Sri Lanka to wyspiarski kraj w Azji Południowej. Poznaj jej bogatą historię, kulturę i zapierające dech w piersiach miejsca.
Podstawowe informacje o Sri Lance
Sri Lanka leży na Oceanie Indyjskim. Znajduje się blisko południowego wybrzeża Indii. Dawniej nazywano ją Cejlonem. Kraj znany jest też jako Perła Oceanu Indyjskiego. Inne określenie to Łza Indii. Pełna nazwa państwa to Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki.
Stolicą administracyjną jest Sri Dźajawardanapura Kotte. Kolombo to największe miasto kraju. Do 1982 roku Kolombo pełniło funkcję stolicy. Powierzchnia Sri Lanki wynosi 65 610 km². Kraj zamieszkuje około 21,8 miliona osób (dane z 2020 roku). Gęstość zaludnienia to około 320 osób na km². Urzędowe języki to syngaleski i tamilski. Walutą obowiązującą jest rupia lankijska.
Jaka jest stolica Sri Lanki?
Stolicą Sri Lanki jest Sri Dźajawardanapura Kotte. Kolombo to największe miasto.
Geografia i Przyroda Sri Lanki
Sri Lanka położona jest na Oceanie Indyjskim. Leży zaledwie 31-35 kilometrów od wybrzeży Indii. Pomiędzy Sri Lanką a Indiami znajduje się Most Adama. Niziny stanowią 80% powierzchni kraju. Najwyższym szczytem jest Pidurutalagala. Wznosi się on na wysokość 2524 m n.p.m.
Na Sri Lance jest ponad 400 wodospadów. Najwyższym wodospadem jest Bambarakanda. Osiąga wysokość 263 metrów. Kraj posiada ponad sto rzek. Długość linii brzegowej wynosi około 1340-1585 km. Na wyspie znajdziesz mnóstwo pięknych plaż. Sri Lanka ma wilgotny klimat podrównikowy. Wyspa doświadcza dwóch sezonów monsunowych.
Sri Lanka ma bogatą bioróżnorodność. Posiada najwyższą różnorodność biologiczną na jednostkę powierzchni w Azji. Dotyczy to roślin kwitnących i kręgowców. Kraj był pierwszym na świecie, który utworzył rezerwat przyrody. Około 26% powierzchni kraju objęte jest ochroną przyrody. Na wyspie Cejlon znajduje się od 11 do 22 parków narodowych.
Popularne parki narodowe to Park Narodowy Yala. Warto odwiedzić Park Narodowy Udawalawe. Inne znane parki to Wilpattu i Minneriya. W Parku Narodowym Minnerija są duże stada słoni indyjskich. W Parku Narodowym Bundala znajdziesz 7 typów siedlisk i 6 typów mokradeł. Żyje tam 200 gatunków ptaków i 400 gatunków roślin. Park Narodowy Sinharaja to ostatni pierwotny las równikowy. Park Narodowy Równin Hortona to kolejne cenne miejsce. Sri Lanka jest jednym z najlepszych miejsc do obserwowania dzikich słoni. Populacja dzikich słoni wynosi około 6000 osobników. W Parku Narodowym Yala zagęszczenie lampartów jest wysokie. Wynosi około 25 osobników na 100 km².
Historia i Kultura Sri Lanki
Kultura Sri Lanki ma ponad tysiąclecie historii. Pierwsi ludzie żyli na wyspie w epoce kamienia łupanego. Plemienia syngaleskie zasiedliły Cejlon około VI wieku p.n.e. Buddyzm dotarł na wyspę 300 lat później. Anuradhapura była pierwszą stolicą kraju. Została założona w V wieku p.n.e. Polonnaruwa stała się stolicą po zniszczeniu Anuradhapury.
Sri Lanka ogłosiła niepodległość od Wielkiej Brytanii 4 lutego 1948 roku. Do 1972 roku kraj nosił nazwę Cejlon. Na terenie Sri Lanki działała organizacja Tamilskie Tygrysy. Działała ona w latach 1976-2009. Sirimavo Bandaranaike była pierwszą kobietą premierem na świecie. Została wybrana w 1960 roku.
Sri Lanka to kraj wielu kultur. Jest zróżnicowany etnicznie i religijnie. Lankijczycy to głównie Syngalezi i Tamilowie. Syngalezi stanowią około 75% populacji. Maurowie to potomkowie arabskich kupców. Osiedlili się na wyspie od VIII wieku. Vedda to najstarsza grupa etniczna. Sri Lanka jest domem dla wielu religii. Główna religia to buddyzm. Wyznaje go 65-70% ludności. Inne religie to hinduizm (12-13%), chrześcijaństwo (9-10%) i islam (9%). Religia ma duży wpływ na życie społeczne. Porządek społeczny definiuje buddyzm i hinduizm. Wpływa na niego także system kastowy.
Lankijczycy znani są ze swej otwartości. Mają przyjacielskie nastawienie do turystów. Mieszkańcy jedzą głównie rękami. Uważają, że czują wtedy prawdziwy smak potraw. Jeśli odwiedzasz kogoś w domu, zostaw buty przed drzwiami. Przed wejściem do świątyni zakryj ramiona i kolana. Zdejmij też buty. Palenie papierosów i picie alkoholu w miejscach publicznych jest zabronione. Każdego miesiąca w dzień pełni księżyca (Poya Day) obowiązuje zakaz sprzedaży alkoholu i mięsa.
Atithi Devo Bhava – gość jest Bogiem.
Dominują mężczyźni w strukturach rodzinnych i zawodowych. Głową rodziny jest ojciec lub najstarszy mężczyzna. W biurze szef ma ostateczną władzę. Prezenty daje się głównie z okazji urodzin i świąt. Na Sri Lance Nowy Rok obchodzony jest 13 kwietnia. Tradycyjne maski wykorzystuje się w rytualnych tańcach. Ambalangoda to ważny ośrodek ich produkcji. Ajurweda to system medycyny. Jest też filozofią życia. Rośnie zainteresowanie ajurwedą wśród turystów. Wesele na Sri Lance trwa dwa dni. Obejmuje zmianę strojów.
Zabytki i Miejsca UNESCO
Sri Lanka ma osiem obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To ważne miejsca historyczne i kulturowe.
- Anuradhapura to dawna stolica wyspy. Ma zabytki sprzed stuleci. Była pierwszą stolicą, założoną w V wieku p.n.e.
- Polonnaruwa to zabytkowe miasto. Było stolicą po zniszczeniu Anuradhapury. Zachowało wiele zabytkowych obiektów. Zobaczysz tam Świątynię Zęba Buddy. Warte uwagi są Lankatilaka i Rankot Vihara.
- Sigirija to Lwia Skała. To ogromna bryła magmy. Pozostała po wygasłym wulkanie. Twierdza Sigiriya położona jest na szczycie skały. Jest to zabytek wpisany na listę UNESCO. To najważniejsze stanowisko archeologiczne w kraju. W jaskiniach Sigiriyi znajdziesz freski. Freski osiągają wysokość 40 metrów. Ich długość to ponad 140 metrów.
- Złota Świątynia w Dambulli to skalne świątynie. To największy zespół świątyń skalnych. Jest najlepiej zachowany na Sri Lance. Buddyjska Złota Świątynia w Dambulli była miejscem świętym od ponad 2000 lat.
- Fort Galle znajduje się w Zatoce Galle. Leży na południowo-zachodnim wybrzeżu. Galle ma wpisany na listę UNESCO holenderski fort. Pochodzi on z XVII wieku. Fort ma wymiary 700×400 metrów. Na jego terenie jest 400 domów.
- Świątynia Zęba w Kandy to ważne miejsce. Przechowuje relikwię zęba Buddy.
Inne miejsca UNESCO to Park Narodowy Sinharaja i Równiny Hortona.
Najpopularniejsze atrakcje Sri Lanki
Adam’s Peak to święta góra na Sri Lance. Mierzy 2243 m n.p.m. Wejście na szczyt wymaga pokonania ponad 5200 schodów. Jest popularna wśród pielgrzymów.
Warto zobaczyć plantacje herbaty. Nuwara Elija znana jest z plantacji herbaty. Haputale to idealna baza wypadowa. Sri Lanka jest trzecim producentem herbaty na świecie. Produkcja herbaty to 2% PKB. Rocznie wytwarza się 327 500 ton. Sri Lanka to herbaciany raj. Kraj znany jest z produkcji herbaty od XIX wieku. Wcześniej uprawiano kawę.
Sri Lanka ma wiele pięknych plaż. Plaża Unawatuna jest popularna. To miejsce do wypoczynku i sportów wodnych. Mirissa to turystyczna plaża. Jest dobrym miejscem do surfingu. Można tam wejść na Parrot Rock. Warto odwiedzić klif z palmami kokosowymi. Arugam Bay to jedno z 10 najlepszych miejsc do surfowania na świecie. Tangalle jest idealne na krótki wypad. Oferuje bierny wypoczynek. Kosgoda to piękna, długa plaża. Ambalangoda to klimatyczne miejsce. Nilaveli to spokojna plaża na wschodzie.
Miasta warte odwiedzenia to Kolombo. To największe miasto. Kandy jest ośrodkiem administracyjnym. Galle to kolonialne miasto z fortem. Ella to popularny kurort. Ma trasy trekkingowe. Dambulla to miasto ze Złotą Świątynią. Dżafna to największe skupisko ludności tamilskiej.
Inne ciekawe miejsca to Park Narodowy Udawalawe. Można tam zobaczyć dzikie zwierzęta. Park Yala oferuje spotkanie ze słoniami i lampartami. Sierociniec słoni Pinnawala powstał w latach 70. XX wieku. Żyje tam około 80 słoni. Pigeon Island ma wspaniałą rafę koralową. Wyspa Mannar łączy się z lądem groblą. Warto zobaczyć Mihintale. Zobacz jaskinie Rock Temple w Dambulla. Odwiedź Budda Aukana. Zobacz Matale Temple. Pływaj w rzece Kitulgali.
Podróż pociągiem z Kandy do Elli jest malownicza. Koszt biletu jest niski. Bilety pierwszej klasy szybko się wyprzedają. Warto je rezerwować z wyprzedzeniem.
Kuchnia Sri Lanki
Kuchnia Sri Lanki jest różnorodna. Mieszkańcy jedzą głównie rękami. Uważają to za sposób na lepsze poczucie smaku. Sri Lanka to raj dla fanów morskiej kuchni.
Popularne dania to Rice and Curry. To podstawowy posiłek. Hoppers to cienkie naleśniki z ryżu. Kottu to posiekane ciasto roti z warzywami i mięsem. String Hoppers to nitki z ciasta ryżowego. Watalappam to deser kokosowy. Lamprais to ryż i dodatki zawinięte w liść bananowca. Pol Sambol to pasta kokosowa. Pittu to ciasto na parze z ryżu i kokosa.
Narodowy alkohol to wino kokosowe. Spożycie alkoholu rocznie to 3,7 litra czystego alkoholu na osobę. Struktura spożycia to głównie spirytus (85%) i piwo (13%).
Informacje praktyczne dla podróżnych
Polacy potrzebują wizy na Sri Lankę. Można ją uzyskać online przed wyjazdem. System nazywa się ETA. Koszt wizy online to 50 dolarów. Koszt na lotnisku to 60 dolarów. Do wjazdu potrzebny jest ważny paszport. Potrzebne jest też potwierdzenie wizyty w systemie ETA.
Ile kosztuje wiza na Sri Lankę?
Wiza na Sri Lankę kosztuje 50 dolarów online. Na lotnisku kosztuje 60 dolarów.
Najlepszy czas na odwiedzenie Sri Lanki zależy od regionu. Na zachodnim i południowym wybrzeżu najlepsza jest pora sucha. Trwa od listopada do marca. Na wschodzie wyspy pora sucha jest od maja do września. Warto sprawdzić prognozy pogody przed podróżą. Zaleca się planowanie podróży na minimum 10-14 dni. Pozwala to doświadczyć różnorodności wyspy.
Transport na Sri Lance bywa wyzwaniem. Obowiązuje ruch lewostronny. Został wprowadzony w 1978 roku. Turyści odradzają prowadzenie pojazdów. Warto korzystać z tuk tuków. Ustal ostateczną cenę przed wejściem. Na transfer z lotniska zamawiaj Ubera. Można też wynająć prywatnego kierowcę. Pociąg to popularny środek transportu. Szczególnie malownicza jest trasa Kandy-Ella.
Przed wylotem skontaktuj się z lekarzem medycyny podróżnej. Zaleca się szczepienia na WZW typu A i B. Warto zaszczepić się przeciwko tężcowi. Warto zabrać cieplejsze ubrania na tereny górskie. Temperatura w Ella to około 20 stopni Celsjusza.
Sri Lanka była dotknięta tsunami w 2004 roku. Trzęsienie ziemi miało magnitudę 9,1. Zginęło około 35 000 osób. Obecnie działa system wczesnego ostrzegania.
W komunikacji z miejscowymi ważny jest kontakt twarzą w twarz. Nie krytykuj miejscowych. Nie wywieraj zbyt dużego wpływu na rozmówców. Lankijczycy są pozytywnie nastawieni do turystów. Znają pozdrowienia AYUBOWAN (syngaleski) i VANAKKAM (tamilski).
Ciekawostki o Sri Lance
Nazwa państwa w sanskrycie oznacza „olśniewający kraj”. Sri Lanka jest nazywana „krainą klejnotów”. To z powodu bogactwa kamieni szlachetnych. Kraj jest uważany za głównego eksportera biżuterii.
Na Sri Lance z odchodów słoni produkowany jest papier. Dzienne odchody jednego słonia to około 200 kg. Jeśli ktoś na Sri Lance spyta cię o hobby, pyta o orientację seksualną. Na Sri Lance podczas eventów kobiety siedzą przy innych stołach niż mężczyźni.
Sri Lanka ma najwyższy wskaźnik umiejętności czytania i pisania w Azji Południowej. 92% mieszkańców ukończyło szkołę średnią. Kraj zdobył Puchar Świata w krykiecie w 1996 roku.
Na Sri Lance istnieje unikalny system irygacyjny. Nazywa się tankami. Największy sztuczny zbiornik to Parakrama Samudra. Może pomieścić 134 miliony m³ wody.
Narodowym kwiatem Sri Lanki jest niebieska lilia wodna. Sri Maha Bodhi to najstarsze drzewo posadzone przez człowieka. Ma 288 lat p.n.e.
Sri Lanka jest członkiem-założycielem SAARC. Należy też do ONZ i Wspólnoty Narodów. Jest członkiem G77 i Ruchu Państw Niezaangażowanych.
Sri Lanka jest najpiękniejszą wyspą na świecie. – Marco Polo
Na Sri Lance jogurt sprzedawany jest w specjalnych glinianych naczyniach. Mieszkańcy poruszają się głównie trójkołowcami i motorowerami. W 2016 roku wprowadzono zakaz używania toreb plastikowych.
Nie ma oficjalnego zwierzęcia narodowego. Słonie, lwy i wiewiórki są lokalnie za takie uważane.
Zobacz także: