Morze Bałtyckie to unikalny akwen w Europie Północnej. Poznaj jego fascynujące cechy i tajemnice. Artykuł odkrywa sekrety najmłodszego i najmniej zasolonego morza świata.

Wprowadzenie do Bałtyku

Morze Bałtyckie to morze śródlądowe. Leży na szelfie kontynentalnym Europy. Łączy linie brzegowe dziewięciu krajów. Są to Dania, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa. Należą do nich także Niemcy, Polska, Rosja i Szwecja. Bałtyk łączy się z Morzem Północnym. Połączenie następuje przez Cieśniny Duńskie. Wymiana wód jest ograniczona. To wpływa na jego specyfikę.

Geneza i Wiek Morza Bałtyckiego

Bałtyk jest najmłodszym morzem na Ziemi. Powstał około 10–15 tysięcy lat temu. Jego geneza wiąże się z cofającym się lodowcem. Początkowo Bałtyk był wielkim jeziorem lodowym. Nie miał wtedy połączenia z oceanem. Charakter morski zyskał około 7 tysięcy lat temu. Przeszedł przez kilka etapów rozwoju. Było to Jezioro Lodowe, Morze Yoldiowe, Jezioro Ancylusowe. Następnie Morze Litoryńskie i Morze Mya. Ten młody wiek wyróżnia go globalnie.

Charakterystyczne Cechy Bałtyku

Morze Bałtyckie ma unikalne właściwości. Różni się od większości mórz i oceanów. Jego cechy wpływają na ekosystem.

Zasolenie Bałtyku

Bałtyk jest najmniej zasolonym morzem świata. Średnio zawiera 7 gram soli na litr wody. Zasolenie oceaniczne wynosi około 35 promili. W Zatoce Gdańskiej zasolenie to 7 promili. W niektórych rejonach spada do 1-2 promili. Niskie zasolenie wynika z ograniczonej wymiany wód. Wpływa na to duża ilość słodkiej wody. Około 250 rzek wpływa do Bałtyku. Największe to Wisła, Odra i Newa.

Zobacz też:  Niezwykłe Ciekawostki o Rowerach, Które Musisz Poznać

Głębokość Bałtyku

Bałtyk jest stosunkowo płytki. Średnia głębokość wynosi 52,3 metra. To czyni go jednym z najpłytszych mórz. Najgłębszym punktem jest Głębia Landsort. Osiąga ona 459 metrów głębokości. Inne głębie to Głębia Gotlandzka (459 m) i Bornholmska (105 m). Płytkość wpływa na temperaturę wody.

Temperatura i Lód

Temperatura wody w Bałtyku zmienia się sezonowo. Średnia roczna temperatura wynosi 10°C. Latem woda może osiągać 25°C. Średnia letnia temperatura to 19°C. Zimą temperatura spada do 2-4°C. Morze Bałtyckie zamarza zimą. Zlodzenie obejmuje średnio połowę jego powierzchni. W północnej części Zatoki Botnickiej lód ma 70 cm grubości.

Bałtyk w Liczbach

Morze Bałtyckie można opisać statystykami. Jego powierzchnia wynosi 415 266 km². Objętość to około 21 721 km³. Linia brzegowa ma 8100 km długości. Polska linia brzegowa to 440 km. Do morza wpływa około 250 rzek. Przez Bałtyk przepływa wiele statków. Miesięcznie jest to od 3,5 do 5,5 tysiąca jednostek handlowych.

BALTYK STATYSTYKI

Statystyki Morza Bałtyckiego w liczbach

Flora i Fauna Bałtyku

Ekosystem Bałtyku jest specyficzny. Niskie zasolenie ogranicza liczbę gatunków morskich. Żyją tu gatunki słodkowodne i morskie. W Bałtyku spotkasz trzy gatunki fok. Są to foka szara, pospolita i obrączkowana. Populacja morświnów jest niewielka. Liczy zaledwie kilkaset osobników. W morzu żyją dorsze, śledzie i morszczuki. Spotkasz też okonie, płocie i szczupaki. Bałtyk zamieszkują ptaki morskie. Należą do nich kormorany i nurzyki.

Co Kryje Dno Bałtyku?

Dno Bałtyku skrywa wiele tajemnic. Znajduje się tam wiele wraków statków. Tylko w polskiej strefie jest ponad 400 zidentyfikowanych wraków. W sumie na dnie spoczywa około 8000 wraków. Wiele pochodzi z II wojny światowej. Leżą tam także niebezpieczne substancje. Na dnie zalega amunicja chemiczna. Znajduje się tam od 6 000 do 13 000 ton trujących środków. Zalega też broń konwencjonalna. Jest to około 500 tysięcy ton. Substancje z amunicji uwalniają się. Mogą szkodzić rybom i ekosystemowi.

„Substancje, które się z niej uwalniają, mogą trafiać do ekosystemu i powodować zarówno choroby ryb, jak i spadek ich liczebności.” – prof. Jacek Bełdowski z Instytutu Oceanologii PAN

Wyjątkowe Miejsca i Zjawiska

Bałtyk oferuje wiele interesujących miejsc. Ma ponad 1000 wysp. Największą jest Gotlandia. Märket to najmniejsza wyspa morska świata. Dzielą ją Szwecja i Finlandia. Nad Bałtykiem leży największy głaz narzutowy Europy. To Ehalkivi w Estonii. Waży 2500 ton. Najdłuższy most łączący dwa państwa jest nad Sundem. Ma 7845 metrów długości. Łączy Kopenhagę w Danii z Malmö w Szwecji. Na Bałtyku zdarzały się tsunami. Jedno miało miejsce w Darłowie w XV wieku. Istnieje legenda o słonym Bałtyku. Mówi o czarodziejskim młynku. Bursztyn bałtycki jest bardzo ceniony. Powstał z żywicy sprzed milionów lat.

Wyzwania i Ochrona Bałtyku

Morze Bałtyckie stoi przed wieloma wyzwaniami. Jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych mórz. Problem stanowi zjawisko eutrofizacji. Prawie 97% Bałtyku wykazuje jego efekty. Duża część dna to martwe strefy. To prawie jedna piąta powierzchni. Poziom Bałtyku podniósł się o 15 cm od 1995 roku. Wzrost ruchu morskiego pogarsza sytuację. Gubi się dużo sieci rybackich. Co roku znika od 5 do 10 tysięcy fragmentów. Nazywa się je sieciami-widmami. Organizacje jak WWF Polska pracują nad ochroną. Aplikacja WWF GhostDiver pomaga zgłaszać zagubione sieci.

Działania na rzecz ochrony

Każdy może pomóc chronić Bałtyk. Nie zostawiaj śmieci na plaży. Nie chodź po wydmach. Zachowaj odległość od dzikich zwierząt. Nie płosz fok ani ptaków. Reaguj na łamanie zasad ochrony. Konieczne są dalsze działania. Trzeba tworzyć sieć obszarów chronionych.

  • Nie zostawiaj śmieci po plażowaniu.
  • Nie hałasuj i nie płosz zwierząt.
  • Zachowaj odpowiednią odległość od dzikich zwierząt.
  • Nie wchodź na wydmy.
  • Reaguj na działania szkodliwe dla środowiska.

Bałtyk w Turystyce i Kulturze

Morze Bałtyckie jest popularnym kierunkiem turystycznym. W 2016 roku 9 milionów turystów odwiedziło polskie wybrzeże. Plaże są przeważnie piaszczyste. To przyciąga wczasowiczów. Można odwiedzać parki narodowe. Obserwacja fok to atrakcja turystyczna. W Polsce działa 15 latarni morskich. Szlak latarni ma ponad 600 km. Bałtyk pojawia się w legendach. Wineta to słowiańska Atlantyda.

Ile lat ma Morze Bałtyckie?

Morze Bałtyckie ma około 10–15 tysięcy lat. Jest uznawane za najmłodsze morze na świecie.

Jak głęboki jest Bałtyk?

Średnia głębokość Morza Bałtyckiego wynosi 52,3 metra. Najgłębsze miejsce to Głębia Landsort, 459 metrów.

Dlaczego Bałtyk jest mało zasolony?

Bałtyk ma ograniczone połączenie z oceanem. Wpływa do niego około 250 rzek. To powoduje niskie zasolenie.

Co kryje się na dnie Bałtyku?

Na dnie Bałtyku leżą wraki statków. Znajduje się tam także amunicja chemiczna i konwencjonalna.

Czy w Bałtyku żyją rekiny?

W Bałtyku występują rekiny. Są to jednak małe gatunki. Nie są groźne dla człowieka.

Zobacz także:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *