Ryszard Riedel i legenda zespołu Dżem

Ryszard Riedel to ikona polskiej sceny rockowo-bluesowej. Był wieloletnim wokalistą zespołu Dżem. Jego życie i twórczość do dziś inspirują fanów. Riedel zmagał się z nałogiem. Zmarł przedwcześnie w wieku 38 lat.

Kim był Ryszard Riedel?

Ryszard Henryk Riedel urodził się 7 września 1956 roku. Jego miejscem urodzenia był Chorzów. Edukację zakończył w siódmej klasie szkoły podstawowej. Dołączył do zespołu Dżem w grudniu 1973 roku. Miał wtedy siedemnaście lat. Szybko stał się charyzmatycznym frontmanem grupy. Był nie tylko wokalistą, ale też autorem tekstów piosenek. Jego autentyczność i wrażliwość poruszały słuchaczy. Riedel był głosem pokolenia. Magazyn Rolling Stone nazwał go „ostatnim hipisem naszych czasów”.

Fani, zwłaszcza młodsi, zaczęli traktować mnie jak Bóg wie kogo, jak jakiegoś idola, niemal z czcią. Przeszkadza mi i dziwi mnie takie zachowanie. A ja nie lubię siebie w dorobionej na siłę aureoli.

Dżem – historia zespołu

Zespół Dżem powstał w 1973 roku w Tychach. Założyli go bracia Adam i Benedykt Otrębowie oraz Paweł Berger. Ryszard Riedel dołączył do grupy w grudniu 1973 roku. Dżem szybko stał się jednym z najważniejszych zespołów rockowo-bluesowych w Polsce. Zadebiutowali na festiwalu w Jarocinie w 1980 roku. Choć oficjalnie nie wygrali, stali się odkryciem imprezy.

Pierwsza oficjalna płyta zespołu, zatytułowana 'Cegła’, ukazała się w październiku 1985 roku. Album odniósł duży sukces komercyjny. Sprzedano ponad 115 tysięcy sztuk 'Cegły’. Kolejne albumy z Ryszardem Riedlem to 'Zemsta nietoperzy’, 'Najemnik’, 'Detox’ i 'Autsajder’. Każdy z nich zawierał utwory, które na stałe wpisały się w historię polskiej muzyki.

Mówi się o nich „polscy Rolling Stonesi”.

Zmiany w składzie zespołu Dżem

Skład zespołu Dżem zmieniał się przez lata. Dotyczyło to szczególnie perkusistów. Ryszard Riedel był głównym wokalistą Dżemu do swojej śmierci. Po jego odejściu w 1994 roku, wokalistą został Jacek Dewódzki. Śpiewał z zespołem od 1995 do 2001 roku. Następnie rolę wokalisty przejął Maciej Balcar. Pełnił tę funkcję od 2001 do 2024 roku. W 2024 roku nowym wokalistą Dżemu został Sebastian Riedel, syn Ryszarda.

Walka z nałogiem i przedwczesna śmierć

Ryszard Riedel przez wiele lat zmagał się z uzależnieniem. Był uzależniony od narkotyków, głównie heroiny. Uzależnienie miało ogromny wpływ na jego życie i karierę. Powodowało problemy w zespole. Zawalał terminy nagrań i koncertów. Jerzy Styczyński, gitarzysta Dżemu, wspominał trudności:

Bardzo ciężko było nagrywać. Miał dziury w świadomości i nie wiedział, jak ma zaśpiewać…

Zawalał nam terminy. Nie dało się tego wytrzymać. Rysiek musiał iść na leczenie, a my musieliśmy grać dalej…

Ryszard Riedel zmarł 30 lipca 1994 roku. Odszedł w Chorzowie. Bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność serca. Choroba była spowodowana długoletnim uzależnieniem od używek. W chwili śmierci miał zaledwie 38 lat. Przed śmiercią przebywał w szpitalu. Był w nim przez dwa i pół tygodnia. Ważył wtedy mniej niż 40 kg. Jego pogrzeb był wielotysięczną manifestacją. Ludzie przyszli wyrazić wspólną wrażliwość. Dziś mija kolejna rocznica jego śmierci.

Heroina wycisnęła go jak szmatę.

Ryszard Riedel prywatnie – rodzina

Ryszard Riedel był w związku małżeńskim z Małgorzatą Pol. Wzięli ślub kościelny 26 listopada 1977 roku. Mieli dwójkę dzieci. Syn Sebastian urodził się w 1978 roku. Córka Karolina przyszła na świat w 1980 roku. Małgorzata Riedel zmarła w 2007 roku.

Ryszard Riedel starał się być dobrym ojcem. Ostrzegał syna przed narkotykami. Robił to bardzo sugestywnie. Sebastian Riedel wspominał relacje z ojcem:

Robił to tak sugestywnie, że nigdy nie chciałem ich spróbować.

Jak trzeba było, potrafił być surowy i stanowczy. Ale też pozwalał mi być takim, jakim sam chciałem.

To była zwykła relacja ojciec-syn […] Myślę, że dzisiaj by mnie tutaj nie było i nie robiłbym tego, co robię, gdybym miał skrzywione dzieciństwo.

Sebastian Riedel poszedł w ślady ojca. Jest muzykiem i liderem zespołu Cree. Uważa, że popularność Dżemu nie wpłynęła na ich rodzinne stosunki. Karolina Riedel nie zajęła się muzyką zawodowo. Chroni swoje życie prywatne. Niektórzy fani marzą, by podzieliła się wspomnieniami o ojcu.

Największe przeboje Dżemu z Ryśkiem Riedlem

W ciągu swojej dwudziestoletniej kariery w Dżemie, Ryszard Riedel stworzył wiele przebojów. Teksty piosenek często odzwierciedlały jego wewnętrzne przeżycia. Oto lista sześciu największych hitów zespołu z jego wokalem:

• Whisky
• Czerwony jak cegła
• List do M.
• Wehikuł czasu
• Sen o Victorii
• Skazany na bluesa

Utwory takie jak „Czerwony jak cegła” i „Whisky” pochodzą z debiutanckiego albumu „Cegła” z 1985 roku. „Wehikuł czasu” nagrano na płytę „Najemnik” w 1989 roku. Album „Detox” z 1992 roku zawierał hity takie jak „List do M.” i „Sen o Victorii”. Piosenki te do dziś cieszą się niesłabnącą popularnością.

Wykres przedstawia sześć największych przebojów zespołu Dżem z wokalem Ryszarda Riedla.

Dziedzictwo Ryszarda Riedla

Ryszard Riedel na stałe wpisał się w kulturę polskiej muzyki. Jego twórczość i życie stały się legendą. Był artystą budującym swoją sztukę na naturalności i autentyzmie. Jego piosenki są uniwersalne i ponadczasowe. Nadal poruszają słuchaczy. Niesłabnąca popularność Dżemu świadczy o sile jego dziedzictwa.

Historia Ryszarda Riedla jest także przestrogą. On sam ostrzegał przed używkami. Mówił o tym otwarcie:

Chciałbym ostrzec wszystkich przed jakimikolwiek używkami. Te zabawki raczej źle się kończą. Wszystkim odradzam zabawy w te rzeczy, młodzież powinna być piękna i zdrowa.

Syn Ryszarda, Sebastian Riedel, kontynuuje muzyczną tradycję. Prowadzi zespół Cree. Od 2024 roku śpiewa również w Dżemie. Pamięć o Ryszardzie Riedlu jest wciąż żywa. Jego muzyka i przesłanie pozostają ważne dla wielu ludzi.

Zobacz także:

• Ryszard I Lwie Serce – rycerska legenda i król krzyżowiec
• Wojna Dwóch Róż – przyczyny, przebieg, skutki
• Zespół Williamsa – przyczyny, objawy, diagnostyka i życie z zespołem
• Zbigniew Herbert w 100. rocznicę urodzin: Poeta, Człowiek, Legenda
• Wolfgang Amadeusz Mozart – Życie, Twórczość, Ciekawostki