Merkury to planeta najbliższa Słońcu. Jest także najmniejszą planetą Układu Słonecznego. Poznaj fascynujące fakty o tym niezwykłym globie.
Podstawowe informacje o Merkurym
Merkury zajmuje pierwszą pozycję od Słońca. To najmniejsza planeta w naszym Układzie Słonecznym. Jej średnica wynosi około 4880 kilometrów. Masa Merkurego stanowi zaledwie 5.5% masy Ziemi. Planeta ta nosi imię rzymskiego boga handlu i podróży. Była znana ludziom już w czasach sumeryjskich.
Merkury jest planetą skalistą. To jedna z czterech takich planet w Układzie Słonecznym. Jest drugą najgęstszą planetą po Ziemi. Naukowcy badają jej unikalne cechy.
Charakterystyka Merkurego
Powierzchnia Merkurego jest pełna kraterów. Przypomina bardzo powierzchnię Księżyca. Kratery powstały wskutek bombardowania przez komety i planetoidy. Największym znanym kraterem jest Basen Caloris. Ma on średnicę około 1550 kilometrów. W niektórych zacienionych kraterach odkryto zamarzniętą wodę.
Atmosfera Merkurego
Merkury praktycznie nie posiada atmosfery. Ma jedynie bardzo cienką egzosferę. Egzosfera składa się z różnych pierwiastków. Znajdziemy w niej tlen, sód, wodór, hel i potas. Zawiera także wapń i magnez.
Merkury ma bardzo cienką atmosferę, znaną jako egzosfera, składającą się głównie z tlenu, sodu, wodoru, helu i potasu.
Ta szczątkowa powłoka nie chroni planety. Nie ma tam zjawisk pogodowych jak na Ziemi.
Ekstremalne Temperatury
Na Merkurym panują ekstremalne warunki termiczne. Temperatura w ciągu dnia sięga 430°C. Nocą spada do nawet -180°C. Ta różnica temperatur jest największa w Układzie Słonecznym. Planeta nie doświadcza żadnych pór roku.
Orbita i Rotacja
Orbita Merkurego jest najbardziej eliptyczna. Ma największy mimośród spośród wszystkich planet. Wynosi on około 0,205. Merkury porusza się po orbicie bardzo szybko. Jego prędkość orbitalna to około 47,87 km/s. Pełen obieg wokół Słońca zajmuje 88 dni ziemskich.
Merkury obraca się wokół własnej osi. Ten obrót trwa 58.646 dni ziemskich. Ciekawostką jest rezonans spin-orbita 3:2. Oznacza to, że na dwa obiegi wokół Słońca przypadają trzy obroty wokół własnej osi. Doba słoneczna na Merkurym trwa 176 dni ziemskich.
Na dwa pełne merkuriańskie lata przypadają zaledwie trzy doby.
Grawitacja i Pole Magnetyczne
Grawitacja na Merkurym jest niewielka. Stanowi około 38% grawitacji ziemskiej. Oznacza to, że ważyłbyś tam znacznie mniej. Merkury posiada własne pole magnetyczne. Jest ono jednak słabe. Jego siła to około 1.1% siły pola magnetycznego Ziemi. Mimo słabości, pole to jest istotne.
Wewnętrzna struktura Merkurego
Merkury ma gęstą budowę wewnętrzną. W 70% składa się z metali. Pozostałe 30% stanowią krzemiany. Planeta ma duże jądro. Jądro Merkurego jest płynne. Jego promień wynosi około 1000 kilometrów. Cała średnica jądra to około 2000 kilometrów.
Misje kosmiczne na Merkurego
Badanie Merkurego jest trudne. Bliskość Słońca stwarza wyzwania. Tylko kilka misji kosmicznych dotarło do planety. Pierwszą była sonda Mariner 10. NASA wystrzeliła ją 3 listopada 1973 roku. Wykonała trzy przeloty obok Merkurego w latach 1974-1975. Mariner 10 opisał atmosferę i powierzchnię Merkurego.
