Panda wielka to niezwykły ssak. Pochodzi z Chin i jest znana na całym świecie. Ten artykuł przybliży Ci jej życie, dietę i znaczenie dla ochrony przyrody.
Czym jest panda wielka?
Panda wielka to ssak z rodziny niedźwiedziowatych. Jej naukowa nazwa to Ailuropoda melanoleuca. Często nazywana jest niedźwiedziem bambusowym. To zwierzę występuje wyłącznie w Azji. Najbliższym jej krewnym jest niedźwiedź andyjski. Pandy wielkie są bardzo rzadkie na wolności.
Wygląd i cechy pandy
Pandy mają charakterystyczne czarno-białe umaszczenie. Czarne są przednie i tylne łapy. Mają też czarny kark i ramiona. Uszy i plamki wokół oczu są czarne. Reszta ciała jest biała lub żółtawa. Ten wzór futra pomaga w kamuflażu. Dorosłe pandy ważą od 70 do 125 kg. Ich długość ciała to 1,2 do 1,5 metra. Panda wielka ma 40 zębów. Kły mają 4-5 cm długości. Źrenice pandy są pionowe, podobnie jak u kota. Panda posiada dodatkowy szósty palec. Ułatwia on chwytanie pędów bambusa.
Dieta pandy wielkiej – co jedzą?
Dieta pandy wielkiej jest unikalna. Bambus stanowi aż 99% jej pożywienia. Dorosła panda potrafi zjeść do 40 kg bambusa dziennie. Na jedzenie lub szukanie jedzenia przeznacza 16 godzin dziennie. Mimo że panda jest drapieżnikiem, rzadko je mięso. Spożywa ryby oraz małe gryzonie. Może też jeść inne rośliny. Należą do nich jabłka i marchew. Czasem zjada żeń-szeń i grzyby. Pandy trawią jedynie jedną czwartą spożywanego pokarmu. Panda może wypić do 20 litrów wody każdego dnia. Prawdopodobnie przodkowie pandy przerzucili się na bambusy. Zdarzyło się to od 2 do 7 milionów lat temu. Gen Tas1r1 jest u pandy nieaktywny. Umożliwia on odczuwanie smaku umami. Może to wyjaśniać brak zainteresowania mięsem.
Siedlisko i występowanie
Pandy wielkie zamieszkują górskie lasy Chin. Występują w prowincjach Syczuan, Gansu i Shaanxi. Żyją na wysokości od 1200 do 4100 metrów. Pandy potrzebują 6 do 10 km² ziemi. Taki obszar zapewnia im przetrwanie. Panda wielka jest zwierzęciem terytorialnym.
Styl życia i zachowanie
Pandy prowadzą samotniczy tryb życia. Są najbardziej aktywne o świcie i po zmierzchu. Panda wielka nie zapada w sen zimowy. Jest to unikat w rodzinie niedźwiedziowatych. Pandy spotykają się tylko w okresie rozrodczym. Czarne plamy na twarzy pandy utrudniają odczytanie jej mimiki. Przez to ciężko przewidzieć jej zachowanie. Panda potrafi przemieszczać się do 32 km/h. Defekuje około 100 razy dziennie. Waga odchodów wynosi około 28 kg. Panda ma ostre zęby. Mogłaby ich używać do polowań. Nie ma jednak energii, by ścigać ofiarę.
Rozmnażanie pandy wielkiej
Pandy są zwierzętami o niskiej płodności. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 6 lat. Okres godowy trwa od marca do maja. Ruja u samic trwa tylko trzy dni w roku. Czas ciąży wynosi od 97 do 163 dni. W jednym miocie rodzi się od 1 do 3 młodych. Zwykle przeżywa tylko jedno młode. 1/3 samców w niewoli traci zainteresowanie samicami. W ogrodzie zoologicznym w Hongkongu pandy zaczęły się rozmnażać po zamknięciu dla zwiedzających. Po urodzeniu panda ma 15 cm długości. Jest niewidoma i nie ma futerka. Panda uczy się wspinać na drzewa od 7 miesiąca życia.
Jak długo żyją pandy?
Długość życia pandy zależy od warunków. Na wolności żyją średnio 15–20 lat. W niewoli średnia długość życia wynosi 25–30 lat. Najstarsza znana panda, Basi, dożyła 37 lat. Warunki środowiskowe wpływają na ich życie. Zmiany klimatyczne i wylesianie są zagrożeniem. Ograniczona dostępność bambusa skraca życie. Opieka weterynaryjna wpływa na długość życia. Pandy w niewoli są badane i leczone. Pomaga to wydłużyć ich życie.
Ochrona i populacja pand
Panda wielka jest narażona na wyginięcie. W 1970 roku na wolności żyło tylko 1000 pand. Populacja pandy wzrosła o 80% w ciągu 40 lat. Obecnie na wolności żyje około 1700-1860 pand. W ogrodach zoologicznych przebywa około 300-600 osobników. Na terenie Chin utworzono 12 rezerwatów. Odtworzono w nich naturalne warunki dla pand. Naukowcy starają się ograniczyć kontakt pand z człowiekiem. Chcą zwiększyć populację o 5000 osobników do 2025 roku. W Chinach za zabicie pandy groziła kara śmierci. Dotyczyło to też sprzedaży mięsa lub futra. Futro z pandy jest bardzo cenne. Na nielegalnym rynku jest warte 60 do 100 tysięcy dolarów. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zmieniła status zagrożenia dla pandy.
Panda w kulturze i świecie
Panda wielka to zwierzęcy symbol Chin. Jest również symbolem WWF. To pozarządowa organizacja ekologiczna. Chiny stosują „Panda Diplomacy”. Polega ona na wręczaniu pand jako podarunku innym państwom. Richard Nixon był pierwszym prezydentem USA, który otrzymał pandy. Pandy wielkie są uwielbiane na całym świecie. Ich wizerunek pojawia się w filmach. Przykładem jest film animowany „Kung Fu Panda”. Zachód dowiedział się o istnieniu pand w 1869 roku. Odkryto skamieniałości pand sprzed 2 milionów lat. Zgodnie z legendą, pandy były niegdyś białymi niedźwiedziami.
Dieta pand w niewoli
Pandy w niewoli otrzymują specjalne diety. Są one dostosowane do ich potrzeb. Ich dieta jest bardziej urozmaicona. Oprócz bambusa dostają owoce i warzywa. Przykładem są jabłka i marchew. W niewoli jedzą też specjalne „ciasto pandy”. Podaje się im chleb kukurydziany. Lubią też lód z jabłkami. Dieta w niewoli zawiera 70-80% bambusa. Świeże warzywa i owoce są lepsze niż przetworzone przekąski. Zaleca się uzupełnienie diety pandy o świeże owoce. Nie należy zmieniać diety pandy. Nie podawaj pokarmów, do których nie przywykły. Dzięki opiece w ogrodach zoologicznych pandy żyją dłużej.
Ciekawostki o pandzie wielkiej
Pandy wielkie są znane i lubiane. Są fascynującymi zwierzętami. Pandy cierpią przez zmianę klimatu. Temperatury powyżej 25°C powodują u nich stres. Wszystkie pandy wielkie w ogrodach zoologicznych są własnością Chin.
Co jedzą pandy wielkie?
Pandy wielkie jedzą głównie bambus. Stanowi on do 99% ich diety. Spożywają też małe ilości ryb i gryzoni. Ich dieta może zawierać owoce i warzywa.
Ile lat żyje panda?
Średnia długość życia pandy zależy od miejsca. Na wolności żyją 15-20 lat. W niewoli mogą dożyć 25-30 lat. Najdłużej żyjąca panda miała 37 lat.
Gdzie można spotkać pandy wielkie?
Pandy wielkie żyją na wolności wyłącznie w Chinach. Zamieszkują górskie lasy bambusowe. Można je zobaczyć w prowincjach Syczuan, Gansu i Shaanxi. Wiele pand żyje też w ogrodach zoologicznych na całym świecie.
Czy panda wielka zapada w sen zimowy?
Nie, panda wielka nie zapada w sen zimowy. Jest to cecha wyróżniająca ją spośród innych niedźwiedzi.
Dlaczego pandy są zagrożone?
Pandy są zagrożone głównie przez utratę siedlisk. Zniszczenie lasów bambusowych ogranicza ich pożywienie i przestrzeń życiową. Wpływa na nie też zmiana klimatu.
Zobacz także: