100 razy słabsze.
• Merkury to najmniejsza i najbliższa Słońcu planeta.
• Merkury nie posiada prawdziwej atmosfery. Ma cienką egzosferę.
• Jedna doba słoneczna trwa 176 dni ziemskich.
• Mercury ma własne pole magnetyczne.
• Planeta Merkury została nazwana na cześć rzymskiego boga Merkurego. Porusza się szybko.
• Najłatwiej dostrzec Merkurego tuż przed wschodem lub po zachodzie Słońca.

Porównanie Merkurego z innymi planetami

Merkury jest najmniejszą planetą. Ziemia jest trzecią planetą od Słońca. Jest jedyną planetą z życiem. Mars to czwarta planeta. Jego kolor kojarzy się z wojną. Wenus jest drugą planetą. Leży bardziej oddalona od Słońca niż Merkury. Doświadcza wyższych temperatur na powierzchni. Jowisz to piąta i największa planeta. Saturn, szósta planeta, ma rozległe pierścienie. Uran jest siódmą planetą. Odkrył go William Herschel. Neptun jest najdalszą planetą.

Planeta	Średnia odległość od Słońca	Rok (dni ziemskie)	Masa (względem Ziemi)	Średnica (km)
Merkury	57,9 mln km	88	0,055	4879
Wenus	108,2 mln km	225	0,815	12104
Ziemia	149,6 mln km	365,25	1	12742
Mars	227,9 mln km	687	0,107	6779

Obserwacja Merkurego

Obserwacja Merkurego z Ziemi bywa trudna. Planeta jest blisko Słońca. Widać ją tuż przed wschodem Słońca. Można ją dostrzec też tuż po zachodzie Słońca. Do podstawowej obserwacji wystarczy teleskop o aperturze 50 mm. Aby zobaczyć fazy planetarne, potrzebny jest większy teleskop. Zaleca się średnicę soczewki ponad 100 mm. Wymagane powiększenie to 100 razy. Do szczegółowych obserwacji potrzebny jest teleskop o aperturze 100–150 mm. Powiększenie powinno wynosić 200–250 razy. Można używać filtrów światła. Pomagają filtry czerwone i pomarańczowe.

Najczęściej zadawane pytania o Merkurym

Podsumowanie informacji o Merkurym

Merkury jest fascynującą planetą. Jest najmniejszy i najbliższy Słońcu. Charakteryzują go ekstremalne temperatury. Ma cienką egzosferę. Jego powierzchnia jest usiana kraterami. Orbita jest bardzo eliptyczna. Rok trwa 88 dni, doba słoneczna 176 dni. Merkury ma metaliczne jądro i słabe pole magnetyczne. Badania sond kosmicznych poszerzają naszą wiedzę. Misje Mariner 10, MESSENGER i BepiColombo dostarczyły cennych danych. Merkury pozostaje obiektem zainteresowania naukowców i miłośników astronomii.

Zobacz także:

• Ciekawostki o Merkurym
• Neptun – tajemnicza planeta na krańcach Układu Słonecznego
• Ciekawostki o Układzie Słonecznym, które musisz poznać
• Wenus – planeta tajemnic i ekstremalnych warunków
• Saturn – Władca Pierścieni Układu Słonecznego. Ciekawostki i fakty