Kolejną misją była sonda MESSENGER. Ta sonda NASA wystartowała 3 sierpnia 2004 roku. MESSENGER wszedł na orbitę Merkurego 18 marca 2011. Misja zakończyła się 30 kwietnia 2015. Sonda szczegółowo badała skład chemiczny i pole magnetyczne.
Najnowszą misją jest BepiColombo. To wspólny projekt ESA i JAXA. Sonda BepiColombo wystartowała 20 października 2018 roku. Planuje wejść na orbitę Merkurego w 2025 roku. BepiColombo dostarczy szczegółowych danych o planecie. Posiada zaawansowany silnik jonowy.
| Misja | Agencja | Start | Cel |
|---|---|---|---|
| Mariner 10 | NASA | 1973 | Badanie Wenus i Merkurego |
| MESSENGER | NASA | 2004 | Szczegółowe badanie Merkurego |
| BepiColombo | ESA i JAXA | 2018 | Szczegółowe dane o Merkurym |
Ciekawe fakty i zjawiska
Merkury skurczył się w ciągu miliardów lat. Jego średnica zmniejszyła się o około 14 kilometrów. To efekt stygnięcia i kurczenia się jądra. Słońce widziane z Merkurego wydaje się większe. Jest około trzy razy większe niż z Ziemi.
Możesz obejrzeć powierzchnię Merkurego online. Dostępna jest mapa planety w Google Maps. Pierwsze obserwacje Merkurego teleskopem miały miejsce w XVII wieku. W 1639 roku Giovanni Battista Zupi udowodnił. Merkury orbituje wokół Słońca. W języku japońskim środa nazywa się „dzień Merkurego”.
Mikołaj Kopernik wyraził żal na łożu śmierci, że sam nigdy nie spojrzał na planetę Merkury.
Porównanie z innymi planetami
Merkury jest najmniejszą planetą. Jest mniejszy nawet od niektórych księżyców. Księżyce Jowisza Ganimedes i Tytan są większe od Merkurego. Merkury nie ma żadnych księżyców. Wenus również nie ma księżyców. Ziemia ma jeden księżyc, a Mars dwa. Jowisz i Saturn mają ich kilkadziesiąt.
Merkury krąży najbliżej Słońca. Średnia odległość to 58 milionów kilometrów (0,39 AU). Wenus jest drugą planetą od Słońca. Znajduje się dalej, ale jest najgorętsza. Gęsta atmosfera Wenus zatrzymuje ciepło. Ziemia jest trzecią planetą. Jej średnia odległość od Słońca to 150 milionów kilometrów (1,00 AU).
Najczęściej zadawane pytania o Merkurym
Czy Merkury jest najmniejszą planetą?
Tak, Merkury to najmniejsza planeta w Układzie Słonecznym. Jej średnica wynosi około 4880 kilometrów.
Jak długo trwa dzień na Merkurym?
Dzień słoneczny na Merkurym trwa około 176 dni ziemskich. Obrót wokół własnej osi zajmuje 58,6 dnia ziemskiego.
Ile trwa rok na Merkurym?
Rok na Merkurym, czyli obieg wokół Słońca, trwa 88 dni ziemskich. Merkury krąży bardzo szybko.
Czy Merkury ma księżyce?
Nie, Merkury nie posiada żadnych naturalnych satelitów. Jest jedną z dwóch planet bez księżyców w Układzie Słonecznym.
Jakie są temperatury na Merkurym?
Temperatury są ekstremalne. W dzień sięgają 430°C. W nocy spadają do -180°C.
Czy Merkury ma atmosferę?
Merkury ma bardzo cienką egzosferę. Nie posiada prawdziwej, gęstej atmosfery jak Ziemia czy Wenus.
Jakie misje badały Merkurego?
Merkurego badały sondy Mariner 10, MESSENGER i BepiColombo. Te misje dostarczyły cennych danych o planecie.
Zobacz także: