Olsztyn to stolica województwa warmińsko-mazurskiego. Miasto leży nad rzeką Łyną. Olsztyn przyciąga turystów swoim bogactwem historycznym i przyrodniczym. Poznaj najciekawsze fakty o tym urokliwym miejscu.
Położenie i charakterystyka Olsztyna
Olsztyn znajduje się w województwie warmińsko-mazurskim. Jest stolicą tego regionu. Miasto leży nad rzeką Łyną. Olsztyn stanowi główne miasto aglomeracji olsztyńskiej. Odległość do Warszawy wynosi 212 kilometrów. Do Kaliningradu jest 131 kilometrów. Od Wilna dzieli go 408 kilometrów. Miasto zamieszkuje ponad 170 tysięcy osób. Olsztyn podzielony jest na 23 osiedla. Teren miasta leży w paśmie moren czołowych. Przez Olsztyn przepływają cztery rzeki. Są to Łyna, Wadąg, Kortówka i Skanda. W granicach administracyjnych Olsztyna znajduje się 15 jezior. Trzynaście z nich ma powierzchnię większą niż jeden hektar. Miasto posiada dwa rezerwaty przyrody. To rezerwat Mszar i rezerwat Redykajny. Olsztyn to miasto pełne zieleni i zabytków. Jego walory turystyczne przyciągają wielu odwiedzających.
Krótka historia Olsztyna
Olsztyn ma długą i bogatą historię. Miasto zostało założone w 1353 roku. Akt lokacyjny podpisał Jan z Łajs. W 1346 roku Olsztyn należał do obrębu Krzyżackiego. Miasto zmieniało przynależność państwową przez prawie 600 lat. W latach 1516-1521 w Olsztynie mieszkał Mikołaj Kopernik. Pełnił funkcję administratora dóbr kapituły warmińskiej. Napoleon Bonaparte odwiedził Olsztyn 3 lutego 1807 roku. Odwiedziny miały miejsce w czasie wojen napoleońskich. Po drugiej wojnie światowej Olsztyn poniósł duże straty. Radzieccy żołnierze spalili 40% zabudowy miasta. W plebiscycie w 1920 roku 97,8% mieszkańców głosowało za Niemcami. W Olsztynie wcześnie wprowadzano nowoczesne technologie. Instalacja gazowa powstała w 1890 roku. Pierwszy telefon pojawił się w 1892 roku. Nowoczesny wodociąg z kanalizacją zbudowano w 1898 roku. Elektryczność wprowadzono w 1907 roku. Baba Pruska to symbol Olsztyna. Jest to kamienna postać na dziedzińcu zamku olsztyńskiego.
Olsztyn – miasto Kopernika i astronomii
Olsztyn silnie związany jest z postacią Mikołaja Kopernika. Miasto jest członkiem Federacji Miast Kopernikowskich. Kopernik mieszkał na Zamku Kapituły Warmińskiej. Spędził tam lata 1516-1521. W zamku znajduje się legendarna tablica astronomiczna. Znajduje się tam również inkunabuł medyczny Kopernika. Mikołaj Kopernik ustalił w Olsztynie pierwszy dzień wiosny. W hołdzie astronomowi zbudowano planetarium. Olsztyńskie Planetarium powstało w 1973 roku. Jest to drugie co do wielkości planetarium w Polsce. Posiada nowoczesny sprzęt projekcyjny. Obserwatorium Astronomiczne mieści się w wieży ciśnień. Wieża pochodzi z 1897 roku. Na Starym Mieście stoi Ławeczka Mikołaja Kopernika. Można usiąść obok rzeźby i zrobić zdjęcie. Potarcie nosa astronoma przynosi szczęście. Olsztyn leży na Szlaku Kopernikowskim.
Jakie są związki Olsztyna z Mikołajem Kopernikiem?
Mikołaj Kopernik mieszkał w Olsztynie w latach 1516-1521. Pełnił tu funkcję administratora. W zamku znajduje się jego tablica astronomiczna. Olsztyńskie Planetarium zbudowano w jego hołdzie. W mieście stoi też jego ławeczka.
Co warto zobaczyć w Olsztynie? Najważniejsze atrakcje
Olsztyn oferuje wiele ciekawych miejsc. Zwiedzanie najlepiej zacząć od Starego Miasta. Stare Miasto odbudowano po II wojnie światowej. Posiada częściowo zrekonstruowany Ratusz. Rynek Starego Miasta to serce Olsztyna. Można tam znaleźć zabytkowe kamienice i kawiarenki. Zamek Kapituły Warmińskiej to jeden z najlepiej zachowanych zamków gotyckich w Polsce. Został zbudowany w XIV wieku. Obecnie mieści Muzeum Warmii i Mazur. Wysoka Brama to gotycka strażniczka miasta. Została odrestaurowana w 2003 roku. W 2014 roku wmurowano w nią wizerunek Matki Bożej. Bazylika Konkatedralna św. Jakuba to imponująca gotycka świątynia. Posiada cenne dzieła sztuki sakralnej. Dom Burmistrza to najstarsza kamienica w Olsztynie. Nowy Ratusz znajduje się przy placu Jana Pawła II. Pochodzi z lat 1912-1915. Muzeum Nowoczesności mieści się w zabytkowym Tartaku Raphaelsohnów. Oferuje interaktywne wystawy. Muzeum Przyrody posiada około 18 900 eksponatów. Łaźnia Miejska to zabytkowe centrum kultury i sztuki. W rejonie Starego Miasta znajduje się Ewangelicki Kościół Chrystusa Zbawiciela. Warto odwiedzić Targ Rybny. Gmach Poczty Głównej to neogotycka budowla z 1887 roku. Można wybrać się na spacer między wieżami w śródmieściu. Olsztyn słynie z pięknych murali i sztuki ulicznej.
Gdzie zacząć zwiedzanie Olsztyna?
Zwiedzanie Olsztyna najlepiej rozpocząć od Starego Miasta. Znajduje się tam Zamek Kapituły Warmińskiej i Wysoka Brama. Rynek Starego Miasta jest centralnym punktem. Stamtąd łatwo dotrzeć do innych atrakcji.
Przyroda i rekreacja w Olsztynie
Olsztyn to miasto otoczone przyrodą. W jego granicach znajduje się 15 jezior. Jezioro Ukiel, zwane Krzywe, to największe jezioro w mieście. Ma powierzchnię 412 hektarów. Jego maksymalna głębokość wynosi 43 metry. Nad Jeziorem Ukiel znajduje się Plaża Miejska. To popularne miejsce do wypoczynku i sportów wodnych. Centrum Rekreacyjno-Sportowe Ukiel oferuje wiele możliwości aktywności. Jezioro Długie posiada rozwiniętą infrastrukturę rekreacyjną. Jezioro Fajferek zostało w przeszłości całkowicie zasypane. Olsztyński Las Miejski to jeden z największych parków miejskich w Europie. Zajmuje około 15% powierzchni miasta. Park Centralny ma ponad 13 hektarów powierzchni. Został zaprojektowany w stylu angielskim. Park Podzamcze to największy park na terenie miasta. Leśne Arboretum Warmii i Mazur powstało w 1983 roku. Znajduje się w Kudypach. Posiada ponad 700 gatunków drzew i krzewów. Przez arboretum prowadzą ścieżki dydaktyczne. W mieście są dwa rezerwaty: Mszar i Redykajny. Zwierzyniec Warmiński to mini zoo w Nikielkowie. Oferuje spotkanie ze zwierzętami gospodarskimi. Leśny Park Linowy zapewnia przygodę w koronach drzew. Posiada zjazd tyrolski o długości 333 metrów. Wokół Olsztyna wytyczono liczne trasy rowerowe.
Kultura, wydarzenia i życie miasta
Olsztyn jest ważnym ośrodkiem kulturalnym. Znajduje się tu Teatr im. Stefana Jaracza. Amfiteatr im. Czesława Niemena jest miejscem wielu wydarzeń. Odbywa się tu Olsztyńskie Lato Artystyczne (OLA). Kortowiada to juwenalia olsztyńskie. Należą do najpopularniejszych w Polsce. W mieście organizowany jest Festiwal Podróżniczy 'Śladami Marzeń’. Centrum Ekspozycyjne Stara Kotłownia to kolejne miejsce kultury. Olsztyn jest największym ośrodkiem edukacyjnym w województwie. Posiada 7 szkół wyższych. Działają tu 43 przedszkola. Jest 30 szkół podstawowych. Funkcjonuje 28 liceów. Miasto ma własne planetarium i obserwatorium. Olsztyn był miejscem kręcenia filmów. Nagrywano tu między innymi 'Stawkę większą niż życie’.
Olsztyńskie ciekawostki i unikalne miejsca
Olsztyn kryje wiele zaskakujących faktów. Na terenie miasta znajduje się blisko 70 schronów obrony cywilnej. Mogą pomieścić około 7000 osób. Większość schronów jest w katastrofalnym stanie. Książnica Polska posiada najstarszą windę osobowa w Polsce. Została zamontowana w 1910 roku. Tramwaje wróciły na ulice Olsztyna po 50 latach. Bar Dziupla działa nieprzerwanie od 1978 roku. Mosty kolejowe nad rzeką Łyną są jednymi z najwyższych w regionie. Mają wysokość 20 metrów. Erich Mendelsohn, słynny architekt modernizmu, urodził się w Olsztynie.
Smaki Warmii – gdzie zjeść w Olsztynie?
Warmia i Mazury mają swoje unikalne smaki. W Olsztynie warto spróbować lokalnych potraw. Tradycyjne dania to dzyndzałki warmińskie i karmuszka. Popularne są też paprykarz i marcepan królewiecki. Naturalne lody z Lodziarni Kroczek są polecane. Olsztyn słynie z lokalnych browarów. Browar Kormoran produkuje kilkadziesiąt rodzajów piw. Posiada certyfikat Dziedzictwa Kulinarnego. Browar Ukiel produkuje piwa pszeniczne i inne gatunki. Browar Warmia ma własną restaurację z ogródkiem. Warto skosztować piw z tych browarów.
Planujesz wizytę? Praktyczne porady
Olsztyn to idealne miejsce na weekendowy wypad. Warto zaplanować dłuższy pobyt. Pozwoli to lepiej poznać miasto i okolicę. Odkrywanie Olsztyna najlepiej rozpocząć od Starego Miasta. Olsztyn posiada własny port lotniczy Olsztyn-Mazury. Miasto jest ważnym węzłem kolejowym i drogowym. Umożliwia łatwy dojazd z różnych części Polski. Po mieście można poruszać się turkusowymi skuterami. Nocleg można znaleźć w centrum Olsztyna. Hotele blisko Starego Miasta są dogodną opcją. Nad Jeziorem Ukiel są hotele i apartamenty. Pensjonaty i agroturystyka na obrzeżach to dobry wybór. Następnym krokiem podróży może być zwiedzenie innych miast Warmii. Warto odkrywać przyrodnicze skarby regionu.
Jak najlepiej zwiedzać Olsztyn?
Najlepiej zacząć od spaceru po Starym Mieście. Warto zobaczyć zamek i katedrę. Później można udać się nad jeziora. Można też odwiedzić planetarium lub muzea. Weekend to dobry czas na krótki wypad. Dłuższy pobyt pozwala lepiej poznać miasto.
Olsztyn – stolica Warmii
Olsztyn jest stolicą Warmii. Często bywa błędnie kojarzony z Mazurami. Olsztyn leży w sercu regionu Warmii i Mazur. Jest to największe miasto Warmii. Miasto urzeka swoim położeniem. Otaczają je jeziora, lasy i pagórki. Olsztyn to Warmia, a nie Mazury.
Zobacz także: