Matka Elżbieta Róża Czacka – życie, dzieło i beatyfikacja

Matka Elżbieta Róża Czacka była pionierką polskiej tyflologii. Założyła Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Stworzyła ośrodek Laski dla niewidomych. Została beatyfikowana 12 września 2021 roku.

Kim była Matka Elżbieta Róża Czacka?

Róża Czacka urodziła się 22 października 1876 roku. Pochodziła z rodu hrabiowskiego. Jej ojcem był Feliks Czacki. Matką była Zofia z domu Ledóchowska. Rodzina Czackich przeniosła się do Warszawy w 1882 roku. Róża straciła wzrok w wieku 22 lat. Przyczyną był upadek z konia. Lekarz oznajmił jej, że wzroku nie odzyska. Powiedział, że stan jest beznadziejny. Poradził jej zająć się niewidomymi. W Polsce nikt się nimi nie zajmował.

Praca na rzecz osób niewidomych

Róża Czacka nie skupiła się na swoim cierpieniu. Postanowiła pomagać innym niewidomym. Już w 1908 roku powstało Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Róża Czacka założyła je oficjalnie w 1910 roku. Inne źródła podają rok 1911. Została jego prezesem. Zrozumiała, że zwykła opieka nie wystarcza. Dziecko niewidome wymaga specjalnego wychowania. Powinno trafić pod opiekę dobrego wychowawcy. Nauka jest dla niewidomego oknem na świat. Zapewnia równowagę psychiczną. Używała alfabetu Braille’a. Wprowadzała druk brajlowski. Tworzyła biblioteki tyflologiczne.

„Niechaj pani nie pozwoli wozić się od jednej sławy zagranicznej do drugiej. Tu nie ma nic do zrobienia, stan wzroku jest beznadziejny. Niech pani zajmie się niewidomymi, którymi w Polsce nikt się nie zajmuje.” – Dr Bolesław Ryszard Gepner

Powstanie Zgromadzenia i Dzieła Lasek

W 1918 roku Róża Czacka założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. Złożyła śluby wieczyste w 1917 roku. Była pierwszą przełożoną generalną zgromadzenia. Funkcję tę pełniła do 1950 roku. Zgromadzenie miało służyć niewidomym. W 1921 roku rozpoczęła budowę ośrodka dla niewidomych. Tak powstało Dzieło Lasek. Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża zostało założone przez Matkę Czacką.

„Zachciało się ślepej babie zakon zakładać.” – Cytat o Matce Czackiej

W Laskach stworzyła ośrodek szkolno-wychowawczy. Był przeznaczony dla osób niewidomych. Przed wojną uczyło się tam około 100 dzieci. Obecnie w Laskach uczy się około 190 dzieci. Ośrodek stał się ważnym miejscem. Przybywali tam znani ludzie. Byli to m.in. Paweł Jasienica i Witold Małcużyński. Ks. Jan Twardowski często odwiedzał Laski. Ks. Stanisław Szulmiński SAC też bywał w Laskach.

Duchowość i przesłanie Matki Czackiej

Matka Czacka żyła głęboką wiarą. Jej duchowość opierała się na krzyżu. Powtarzała: „Przez krzyż – do nieba.” Inne jej hasło to „Pokój i radość w krzyżu.” Wierzyła, że Bóg chce od nas wszystkiego. Jednocześnie zapewnia nam wszystko, czego potrzebujemy. Uważała, że jedynie niewidomy wierzący nie ugnie się pod ciężarem kalectwa. Była osobą wrażliwą. Umiała słuchać innych. Sługa Boży kard. Stefan Wyszyński nazwał ją „niewidomą matką niewidomych”. Był jej duchowym synem. Często przybywał do Lasek. Ich współpraca była bliska.

„Pokój i radość w krzyżu.” – Matka Elżbieta Róża Czacka

„Przez krzyż – do nieba.” – Matka Elżbieta Róża Czacka

Droga do beatyfikacji i cud

Proces beatyfikacyjny Matki Elżbiety Róży Czackiej rozpoczął się w 1987 roku. Etap diecezjalny zakończył się w 1995 roku. W 1988 roku uznano ją za Służebnicę Bożą. Dekret o heroiczności życia i cnót promulgowano w 2017 roku. Kluczowym elementem procesu był cud. Cud uzdrowienia dziewczynki wydarzył się w 2010 roku. Dotyczył 7-letniej Karoliny Gawrych. Dziewczynka uległa wypadkowi. Papież Franciszek potwierdził autentyczność cudu. Stało się to w październiku 2020 roku. Beatyfikacja Matki Elżbiety Róży Czackiej odbyła się 12 września 2021 roku. Odbyła się prawdopodobnie razem z beatyfikacją kard. Stefana Wyszyńskiego. Proces beatyfikacyjny trwał od 1987 do 2020 roku.

Dziedzictwo Matki Czackiej i Laski dzisiaj

Matka Elżbieta Róża Czacka zmarła 15 maja 1961 roku w Laskach. Zostawiła po sobie wielkie dzieło. Laski stały się wzorem opieki nad niewidomymi. Przez lata ośrodek ukończyło około 3,5 tysiąca absolwentów. Wśród nich są osoby znane. Paweł Wdówik jest sekretarzem stanu w ministerstwie. Edwin Kowalik to znany pianista. Obaj są absolwentami Lasek. Działalność Matki Czackiej w zakresie pomocy była wysoko oceniana. Jej przesłanie wciąż inspiruje. Siostry chcą opowiadać o Matce Czackiej w parafiach. Wspierają Aleteię poprzez darowizny. W Laskach można zobaczyć jej dzieło. Warto odwiedzić to miejsce. Poznaje się tam osobę Matki Czackiej. Poznaje się jej niezwykłe dzieło.

Zobacz także:

• Matka Teresa z Kalkuty – święta czy postać kontrowersyjna?
• Stefan Wyszyński: Życie, posługa i dziedzictwo Prymasa Tysiąclecia
• Codzienność osób niewidomych i słabowidzących – świat widziany inaczej
• Rezerwat Niebieskie Źródła: Wyjątkowe miejsce w Polsce
• Wojna Dwóch Róż – przyczyny, przebieg, skutki