Turcja to kraj leżący na dwóch kontynentach. Oferuje bogactwo historii, kultury i niezwykłych smaków. Planujesz wakacje w Turcji? Odkryj fascynujące fakty o tym miejscu. Poznaj geografię, historię i zwyczaje tureckie.
Podstawowe informacje o Turcji
Republika Turcji leży na pograniczu Europy i Azji. Większa część kraju znajduje się w Azji Mniejszej. Mniejsza część leży w Europie Południowo-Wschodniej. Turcja graniczy z ośmioma państwami. Są to: Syria, Irak, Grecja, Iran, Bułgaria, Gruzja, Armenia i Azerbejdżan. Całkowita powierzchnia kraju wynosi około 784 tysiące kilometrów kwadratowych. Turcja jest krajem wyjątkowo górzystym. Najwyższym punktem jest góra Ararat. Według różnych źródeł ma wysokość 5137 lub 5165 metrów nad poziomem morza. Najdłuższą rzeką jest Kizilirmak. Jej długość wynosi 1355 km. Największym jeziorem w Turcji jest jezioro Wan. Turcja ma długą linię brzegową. Wynosi ona 7200 km. Kraj ten jest podzielony na 7 regionów i 81 prowincji.
Populacja Turcji wynosi około 83 miliony ludzi. Gęstość zaludnienia to około 104 osoby na kilometr kwadratowy. Turcy stanowią około 85% ludności. Społeczeństwo Turcji jest młode. Średnia wieku wynosi około 29,2 lat. Obowiązującą walutą jest lira turecka.
Jaka jest oficjalna nazwa Turcji?
Oficjalna nazwa kraju to Republika Turcji. Kraj ten zmienił nazwę z Turkey na Türkiye w 2022 roku.
Historia Turcji – od starożytności po współczesność
Pierwsze cywilizacje pojawiły się na terenach dzisiejszej Turcji bardzo wcześnie. Istniały tu już ponad 10 tysięcy lat temu. Starożytna Anatolia była domem dla potężnych cywilizacji. Należeli do nich Hetyci, Lidyjczycy i Frygijczycy. Słynna Troja naprawdę istniała. Znajdowała się na terenie dzisiejszej Turcji. W VI wieku p.n.e. tereny Anatolii podbiło Imperium Perskie. Aleksander Wielki pokonał Persów. On podbił Anatolię w IV wieku p.n.e. Rzymianie przejęli kontrolę w II wieku p.n.e. Konstantynopol stał się stolicą Cesarstwa Bizantyńskiego w 395 roku.
Imperium Osmańskie powstało na terenach Turcji w XIII wieku. Istniało do początku XX wieku. W 1453 roku sułtan Mehmed II zdobył Konstantynopol. To zakończyło istnienie Bizancjum. Imperium Osmańskie było wielką potęgą przez wieki. W XVI i XVII wieku wielokrotnie próbowało zdobyć Wiedeń. W XIX wieku nazywano je „chorym człowiekiem Europy”. Imperium Osmańskie sprzymierzyło się z Niemcami w I wojnie światowej.
Republika Turcji powstała 29 października 1923 roku. Powstała na gruzach Imperium Osmańskiego. Mustafa Kemal Atatürk został pierwszym prezydentem w 1923 roku. Był bohaterem wojny o niepodległość. Doprowadził do utworzenia republiki. Do 1930 roku kraj oficjalnie nazywano Imperium Osmańskim. Turcja była neutralna podczas II wojny światowej. Kraj ten wstąpił do ONZ 24 października 1945 roku. Turcja dołączyła do NATO 18 lutego 1952 roku. Była jednym z niewielu muzułmańskich państw w sojuszu. W 1974 roku Turcja przeprowadziła inwazję na Cypr.
Ciekawostką historyczną jest fakt, że Imperium Osmańskie nie uznało rozbiorów Polski. Było jedynym takim państwem na świecie. W Turcji zmarł Adam Mickiewicz. Stało się to w Stambule. Słynne słowa Juliusza Cezara „Veni, vidi, vici” zostały wypowiedziane w Turcji. Powiedział je po wygraniu walki z królestwem Pontu. Królestwo to znajdowało się w północno-wschodniej Turcji.
Geografia i przyroda – różnorodność tureckiego krajobrazu
Turcja leży na dwóch kontynentach. Częściowo w Azji, częściowo w Europie. To kraj wyjątkowo górzysty. Najwyższa góra to Ararat. Jej wysokość wynosi 5137 metrów. Turcja ma długą linię brzegową. Wynosi ona 7200 km. Najdłuższa rzeka to Kizilirmak. Ma 1355 km długości. Największe jezioro to Wan. Na terenie Turcji znajduje się historyczna kraina Kapadocja. Znana jest z unikalnych form skalnych. W mieście Pamukkale są słynne tarasy. Tworzą je wody termalne. W Turcji rośnie około 12 tysięcy gatunków roślin. Około 4 tysiące to rośliny endemiczne. Turcja jest geograficznym środkiem świata. Tak uważa wielu.
Gdzie w Turcji można zobaczyć starożytne ruiny?
W Turcji można zobaczyć wiele starożytnych miejsc. Aspendos ma jeden z najlepiej zachowanych teatrów. Ani było kiedyś miastem tysiąca kościołów. W Troi można zobaczyć posąg konia trojańskiego.
Kultura i zwyczaje – co warto wiedzieć o Turkach?
Islam odgrywa kluczową rolę w życiu Turków. Jest dominującą religią. Wyznaje go 98-99% mieszkańców. W Turcji jest 85 tysięcy meczetów. Symbolem Turcji jest Oko Proroka. To najlepiej sprzedająca się pamiątka. Turcy są bardzo patriotycznym krajem. Język turecki należy do rodziny języków turkijskich. Turecki alfabet ma 29 liter. W Turcji mówi się ponad 30 językami.
Gościnność odgrywa wielką rolę w życiu Turków. Turcy uwielbiają spotkania w domach. Zdejmowanie butów przed wejściem do domu to tradycja. Goście często jedzą na podłodze. Wszystkie tureckie imprezy są pełne śpiewu i tańca. Wesele w Turcji może trwać kilka dni. Kobiety w Turcji otrzymały prawa wyborcze w 1934 roku.
Turcy obchodzą dzień dziecka 23 kwietnia. Mają własne święto dzieci. Noszenie fezu jest oficjalnie nielegalne. W Turcji nikt nie trzyma kotów w domu. Według historii jeden kot podrapał Mahometa. Koty rasy Van pochodzą z Turcji. Turkus to kamień. Zyskał miano „kamień turecki”.
Kultura turecka łączy w sobie elementy wschodnie i zachodnie.
Słowo hoşgeldiniz (witamy) to klucz do towarzyskiego sukcesu.
Jakie są tureckie zwyczaje związane z wizytami w domu?
Turcy cenią spotkania w prywatnych domach. Goście zdejmują buty przed wejściem. Często jedzą posiłki na podłodze. Warto zaproponować pomoc w sprzątaniu po posiłku.
Kuchnia turecka – bogactwo smaków i tradycji
Kuchnia turecka jest bardzo różnorodna. Ma wpływy śródziemnomorskie i bliskowschodnie. Widać też wpływy środkowoazjatyckie. Jednym z najpopularniejszych dań jest kebab. Bakłażan to narodowe warzywo Turcji. Chleb jest nieodłączną częścią posiłków. Turcja jest narodem spożywającym najwięcej chleba. Przeciętny Turek zjada 150 kg chleba rocznie. Cienkie pieczywo jak lavaş i yufka jest na liście UNESCO. W Turcji jogurt oryginalnie pochodzi z tego kraju.
Bez chleba nie ma żadnego posiłku!
Herbata to napój narodowy w Turcji. Kawa ma ważne miejsce w kulturze. Europejczycy zawdzięczają kawę Turkom. Turczynki mogły zostawić męża. Powodem był brak kawy w domu.
W Turcji spotyka się ciekawe zwyczaje kulinarne. Jada się frytki z chlebem. Ryż też podaje się z chlebem. Placki ziemniaczane czasem są w chlebie. Zielone śliwki je się z solą. Menemen to popularne danie z jednej patelni. Tavuk göğsü to deser. Robi się go z piersi kurczaka na słodko. Marchewkę i ogórki podaje się w soku z cytryny. Kiszonki robi się ze wszystkiego. Kupuje się je w wielkich kanistrach. Deser może zawierać żółty ser. Śniadania mają wiele dodatków. Popularne są zupy z mózgów (kelle paça) i języków (dil çorbası). Flaki (işkembe çorbası) też są popularne.
Zupkę z mózgów (kelle paça) jadłem wieczorem. … To było pyszne. – Robert Szklarz
Po pierwszym łyku też nie byłam zachwycona, … w ten sposób stałam się fanką soku z granatów. – Ewa
W Turcji „smacznego” mówi się po posiłku. Nie mówi się przed jedzeniem.
Główne miasta i regiony Turcji
Stolicą Turcji jest Ankara. Nie jest nią Stambuł. Ankara ma około 5 milionów mieszkańców. Stambuł jest największym miastem. Ma około 15 milionów mieszkańców. Populacja Stambułu jest trzy razy większa niż Ankary. Stambuł to gigantyczny hub lotniczy. W 2022 roku obsłużył 64 miliony pasażerów. Turecka kolejka Tünel działa w Stambule. Jest najstarszą koleją podziemną w Europie. Na obrzeżach Stambułu jest polska wieś. Nazywa się Polonezköy. Inne ważne miasta to Izmir, Antalya, Bodrum. Popularnym regionem turystycznym jest Riwiera Turecka. Warto odwiedzić Kapadocję i Pamukkale.
Czy Stambuł jest stolicą Turcji?
Nie, stolicą Turcji jest Ankara. Stambuł jest największym miastem w kraju.
Inne ciekawe fakty o Turcji
Turcja jest samowystarczalna rolniczo. Potrafi wyżywić się samodzielnie. Turcja jest piątym krajem na świecie. Ma piąty obszar winnic. W kraju jest 140 producentów wina. Turcja jest największym producentem orzechów laskowych. Odpowiada za 75% światowego eksportu. Rocznie produkuje 450 ton. Pierwszy kościół chrześcijański zbudowano w Antiochii. Święty Mikołaj żył w Turcji. Mieszkał tam na przełomie III i IV wieku. Projekt mostu w Konstantynopolu stworzył Leonardo da Vinci. Tulipany pochodzą z Turcji. W Turcji można spotkać dwa rodzaje toalet. Najpopularniejszym alkoholem jest Raki. W kraju tym jest miasto o nazwie Batman. Według Biblii Arka Noego zakończyła podróż na górze Ararat.
Turcja jest jednym z ulubionych kierunków Polaków. Miliony turystów odwiedzają Turcję rocznie.
- Warto zanurzyć się w bogatej historii Turcji przed podróżą.
- Zaleca się zapoznanie z unikalnymi obyczajami Turcji.
- Spróbuj menemen przygotowanego wspólnie.
- Zastanów się nad spróbowaniem kiszonek w Turcji.
Zobacz także: