Skoki narciarskie – ciekawostki, historia i rekordy

Skoki narciarskie to dyscyplina pełna pasjonującej historii i niezwykłych osiągnięć. Poznaj najciekawsze fakty, rekordy i anegdoty związane z tym zimowym sportem. Dowiedz się więcej o początkach, ewolucji sprzętu i największych gwiazdach skoczni.

Początki skoków narciarskich

Skoki narciarskie należą do sportów narciarstwa klasycznego. Pierwsze próby skoków miały miejsce w Norwegii. Było to na początku XIX wieku. Norweg Olaf Rye był pierwszym rekordzistą. Pierwszy klub narciarski powstał w latach 60. XIX wieku. Nazywał się „Trysil Shooting and Skiing Club”.

Pierwsze zawody narciarskie 'Holmenkollen Nordic’ zorganizowano w 1866 roku. Pierwszy konkurs skoków odbył się 31 stycznia 1892 roku. Miejscem było Holmenkollen w Norwegii. Sondre Nordheim oddał pierwszy skok w 1860 roku. Skoczył wtedy 18 metrów. Torjus Hemmestveit skoczył 23 metry. Historia skoków sięga drugiej połowy XIX wieku. Norwegia jest kolebką tego sportu.

Młody, elastyczny jak sprężyna wybił się z progu skoczni i poszybował spokojnie jak ptak. Małe ugięcie kolan i już wylądował, kończąc zjazd telemarkiem (przyklękiem). Jak meteor wjechał między zdziwiony tłum, oczarowany niezwykłym zjawiskiem…

Narciarstwo włączono do programu zimowych igrzysk olimpijskich w 1924 roku. Od tego czasu skoki są stałą częścią igrzysk. Pierwsze igrzyska zimowe odbyły się w Chamonix.

Ewolucja techniki i sprzętu

Norweski skoczek Jacob Tullin Thams jako pierwszy oddał skoki pochylając się do przodu. Zrobił to na pierwszych zimowych igrzyskach olimpijskich w 1924 roku. W 1936 roku powstała pierwsza skocznia mamucia. Znajduje się ona w Planicy w Słowenii.

W latach 50. XX wieku pojawiły się pierwsze skocznie z igielitem. Pozwala on skakać także latem. System „V” zrewolucjonizował skoki narciarskie. Nowe technologie dotyczą nart i kombinezonów. Maksymalna długość nart to 146% wzrostu zawodnika.

Skocznia mamucia umożliwia osiąganie największych odległości. Czas lotu na normalnej skoczni wynosi około 5 sekund. Czas lotu na mamuciej skoczni trwa około 8 sekund.

Skoki narciarskie na Igrzyskach Olimpijskich i w Pucharze Świata

Skoki są dyscypliną zimowych igrzysk od 1924 roku. Puchar Świata rozpoczął swoją historię w sezonie 1979/1980. Decyzja zapadła na Kongresie FIS w Nicei. Było to w maju 1979 roku. Austriak Hubert Neuper został pierwszym triumfatorem Pucharu Świata.

Puchar Świata to czteromiesięczny cykl zawodów. Rozgrywane są od połowy listopada do końca marca. Sezon Pucharu Świata obejmuje około 30-35 konkursów. Najlepsza drużyna w sezonie wygrywa Puchar Narodów. Punktacja stosowana w Pucharze Świata od sezonu 1993/1994 nagradza najlepszych zawodników. Punkty otrzymuje czołowa trzydziestka każdego konkursu.

Miejsce	Punkty
1	100
2	80
3	60
4	50
5	45
6	40
7	36
8	32
9	29
10	26
11	24
12	22
13	20
14	18
15	16
16	15
17	14
18	13
19	12
20	11
21	10
22	9
23	8
24	7
25	6
26	5
27	4
28	3
29	2
30	1

Austria zdobyła 256 zwycięstw drużynowych w PŚ. Polska ma 7 zwycięstw drużynowych. Pierwszy konkurs drużyn mieszanych odbył się w sezonie 2012/13. Zwyciężyła wtedy Japonia w Lillehammer.

Punktacja Pucharu Świata dla miejsc 1-10

Rekordy i niezwykłe osiągnięcia

Najdłuższy ustany skok w historii to 253,5 metra. Oddał go Stefan Kraft 18 marca 2017 roku w Vikersund. Nieoficjalny rekord świata wynosi 254 metry. Jest przypisywany Dimitrijowi Wasiljewowi.

Inny nieoficjalny rekord świata w długości skoku narciarskiego wynosi 251,5 metra. Kamil Stoch poszybował najdalej w Planicy na odległość 226 metrów. Rekordzistą Islandii w długości skoku jest Anton Øyvindsson. Skoczył 92 metry w Lillehammer w 2018 roku.

Kristaps Nežborts jest rekordzistą Łotwy. Jego rekord wynosi 123 metry. Ustanowił go w 2013 roku w Val di Fiemme. Najkrótszy skok olimpijski wyniósł 18,5 metra. Oddał go Brian McMillan w 1937 roku.

Matti Nykänen jest rekordzistą pod względem wygranych w zawodach Pucharu Świata. Wygrywał 46 razy. Janne Ahonen był 108 razy na podium PŚ. Adam Małysz był 92 razy na podium PŚ. Gregor Schlierenzauer był 88 razy na podium PŚ.

Najwięcej miejsc na podium w Pucharze Świata

Najstarszym zwycięzcą zawodów Pucharu Świata jest Noriaki Kasai. Miał 42 lata, 5 miesięcy i 23 dni. Najmłodszym zwycięzcą jest Steve Collins. Miał 15 lat, 11 miesięcy i 27 dni.

Skoki narciarskie kobiet

W 1911 roku po raz pierwszy oficjalny skok oddała kobieta. Była nią austriacka hrabina Paula von Lamberg. Kobieta po raz pierwszy skoczyła ponad 100 metrów w 1981 roku. Była to Tiina Lehtola. Skoczyła 110 metrów.

Austriaczka Daniela Iraschko oddała najdłuższy skok kobiet. Skoczyła równo 200 metrów. Było to w 2003 roku na skoczni w Bad Mitterndorf. Daniela Iraschko jest rekordzistką kobiet w skokach narciarskich.

Skoki narciarskie kobiet zadebiutowały na igrzyskach olimpijskich w 2014 roku. Puchar Świata kobiet odbywa się od 2011 roku. Anette Sagen pięciokrotnie zwyciężyła w Pucharze Kontynentalnym kobiet. Rekord Polski Kingi Rajdy z 2019 roku wynosi 134 metry.

• Zwiększają się umiejętności kobiet w skokach narciarskich.
• Możliwa jest ich rywalizacja w Planicy w przyszłości.

Polskie skoki narciarskie

Pierwsze zawody w skokach narciarskich w Polsce odbyły się w 1908 roku. Polska zdobyła łącznie 23 krążki na zimowych igrzyskach olimpijskich. 10 z nich to medale w skokach narciarskich.

Wojciech Fortuna był pierwszym polskim mistrzem olimpijskim. Adam Małysz jest najbardziej utytułowanym polskim skoczkiem narciarskim. Wygrał 4 razy Puchar Świata. Małysz startował w mistrzostwach świata w latach 1994-2011. Adam Małysz zdobył 3 srebrne i 1 brązowy medal olimpijski.

Orzeł z Wisły

Kamil Stoch to trzykrotny mistrz olimpijski. Ma 3 złote i 1 brązowy medal olimpijski. Kamil Stoch ma 2 Kryształowe Kule za zwycięstwo w Pucharze Świata. Dawid Kubacki zdobył brązowy medal w Pekinie w 2022 roku. Piotr Żyła to także znany polski skoczek.

Polska zdobyła brązowy medal drużynowo na igrzyskach w 2018 roku. Skład drużyny tworzyli Maciej Kot, Stefan Hula, Dawid Kubacki i Kamil Stoch. Polscy skoczkowie wygrali łącznie 93 pucharowe zawody. Polska zajmuje 5. miejsce w klasyfikacji narodów PŚ pod względem zwycięstw. Adam Małysz jest z zawodu dekarzem. Adam Małysz był pomysłodawcą innowacyjnych zawodów 'Skok w Punkt’. Polscy kibice są najwyżej notowani na świecie.

Niezależnie od tego, w jakim miejscu na świecie się znajdujesz, możesz usłyszeć głośny doping w naszym języku. – Kamil Stoch

Inne ciekawe fakty i statystyki

46 zawodników straciło życie oddając skok w historii dyscypliny. Poza Europą sport ten najbardziej popularny jest w Japonii.

Skoki narciarskie to definitywnie nie jest sport dla mięczaków.

Turniej Czterech Skoczni rozgrywany jest od 1953 roku. Bjørn Wirkola i Jens Weißflog wygrali Turniej Czterech Skoczni po 10 razy. Eddie the Eagle był pierwszym reprezentantem Wielkiej Brytanii w olimpijskich skokach. Wystartował w 1988 roku.

Reprezentant Turcji Barış Demirci zdobył punkty w zawodach Pucharu FIS. Dmitrij Wasiljew został zdyskwalifikowany na 2 lata. Powodem było stosowanie niedozwolonych środków. Reprezentant Szwajcarii Michael Möllinger urodził się w Niemczech.

Tromsø to miasto, w którym znajduje się najbardziej wysunięta na północ skocznia narciarska. W Erzurum w Turcji budowany jest kompleks skoczni. Anders Beisvag, reprezentant Norwegii, jest z pochodzenia Kolumbijczykiem. Turniej Nordycki zwany jest także Skandynawskim Turniejem Czterech Skoczni.

• Aby osiągać długości ponad 300 metrów, trzeba wybudować nową skocznię.

Zobacz także:

• Wojna Dwóch Róż – przyczyny, przebieg, skutki
• Fakty, statystyki i ciekawostki o Igrzyskach Olimpijskich
• Roger Federer – legenda tenisa. Droga na szczyt, rekordy i życie poza kortem
• Fascynujące ciekawostki ze świata sportu – odkryj nieznane fakty
• Rezerwat Niebieskie Źródła: Wyjątkowe miejsce w Polsce