Krakowskie Planty to wyjątkowy park otaczający historyczne centrum Krakowa. Zajmują ponad 20 hektarów, tworząc popularne miejsce spacerów. Długość trasy wokół Plant wynosi około 4 kilometrów. Wstęp do parku jest zawsze bezpłatny.
Historia krakowskich Plant
Planty powstały na miejscu dawnych fortyfikacji miejskich Krakowa. Miasto było otoczone podwójnym murem i licznymi basztami. Przestrzeń wokół murów była zaniedbana i pełna śmieci. Mury miejskie miały też liczne ubytki. W latach 1810–1814 dokonano rozbiórki większości murów. Była to odpowiedź na nowoczesną koncepcję miasta otwartego. Senat Wolnego Miasta Krakowa podjął tę decyzję w 1820 roku. Pomysłodawcą stworzenia zielonego pierścienia był Feliks Radwański. Przekonywał, że park poprawi warunki sanitarne. Podniesie także jakość życia mieszkańców. Prace nad Plantami rozpoczęły się w 1822 roku. Wzorowano się na parkach Wiednia i Paryża. Finansowanie zapewnił między innymi Florian Straszewski. Koszt uporządkowania i obsadzenia terenów wyniósł przeszło 200 000 złotych. Planty zajęły obszar 40 morgów, czyli około 20 hektarów. Ich obwód wynosi 4 kilometry i 100 metrów.
Kiedy zasypywano fosę pomiędzy bramą Floriańską a furtką Mikołajską, tak wielkiej ilości ziemi potrzebowano, że musiano tysiące fur sprowadzać jej skąd indziej.
Trend przemian urbanistycznych wpłynął na wygląd Krakowa. Zwiększone zainteresowanie zielenią miejską było widoczne. W XIX wieku Planty stały się ważnym miejscem. Odbywały się tu spotkania towarzyskie i manifestacje patriotyczne. Planty odwiedzali przedstawiciele elit. Spotykał się tu świat intelektualny i artystyczny. Na Plantach lokowano również kawiarnie i restauracje.
Spacer po Plantach – co warto zobaczyć?
Spacer po Plantach to jedna z ulubionych tras w Krakowie. Jest to idealna trasa dla turystów. Długość kółka po Plantach to około 4 kilometry. Cały spacer zajmuje mniej więcej 1-1,5 godziny. Możesz zacząć z dowolnej strony parku. Można też podzielić zwiedzanie na krótsze etapy. Alejki Plant to wymarzone miejsce na odpoczynek. Na terenie Plant rośnie ponad 100 gatunków drzew i krzewów.
Podczas spaceru zobaczysz wiele ciekawych miejsc i pomników:
- Barbakan: Potężna średniowieczna forteca.
- Brama Floriańska: Główne wejście do miasta.
- Fragmenty murów obronnych: Za basztami: Ciesielską, Pasamoników i Stolarską.
- Pomnik Grunwaldzki: Upamiętnia zwycięstwo w 1410 roku.
- Teatr im. Juliusza Słowackiego: Zabytkowy budynek blisko Plant.
- Uniwersytet Jagielloński: Warto zatrzymać się przy jego budynkach. Zobaczysz Collegium Novum i Collegium Maius. Jest tam też Ogród Profesorski.
- Pomnik Mikołaja Kopernika: Znajduje się niedaleko UJ.
- Pomnik Floriana Straszewskiego: Pierwszy pomnik na Plantach. Obelisk upamiętnia jego zasługi.
- Gmach Akademii Muzycznej: Dawniej budynek Giełdy Towarowo-Pieniężnej.
- Latarnia Umarłych: Kapliczka z 1710 roku.
- Pałac Sztuki: Budynek Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych.
- Fontanna Marii Jaremy: Pomnik-fontanna.
- Secesyjny staw: Znajduje się w Ogrodzie Florianka.
- Pomnik pary królewskiej: Stoi w miejscu uczczenia Unii w Krewie (1385 r.). Chodzi o Jadwigę i Jagiełłę.
Na Plantach spotkasz też pomniki postaci literackich i historycznych. Wśród nich jest Lirnik Bojan i Lilia Wenedy. Zobaczysz Artura Grottgera i Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Są też pomniki Tadeusza Kościuszki i Tadeusza Rejtana. Znajdziesz fortepian Fryderyka Chopina. Upamiętniono także Jana Matejkę, Stefana Banacha i Ottona Nikodyma.
Planty jako centrum życia kulturalnego i wydarzeń
Planty Krakowskie to nie tylko park. To miejsce, gdzie odbywają się wydarzenia kulturalne. Latem organizowane są koncerty plenerowe. Możesz wziąć udział w piknikach. Prezentowane są też wystawy sztuki. Park był i jest miejscem spotkań. Dawniej spotykały się tu elity Krakowa. Dziś to przestrzeń dla wszystkich. Blisko Plant znajdują się ważne instytucje kulturalne. Warto wspomnieć o Muzeum Narodowym w Krakowie. Jego oddziały są rozsiane po całym mieście. Kamienica Szołayskich jest jednym z nich. Znajduje się przy placu Szczepańskim 9. Można tam zobaczyć wystawę „Kraków 1900”.
Praktyczne informacje dla odwiedzających
Planty są łatwo dostępne. Wstęp do parku jest bezpłatny. To sprawia, że są idealnym miejscem na spontaniczny spacer. Jeśli chcesz poznać Planty dokładniej, skorzystaj z przewodnika. Wycieczki z licencjonowanym przewodnikiem są dostępne. Spacer z przewodnikiem po Plantach trwa zazwyczaj 120-130 minut. Taka wycieczka jest wskazana dla miłośników historii. Zainteresuje pasjonatów sztuki i architektury. Jest dobra dla osób szukających tajemnic. Pozwala poznać mniej znane aspekty Krakowa.
Czy wstęp na Planty jest płatny?
Nie, wstęp na Planty Krakowskie jest bezpłatny dla wszystkich odwiedzających.
Jak długa jest trasa spacerowa po Plantach?
Trasa spacerowa wokół Plant ma długość około 4 kilometrów.
Czy warto zwiedzić Planty z przewodnikiem?
Tak, zwiedzanie z przewodnikiem pozwala poznać historię Plant. Dowiesz się więcej o pomnikach i ciekawostkach. Licencjonowani przewodnicy zapewniają głębsze doświadczenie.
Możesz zarezerwować wycieczkę z przewodnikiem. Czasem konieczna jest wcześniejsza rezerwacja. Na przykład, [email protected] dotyczy Muzeum Narodowego. Dla wycieczek po Plantach możesz szukać lokalnych biur przewodnickich. Przykładem jest KraKkos. Ich kontakt to 781 963 749 lub [email protected].
Znaczenie Plant dla Krakowa
Krakowskie Planty to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Krakowie. Są zielonymi płucami Starego Miasta. Park jest blisko głównych atrakcji. Łączy Rynek Główny z Wawelem. Planty były inspiracją dla pisarzy i poetów. Wymienić można Stanisława Lema czy Adama Mickiewicza. Współczesne Planty są regularnie odnawiane. To miejsce tętniące życiem o każdej porze roku. Stanowią połączenie historii, kultury i natury. Są nieodłącznym elementem krajobrazu Krakowa. Alejki Plant to wymarzone miejsce odpoczynku. Planty są wyjątkowym ogrodem miejskim. Otaczają najstarszą część Krakowa.
Zobacz także: