Alcatraz to legendarna wyspa i dawne więzienie w Zatoce San Francisco. Poznaj historię „Skały”, słynnych więźniów, dramatyczne próby ucieczek i dowiedz się, jak zwiedzać to niezwykłe miejsce.
Historia Wyspy Alcatraz
Alcatraz Island leży w Zatoce San Francisco. Wyspa ma powierzchnię 91 hektarów (0,089 km²). Początkowo Alcatraz był fortem wojskowym. Prezydent Millard Fillmore zarezerwował wyspę dla wojska w 1850 roku. Pierwsza latarnia morska na zachodnim wybrzeżu powstała tam w 1854 roku. W 1859 roku rozpoczęto funkcję twierdzy wojskowej. Alcatraz stał się oficjalnym więzieniem wojskowym w 1907 roku.
Więzienie Federalne Alcatraz
W 1934 roku Alcatraz włączono do systemu więzień federalnych. Przekształcono go w jedno z najbardziej rygorystycznych więzień w USA. Działało przez 29 lat, do 1963 roku. Przypływ skazańców nastąpił 11 sierpnia 1934 roku. W pierwszym transporcie było 137 więźniów. Na Alcatraz więziono szczególnie groźnych przestępców. Więzienie nigdy nie było w pełni zapełnione. Mogło pomieścić 320 więźniów. Najwyższa liczba więźniów wynosiła 302.
Życie za Kratami na „Skale”
Więzienie Alcatraz było znane z surowych warunków. Zbudowano tam 336 cel w blokach B i C. Blok D miał 36 lub 42 cele. Rozmiar typowej celi to 1,5 na 2,70 metra. Na Alcatraz znajdowało się 90 strażników. Cały personel więzienia liczył 155 osób. Na wyspie mieszkały rodziny strażników. Było tam około 300 cywilów. Każdemu więźniowi przysługiwały odwiedziny raz w miesiącu. Więźniowie byli liczeni 12 razy dziennie. William Radkay wskazywał na zaletę posiadania własnej celi.
Słynni Więźniowie Alcatraz
Alcatraz gościł najsłynniejszych przestępców Ameryki. Al Capone był jednym z pierwszych więźniów. Przebywał tam od 1934 do 1938 roku. Jego numer więzienny to 85. George 'Machine Gun’ Kelly odsiadywał tam wyrok. Alvin Karpis był pierwszym Wrogiem Publicznym nr 1. Robert Stroud, „Ptasznik z Alcatraz”, spędził tam 17 lat (1942-1948).
Próby Ucieczek z Alcatraz
Alcatraz było uważane za więzienie, z którego nie da się uciec. Zanotowano 14 prób ucieczki. Łącznie 34 mężczyzn próbowało uciec. W sumie 36 więźniów podjęło próby ucieczki. Dwudziestu trzech więźniów schwytano. Sześciu zostało zastrzelonych przez strażników. Cztery lub dwie osoby utonęły. Pięciu uciekinierów nie odnaleziono. Władze ogłosiły, że uciekinierzy utonęli. 31 więźniów schwytano lub zastrzelono. Pięciu uznano za zmarłych.
Najsłynniejsza Ucieczka z Alcatraz
Najbardziej znana próba ucieczki miała miejsce w 1962 roku. Przygotowywali ją Frank Morris oraz bracia John i Clarence Anglin. Czwartym uczestnikiem był Allen West. West nie zdołał wydostać się z celi. Trójce udało się opuścić Alcatraz. Nie wiadomo, co się z nimi stało. Używali domowej roboty narzędzi. Wiertarka była zrobiona z silnika odkurzacza. Repliki głów z papieru i mydła myliły strażników.
W 2013 roku policja otrzymała list. Nadawca listu twierdził, że jest Johnem Anglinem. Pisał, że wszyscy trzej przeżyli. Twierdził, że ma 83 lata i raka. List wznowił śledztwo FBI. Były śledczy FBI, Jeff Harp, uznał list za interesujący. Stwierdził, że wszystko pozostaje w niepewności. Jolen Babyak, córka naczelnika, nie wierzy w udaną ucieczkę. David Widner, siostrzeniec Anglina, uważa, że list jest prawdziwy.
Nazywam się John Anglin. Uciekłem z Alcatraz w czerwcu 1962 r. wraz z moim bratem Clarence’em i Frankiem Morrisem. Tak, wszyscy przeżyliśmy tę noc, ale z trudem.
Czy ucieczka z Alcatraz w 1962 roku była udana?
Oficjalnie uciekinierzy uznano za zmarłych. Nowe dowody, jak list z 2013 roku, sugerują, że mogli przeżyć. Sprawa pozostaje nierozwiązana.
Zamknięcie Więzienia Alcatraz
Więzienie Alcatraz zostało zamknięte w 1963 roku. Głównym powodem były wysokie koszty utrzymania. Koszt opieki nad więźniem był prawie trzykrotnie wyższy. Wpływ miały też błędy konstrukcyjne. Ostatni więzień opuścił Alcatraz 21 marca 1963 roku. Więzienie działało przez 29 lat.
Alcatraz jako Atrakcja Turystyczna
Obecnie budynki dawnego więzienia to muzeum. Alcatraz jest znaną atrakcją turystyczną. To prawdopodobnie największa atrakcja San Francisco. Jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc. Wyspa Alcatraz uznano za Park Narodowy.
Możesz zaplanować wycieczkę na Alcatraz. Rejs promem z Nabrzeża 33 trwa około 20 minut. Bilety na wycieczki wyprzedają się szybko. O ich zakupie pomyśl z wyprzedzeniem. Zaleca się kupować bilety przez internet. Zaleca się przybyć 30–45 minut wcześniej na prom. Warto zwiedzać wcześnie rano. Pomaga to uniknąć tłumów.
Ceny biletów różnią się w zależności od wieku i pory zwiedzania:
| Kategoria | Cena (USD) | Cena (PLN) |
|---|---|---|
| Dorośli (12+ lat) | $45,25 | 165 zł |
| Dzieci (5-11 lat) | $27,55 | 100 zł |
| Seniorzy (62+ lat) | $42,65 | 155 zł |
| Nocne zwiedzanie Dorośli | $56,30 | 205 zł |
| Nocne zwiedzanie Dzieci | $33,00 | 120 zł |
| Nocne zwiedzanie Nastolatki (12-17 lat) | $55,10 | 200 zł |
| Nocne zwiedzanie Seniorzy | $52,25 | 190 zł |
Na wyspie może być wietrznie. Zaleca się ubrać na cebulkę. Zabierz dodatkową warstwę ubrań. W połowie września mogą dokuczać komary. Zabierz środki na owady. Warto zabrać przekąski i wodę. Oferta gastronomiczna na promie jest ograniczona.
Alcatraz w Kulturze
Alcatraz stała się inspiracją dla wielu dzieł. Jest znana z licznych odniesień w kinematografii. Film „Ucieczka z Alcatraz” z Clintem Eastwoodem powstał w 1979 roku. Opowiada o autentycznej ucieczce z 1962 roku. Reżyserem był Don Siegel. Film trwa 107 minut (1h 52m). Premiera odbyła się 22 czerwca 1979 roku. Film o Alcatraz powstał też w 2017 roku („Wyprawa na dno”). Serial „Alcatraz” miał premierę w 2012 roku. Inspiracją była też książka „Birdman of Alcatraz”.
Inne filmy związane z tematyką Alcatraz to „Morderstwo pierwszego stopnia” (1995), „Twierdza” (1996) i „X-Men 3: Ostatni bastion” (2006).
Najpopularniejszym filmem o życiu więziennym… stała się produkcja 'Skazani na Shawshank’. Film niezwykle realistyczny, nakręcony w para dokumentalnym stylu.
Dodatkowe Ciekawostki o Alcatraz
Wyspa Alcatraz ma bogatą historię. Nazwa „Alcatraz” oznacza „dziwne ptaki”. Tak podaje strona Biura Więziennictwa. Na wyspie żyje ponad 200 gatunków ptaków. Znajduje się tam ogród. Był pielęgnowany przez więźniów.
W 1969 roku studenci okupowali Alcatraz. Był to protest kierowany przez Richarda Oakesa. Okupacja trwała do 1971 roku. Na wyspie wciąż widać ślady okupacji. Stowarzyszenie Absolwentów zrzesza ludzi, którzy dorastali na Alcatraz. W Alcatraz nie wykonywano kary śmierci. Było 5 przypadków samobójstw. Ośmiu więźniów zostało zamordowanych przez współwięźniów. Piętnastu zmarło z chorób naturalnych. W trakcie funkcjonowania więzienia wydano 1576 numerów więźniów.
W maju 2025 prezydent USA Donald Trump zapowiedział ponowne otwarcie więzienia (fakt z jednego ze źródeł, może być nieaktualny lub wymagać weryfikacji).
Break the rules and you go to prison, break the prison rules and you go to Alcatraz.
Co oznacza nazwa „Alcatraz”?
Nazwa „Alcatraz” pochodzi z języka hiszpańskiego i oznacza „dziwne ptaki”.
Dlaczego więzienie Alcatraz zostało zamknięte?
Więzienie zamknięto głównie z powodu bardzo wysokich kosztów utrzymania oraz problemów konstrukcyjnych budynku.
Zobacz także: