Watykan to najmniejsze państwo na świecie. Znajduje się w Rzymie. Ma bogatą historię i unikalne cechy. Poznaj fascynujące ciekawostki o tym niezwykłym miejscu.
Watykan – państwo czy miasto?
Watykan to zarówno miasto, jak i państwo. Jest to europejska enklawa w Rzymie. Oficjalna nazwa to Państwo Watykańskie. Watykan jest suwerennym państwem. Powstał w 1929 roku. Podpisano wtedy traktaty laterańskie. Porozumienie zawarła Stolica Apostolska i Królestwo Włoch. Rząd Włoch reprezentował Benito Mussolini. Watykan jest najmniejszym państwem świata. Ma powierzchnię 0,44 kilometra kwadratowego. To 44 hektary. Jest mniejszy od Żoliborza w Warszawie. Ma też mniejszą powierzchnię niż Łazienki Królewskie. Długość granicy wynosi 3,2 kilometra.
Watykan jest nazywany Stolicą Apostolską. To centrum religijne katolicyzmu. Jest siedzibą głowy Kościoła katolickiego. Reżim polityczny to monarchia. Jest elekcyjna i teokratyczna. Papież ma pełnię władzy. Posiada władzę wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą. Kardynałowie wybierają Papieża. Wybierają go na całe życie. Watykan jest jedynym krajem w całości na liście UNESCO.
Jak duży jest Watykan?
Watykan ma powierzchnię 44 hektarów. Jest to najmniejsze państwo świata.
Ludność i obywatelstwo Watykanu
Watykan ma niewielką liczbę mieszkańców. W 2019 roku było ich 825. Inne dane mówią o około 800 osobach. Populacja wynosi ponad 1000 osób według starszych danych. Około 95% mieszkańców to mężczyźni. Wszyscy mieszkańcy są ministrami Kościoła katolickiego. Obywatelstwo Watykanu jest unikalne. Nie można się tam urodzić. Obywatelstwo dostają wybrane osoby. Jest przyznawane na podstawie mianowania. Dotyczy to pracy w służbie Stolicy Apostolskiej. Około 450 obywateli ma podwójne obywatelstwo.
Watykan odwiedza wielu turystów. Rocznie przyjeżdża około 6 milionów osób. To najwięcej turystów na jedną osobę. Na jednego obywatela przypada 1,5 przestępstwa. Przestępcy są często karani grzywną. Watykan nie ma tradycyjnych więzień. Nie ma osób powyżej 15 lat. Wszyscy potrafią czytać i pisać.
Czy można urodzić się w Watykanie?
Nie, w Watykanie nie można się urodzić. Obywatelstwo jest nadawane.
Gwardia Szwajcarska – armia Watykanu
Watykan ma własną armię. To Gwardia Szwajcarska. Jest to najmniejsza stała armia świata. Jest też najstarsza. Formalnie działa w Watykanie od XVI wieku. W 2022 roku służyło w niej 135 żołnierzy. Inne dane podają 110 żołnierzy. Gwardia odpowiada za bezpieczeństwo Papieża. Jan Paweł II żartował kiedyś. Nazwał Watykan najbardziej zmilitaryzowanym krajem. Gwardziści noszą tradycyjne stroje. Ich wygląd pochodzi z renesansu.
Kto strzeże Papieża?
Papieża strzeże Gwardia Szwajcarska. To najmniejsza armia świata.
Gospodarka i finanse Watykanu
Watykan ma gospodarkę planową. Nie ma rolnictwa. Nie nakłada podatków na obywateli. Generuje dochody z kilku źródeł. 90 procent dochodów pochodzi z muzeów. To opłaty za wstęp i sprzedaż pamiątek. Ważnym źródłem są też datki od wiernych. Watykan ma własną monetę. Od 2002 roku używa euro. Emituje monety euro. Ma też jeden bank. Nazywa się Instytut Spraw Religijnych. Budżet w 2015 roku wynosił 3,333 miliarda dolarów.
Skąd Watykan czerpie dochody?
Watykan zarabia głównie na muzeach i datkach wiernych. 90% dochodów to wpływy z muzeów.
Kultura, sztuka i instytucje Watykanu
Watykan to centrum kultury i sztuki. Znajduje się tam wiele ważnych miejsc. To Bazylika św. Piotra. Jest największym kościołem katolickim. Na Placu św. Piotra stoi obelisk. Ma ponad 4000 lat. Został przywieziony z Egiptu. Przywiózł go cesarz Kaligula. W Watykanie są liczne muzea. Muzea Watykańskie założył papież Juliusz II. Było to w XVI wieku. Jest ich 54. Kolekcja ma ponad 14 kilometrów długości. Muzea są otwarte codziennie. Działają od 9:00 do 16:00. Są zamknięte w niedziele. Kaplica Sykstyńska jest częścią muzeów. Jej sufit ma 6000 metrów kwadratowych. Oświetla go 7000 diod LED. Pieta to jedyne dzieło Michała Anioła z autografem. Wśród muzeów jest Muzeum Historyczne. Można tam zobaczyć kolekcje broni.
Watykan ma słynną bibliotekę. To Biblioteka Watykańska. Jest skarbnicą rękopisów. Zawiera najbogatszy zbiór średniowiecznych pism. Watykan tworzy bibliotekę elektroniczną. Jest dostępna za darmo. Częścią muzeów jest Passetto di Borgo. To przejście łączące Pałac Apostolski z Castel Sant’ Angelo. Podziemne przejście uratowało papieża Klementa VII. Było to w 1527 roku.
Ile muzeów jest w Watykanie?
Watykan ma 54 muzea. Kolekcje mają ponad 14 kilometrów długości.
- Warto odwiedzić Muzea Watykańskie.
- Zachęcamy do zwiedzania Kaplicy Sykstyńskiej.
Infrastruktura i technologie
Watykan ma własną pocztę. Nazywa się Poste Vaticane. Jest jedną z najbardziej aktywnych na świecie. Dostarcza około 8 milionów listów rocznie. Wysyła się też pocztówki. Rocznie jest ich około 7 milionów. Paczek wysyła się około 20 tysięcy. Watykan nie ma lotnisk. Posiada heliport. Ma też krótką linię kolejową. Ma długość 852 metrów. To najkrótsza krajowa sieć kolejowa. W Watykanie można jechać maksymalnie 30 km/h.
Watykan stosuje nowoczesne technologie. Ma wydział astronomiczny. Zarządza teleskopem. Nazywa się Vatican Advanced Technology Telescope. Znajduje się w Arizonie. Watykan ma też bankomaty z menu po łacinie. Krajowa domena to .va. Wprowadzono ją w 1995 roku. Popularne strony to vatican.va i radiovaticana.va. Watykan ma własny kanał na YouTube. Sieć komputerowa jest chroniona. Używa zaawansowanych systemów cyberbezpieczeństwa. Na dachu jednego budynku są panele słoneczne. Watykan stał się neutralny pod względem emisji CO2.
Czy Watykan ma własną kolej?
Tak, Watykan ma najkrótszą sieć kolejową. Ma 852 metry długości.
Unikalne fakty i statystyki
Watykan ma wiele zaskakujących cech. Statystyczny mieszkaniec spożywa dużo wina. Rocznie to 74 litry. To około 9 butelek miesięcznie. Inne dane mówią o 54 litrach na mieszkańca. Watykan pije najwięcej wina na świecie. W 1985 roku powstał związek zawodowy. Nazywa się ADLV. W Watykanie znajduje się apteka. Założono ją w 1277 roku. To najstarsza apteka na świecie. Watykan bronił Pokemonów w 1997 roku. Były krytykowane za pro-ewolucję. Watykan nie uznaje Chin kontynentalnych. Ma nieoficjalną drużynę piłkarską. Drzwi Święte są otwierane rzadko. Otwiera się je raz na 25 lat. W Watykanie mieszka około 50 Polaków.
Nazwa „Watykan” ma ciekawe pochodzenie. Oznacza „proroczy, przepowiadający przyszłość”. Przed chrześcijaństwem miejsce było święte. Zmiana czasu jest w ostatnią niedzielę października. Watykan i Stolica Apostolska to oddzielne podmioty. Łączy je unia personalna. Każdy kapłan może przebaczyć grzechy. Dotyczy to nawróconej osoby.
Ile wina pije się w Watykanie?
Statystycznie każdy mieszkaniec Watykanu pije 74 litry wina rocznie. To najwięcej na świecie.
Historia Watykanu
Historia Watykanu jest długa. Sięga IV stulecia. Jest związana ze świętym Piotrem. Wzgórze Watykańskie było miejscem pochówku. Według tradycji pochowano tam św. Piotra. Watykan stał się rezydencją papieża. Oficjalnie uznano niepodległość w 1929 roku. Było to na mocy traktatów laterańskich. Karol Wojtyła był papieżem. Pełnił posługę w latach 1978–2005. Był Janem Pawłem II. W Watykanie pochowano wielu papieży. Jest ich kilkudziesięciu.
Język i komunikacja
Watykan ma własny język. Jest nim łacina. Istnieje Fundacja Łacińska. Promuje używanie łaciny. Radio Watykańskie nadaje w wielu językach. Jest ich kilkanaście. Języków liturgicznych jest ponad 10. Bankomaty mają menu po łacinie. Papież Benedykt XVI używał telefonu komórkowego. Watykan ma kanał na YouTube.
Jaki język obowiązuje w Watykanie?
Oficjalnym językiem Watykanu jest łacina. Promuje się jej używanie.
Watykan to fascynujące miejsce. Jest pełne historii i unikalnych faktów. Warto go odwiedzić. Poznasz jego wartość historyczną i kulturową.
Zobacz także: