Polskie Tańce Narodowe – Charakterystyka i Znaczenie

Polskie tańce narodowe stanowią ważny element polskiej kultury. Ukształtowały się na przestrzeni wieków. Poznaj ich charakterystykę i znaczenie. Najbardziej znanym polskim tańcem jest polonez.

Czym są Polskie Tańce Narodowe?

Polskie tańce narodowe to grupa pięciu tradycyjnych tańców. Powstały one na ziemiach polskich. Odzwierciedlają historię i charakter narodu. Stanowią żywe dziedzictwo kulturowe Polski. Do tej grupy zalicza się polonez, mazur, kujawiak, krakowiak i oberek. Każdy z tych tańców ma własne tempo i styl. Są one tańczone w parach lub grupach.

Polonez – Król Polskich Tańców Narodowych

Polonez to najważniejszy polski taniec narodowy. Wyróżnia się uroczystym charakterem. Uznawany jest za najstarszy taniec narodowy. Ta nazwa pochodzi od francuskiego słowa „polonaise”. Oznacza ono „polski”. Dawniej nazywano go tańcem chodzonym. Miał też nazwy takie jak wolny, gęsi, okrągły, powolny. Znana forma poloneza pochodzi z początku XVIII wieku.

Historia Poloneza – Od Chodzonego do Symbolu Narodowego

Historia poloneza sięga XVI wieku. Początkowo był to taniec ludowy. Nazywano go wtedy chodzonym. Służył jako uroczysty sposób przejścia. Para królewska używała go na dworskich uroczystościach. Polonez był tańcem dostępnym dla wszystkich warstw społecznych. Z czasem stał się symbolem narodowym. Był elementem ceremoniału dworskiego. Polonez otwierał i zamykał bale. Ta tradycja trwała do pierwszej wojny światowej. W epoce romantyzmu zyskał szczególne znaczenie. Stał się symbolem polskości. Wyrażał opór przeciwko zaborcom. Polonez wywodzi się z polskiego folkloru.

Historia opowiada o księciu Henryku III Walezym wybranym na króla Polski, gdzie po raz pierwszy podczas uroczystej koronacji, brzmiały dźwięki dostojnej muzyki- poloneza.

Charakterystyka i Kroki Poloneza

Polonez charakteryzuje się metrum 3/4. Ma powolne, dostojne tempo. Jest tańcem korowodowym. Wykonuje się go w metrum trójdzielnym. Tańczony jest w parach. Kroki są płynne i posuwiste. Obowiązujące figury poloneza ustalono w latach 1987-1989. Zrobiła to Rada Ekspertów ds. Folkloru. Działała ona przy Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Polonez w Kulturze i Muzyce

Polonez zajmuje ważne miejsce w polskiej kulturze. Jest obecny w literaturze i muzyce. Wielcy kompozytorzy pisali polonezy. Należą do nich Fryderyk Chopin i Stanisław Moniuszko. Wojciech Kilar również tworzył polonezy. W muzyce polonez jest jedną z najstarszych melodii polskich. Polonez Kościuszki ma tekst Rejnolda Suchodolskiego. Taniec ten pojawia się w nowoczesnych formach sztuki. Można go zobaczyć w filmach i teatrze. Bywa także elementem współczesnej muzyki.

Polonez jako Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe UNESCO

Polonez ma status niematerialnego dziedzictwa. Został wpisany na listę UNESCO. Nosi nazwę Lista Reprezentatywna Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Wpis nastąpił 5 grudnia 2023 roku. Ogłoszono to podczas 18. sesji Komitetu w Botswanie. Spotkanie odbyło się w Kasane. Polonez jest szóstą polską tradycją na tej liście.

Inne polskie tradycje na liście UNESCO to:

• szopkarstwo krakowskie (rok 2018)
• kultura bartnicza (rok 2020)
• sokolnictwo (rok 2021)
• tradycja dywanów kwiatowych (rok 2021)
• flisactwo (rok 2022)

Gratuluję i dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do szczęśliwego finału tej procedury i wpisania poloneza na listę UNESCO – powiedziała minister kultury i dziedzictwa narodowego Dominika Chorosińska.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspiera takie inicjatywy. Wpis na listę UNESCO podkreśla znaczenie poloneza. Jest to ważne dla zachowania tradycji.

Współczesna Rola Poloneza i Nauka Tańca

Polonez jest wciąż żywym tańcem. Pełni istotną rolę ceremonialną. Jest stałym elementem otwarcia balu maturalnego. Tańczony jest w każdym polskim liceum na studniówce. Kultywuje się go podczas balów studniówkowych i wesel. Nieformalne grupy tańczą go podczas świąt narodowych. Nauka poloneza w szkołach to element edukacji kulturalnej. Taniec ten wykonuje się często w polskich strojach narodowych. Nauka tańca poloneza to podtrzymywanie dziedzictwa. Istnieją różne metody nauki. Można korzystać z nagrań muzyki na CD. Dostępne są prezentacje multimedialne. Platformy streamingowe oferują lekcje wideo. Instytut Muzyki i Tańca ma portal edukacyjny. Strona www.tance.edu.pl uczy jak zatańczyć poloneza. Zachęca się do nauki poloneza online.

Można używać pomocy takich jak Keyboard Yamaha do ćwiczeń. Nauka tańca sprzyja aktywnemu uczestnictwu. Jest to szczególnie ważne dla dzieci.

Pozostałe Polskie Tańce Narodowe

Polska ma pięć tańców narodowych. Oprócz poloneza są to mazur, kujawiak, krakowiak i oberek. Każdy z nich ma swój region pochodzenia. Krakowiak wywodzi się z Krakowa. Kujawiak pochodzi z Kujaw. Mazur ma korzenie na Mazowszu i Mazurach. Oberek to najszybszy polski taniec narodowy. Kompozytorzy inspirowali się tymi tańcami. Stanisław Moniuszko tworzył mazurki. Fryderyk Chopin i Ignacy Jan Paderewski pisali krakowiaki. Warto też pamiętać o innych tańcach ludowych. Należą do nich tańce lubelskie. Są też tańce ziemi rzeszowskiej i przemyskiej. Wyróżnia się tańce jurgowskie i żywieckie.

Znaczenie i Dziedzictwo Polskich Tańców Narodowych

Polskie tańce narodowe są ważnym dziedzictwem. Pochodzą z polskiego folkloru. Odzwierciedlają historię i tożsamość. Ich nauka i praktykowanie umacniają więzi kulturowe. Polskie tańce narodowe zyskały popularność po II wojnie światowej. Stanowią żywe dziedzictwo. Są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Uczestnictwo w nich to odkrywanie historii. To także podtrzymywanie bogatego dziedzictwa narodowego.

Pytania i Odpowiedzi

Zobacz także:

• Parki Narodowe w Polsce – Ochrona Przyrody i Wyjątkowe Miejsca
• Parki Narodowe w Polsce: Lista, Opisy, Ciekawostki i Praktyczne Informacje
• Ciekawostki o polskiej przyrodzie: Lasy, Rzeki i Parki Narodowe
• Odkryj Podlasie: Historia, Przyroda, Kultura i Atrakcje
• Wojna polsko-bolszewicka – fakty, bitwy, znaczenie