Szwajcaria to kraj pełen kontrastów, od majestatycznych Alp po malownicze jeziora. Odkryj fascynujące fakty, niezwykłe miejsca i bogate tradycje tego alpejskiego państwa.
Geografia i przyroda Szwajcarii
Szwajcaria leży w Europie Zachodniej. To państwo federacyjne. Pełna nazwa kraju to Konfederacja Szwajcarska. Kraj graniczy z pięcioma państwami. Są to Niemcy, Francja, Włochy, Austria i Liechtenstein. Szwajcaria nie ma dostępu do morza. Powierzchnia kraju wynosi 41 284 km². Jest 7,5 raza mniejsza od Polski.
Alpy zajmują około 60% powierzchni kraju. Średnia wysokość Alp to 1700 metrów nad poziomem morza. Najwyższy szczyt Szwajcarii to Dufourspitze. Wznosi się na wysokość 4634 metrów. Matterhorn jest symbolem Alp. W Szwajcarii jest 48 gór powyżej 4000 metrów. Kraj ma 208 gór o wysokości ponad 3000 metrów.
W Szwajcarii znajduje się ponad 1500 jezior. Jezioro Genewskie jest największe. Ma powierzchnię 580 km². Jest drugim co do wielkości słodkowodnym akwenem w Europie. Kraj ma też około 1320 tuneli. W Szwajcarii znajduje się ponad 5000 mostów. Około 6% europejskich zasobów wody pitnej pochodzi ze Szwajcarii.
Kultura i tradycje Szwajcarii
Szwajcaria jest wielokulturowa i wielojęzyczna. W kraju obowiązują cztery języki urzędowe. Są to niemiecki, francuski, włoski i retoromański. Niemieckim mówi 72,8% ludności. Francuskim posługuje się 13%. Włoski jest językiem 6,5% mieszkańców. Główną religią jest katolicyzm. Stanowi 39% populacji.
Szwajcaria znana jest z bogatych tradycji. 1 sierpnia to Narodowe Święto Szwajcarii. Jest to Święto Zjednoczenia. Obchodzone jest na cześć pierwszej konfederacji z 1291 roku. Alpabzug to tradycyjna ceremonia. Krowy wracają z letnich pastwisk w górach. Schodzą do wsi na zimę. Festiwal Alpa, zwany Desalpe, odbywa się jesienią.
Fasnacht to kolorowy karnawał. Szczególnie hucznie obchodzony jest w Bazylei. Zaczyna się o 4:00 w środę popielcową. Mieszkańcy Bazylei mówią o nim „Die Drey scheenschte Dääg”. Przygotowania do Fasnacht zaczynają się miesiące wcześniej. Jarmarki bożonarodzeniowe są popularne w szwajcarskich miastach. Sechseläuten odbywa się co roku w Zurychu. Święto Słomianego Anioła obchodzone jest w Lucernie.
Jass to narodowa gra w karty. Yodelling to tradycyjny szwajcarski śpiew. Był sposobem komunikacji pasterzy w górach. Schwingen to tradycyjne szwajcarskie zapasy. Mają korzenie w alpejskich wioskach. L’escalade des canards odbywa się w Genewie. Ma miejsce w pierwszą niedzielę września.
Często słyszałam opinie, że w Szwajcarii wieje nudą i nie ma co robić. Bardzo szybko przekonałam się, że nie jest to prawdą.
Tradycja dzwonienia w Nowy Rok jest popularna. Festiwal wina w Vevey odbywa się co 20 lat.
Szwajcarska kuchnia i produkty
Szwajcaria ma bogatą tradycję kulinarną. Dominują sery i czekolada. Fondue i raclette to tradycyjne dania. Rösti to smażone placki ziemniaczane. Mają wiele regionalnych wersji. Ulubionym daniem Szwajcarów jest rösti.
Szwajcaria słynie z produkcji czekolady. Jest największym producentem czekolady na świecie. Produkuje 180 000 ton serów rocznie. Oferuje 450 gatunków sera. Emmentaler to najsłynniejszy ser szwajcarski. Gruyeres pochodzi z ser Gruyere. Szwajcarzy jedzą najwięcej czekolady na świecie. Średnio 11,3 kg na osobę rocznie. Czekolada mleczna została wynaleziona w Szwajcarii. Marka Toblerone pochodzi ze Szwajcarii.
Szwajcaria jest jednym z największych eksporterów zegarków. Połowa luksusowych zegarków produkowanych na świecie pochodzi stąd. Zegarki Tissot, TAG Heuer, Rolex, Patek Philippe są szwajcarskie. La Chaux-de-Fonds to centrum produkcji zegarków.
Wino w Szwajcarii jest bardzo dobre. Szwajcarzy piją je głównie sami. Tylko 1% jest eksportowany. W Szwajcarii rośnie ponad 200 odmian winorośli.
Transport i infrastruktura
Szwajcaria ma jeden z najbardziej zaawansowanych systemów transportu publicznego. Pociągi są bardzo popularne. Szwajcaria posiada bardzo gęstą sieć kolejową. Ponad 90% pociągów napędza energia wodna. Aplikacja SBB Mobile pomaga w podróżowaniu. Karta Half Fare TravelCard obniża koszty. Kosztuje 185 CHF. Saverday Pass to kolejna opcja zniżki. Dzieci do 6 lat podróżują za darmo. Bilet dla dzieci do 16 lat kosztuje 30 CHF. Jungfraujoch to najwyższa stacja kolejowa w Europie. Znajduje się na wysokości 3454 metrów.
Szwajcaria ma jedną z najgęstszych sieci dróg. Koszt rocznej winiety na autostrady to 40 CHF. Ceny paliwa wynoszą około 5,70 CHF. Najdłuższy tunel na świecie to tunel bazowy pod przełęczą Gottarda. Ma 57 kilometrów długości. Oddano go do użytku w 2016 roku.
Ciekawe miejsca i atrakcje
Szwajcaria jest rajem dla narciarzy. Ma ponad 200 ośrodków narciarskich. Trasy narciarskie w Grindelwald mają 160 km. Szwajcaria ma 7108 km tras narciarskich. Tor saneczkowy Cresta Run w St. Moritz powstał w 1885 roku. Szwajcarzy uwielbiają narciarstwo i snowboard. Kraj ma 2433 kolejki linowe.
Szwajcaria oferuje 66 000 km oznakowanych szlaków turystycznych. Posiada 20 000 km oznakowanych tras rowerowych. Wzrost zainteresowania turystyką rowerową jest trendem. Możesz wybrać się do jednej z alpejskich wiosek. Zobaczysz tam Alpabzug na żywo.
Miasta i zabytki
Zurych jest największym miastem Szwajcarii. Berno jest stolicą. Formalnie Szwajcaria nie ma stolicy. Funkcję de facto pełni Berno. Berno to czwarte największe miasto. Stare Miasto w Bernie jest na liście UNESCO. Zostało wpisane w 1983 roku. Zabytki z XIII wieku są tam widoczne. Festiwal Starego Miasta w Bernie odbywa się raz w roku.
Lucerna to perła architektury. W Lucernie znajduje się Kappelbrücke. Jest to most kapliczny. Lucerna leży nad Jeziorem Czterech Kantonów. Jezioro Fyrwaldstätte obmywa cztery kantony. Lucerna to mój top 1 miejsce w Szwajcarii. Święto Słomianego Anioła odbywa się co roku w Lucernie.
Bazylea to idealne miasto na spacer. Ma ponad 200 fontann. Fasnacht w Bazylei to słynny karnawał. Letni wypoczynek nad Renem jest tam możliwy. W Bazylei znajduje się Münsterplatz. Uniwersytet z 1460 roku jest w Bazylei. Marktplatz to główny plac. Herbstmesse i Oktoberfest są tam obchodzone.
Genewa ma drugą co do wielkości siedzibę ONZ. W pobliżu Genewy znajduje się CERN. Wielki Zderzacz Hadronów jest w CERN. Sieć WWW została wynaleziona w CERN w 1989 roku. L’escalade des canards odbywa się w Genewie.
Sion jest znane z dwóch twierdz na wzgórzu. Ma piękny zamek. W Sionie jest lokalne wino. Bellinzona ma trzy warownie. Są wpisane na Listę UNESCO. Warto spróbować włoskiej pizzy w Bellinzonie.
Góry i jeziora
Matterhorn ma 4478 metrów wysokości. Jest symbolem Alp. Najlepszy widok na Matterhorn jest z Gornergrat. W Zermatt znajduje się Matterhorn. Kolej Gornergratbahn oferuje piękne widoki. Została uruchomiona w 1898 roku. Warto wyjechać nią wcześnie rano.
Dolina Lauterbrunnen jest znana z 72 wodospadów. Wodospad Staubbach ma 417 metrów. Warto wsiąść do kolejki w Lauterbrunnen. Można nią dojechać do wioski Wengen. Wodospad Mürrenbachfall ma 1343 metry.
Jungfraujoch jest najwyższym dworcem kolejowym. Ma 3454 metry wysokości. Obserwatorium Sfinks ma wysokość 3571 metrów. Obszar Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn jest na liście UNESCO. Został wpisany w 2001 roku. Wielki lodowiec Aletsch ma 24 km długości. Domek Mönchsjochhütte ma 3659 metrów.
Rheinfall to największy wodospad w Europie. Mierzy 23 metry wysokości. Średni przepływ wody to 600 m³/s. Wodospady Renu są imponujące podczas topnienia śniegu. Po zwiedzaniu Rheinfall warto spacerować po Szafuzie.
W Szwajcarii jest największe podziemne jezioro w Europie. To St-Leonard, Lac Souterrain. Na górze Niesen są najdłuższe schody. Liczą 11 674 stopni. Na Lodowcu 3000 jest wiszący most. Łączy dwa szczyty górskie.
Mniej znane miejsca
W Szwajcarii są malownicze wioski. Znajdują się w kantonach Thurgau, Appenzell i Valais. Ernen to urocza wioska w kantonie Valais. Ma piękne widoki i wąskie uliczki. Leuk to malownicze miasteczko w Valais. Oferuje panoramiczne widoki na Alpy. Saillon znana jest z gorących źródeł. Ma XII-wieczny zamek. Steckborn leży nad Jeziorem Bodeńskim. Ma średniowieczne stare miasto.
Diessenhofen to średniowieczna miejscowość. Ma kościół św. Wawrzyńca. Salenstein to wieś z zamkiem Arenenberg. Dorastała tam królowa Hortensja. Appenzell jest znane z tradycyjnej architektury. Odbywa się tam Landsgemeinde. Wąwóz Ruinaulta nazywany jest Wielkim Kanionem Szwajcarii. Ma 13 km długości i 400 m głębokości. Klasztor w Müstair to przykład architektury wczesnośredniowiecznej. Brienz to miasteczko znane z rzeźbienia w drewnie.
To mój wybór na sielskie wakacje w Szwajcarii – nawet w pochmurny czy deszczowy dzień wygląda cudownie, powiedziałabym mistycznie.
Praktyczne informacje i ciekawostki
Walutą Szwajcarii jest frank szwajcarski (CHF). Warto zaopatrzyć się w kartę z kantorem online. Mieszkańcy UE mogą ubiegać się o obywatelstwo. Wymaga to spędzenia 12 lat w kraju. Dopiero po 12 latach można otrzymać obywatelstwo. Cudzoziemcy stanowią około 23% ludności. Ludność niebędąca obywatelami to ponad 25%.
Szwajcaria jest znana z neutralności. Utrzymuje ją od 1815 roku. Neutralność zapewnia bezpieczeństwo. Szwajcaria jest najlepszym miejscem na narodziny. W 2007 roku armia szwajcarska wkroczyła do Liechtensteinu. Była to pomyłka. W 2007 roku Szwajcaria przypadkowo zaatakowała Liechtenstein.
Szwajcarzy mają bunkry. Są przygotowani na wojnę nuklearną. Szwajcaria ma największe zagęszczenie schronów atomowych. W Szwajcarii jest 300 000 schronów. Mogą pomieścić 9 000 000 osób. Największy schron może pomieścić 20 000 osób. Szwajcarska służba wojskowa trwa całe życie.
Szwajcaria ma jeden z najniższych wskaźników przestępczości. Jest to jeden z najniższych wskaźników w krajach uprzemysłowionych. W 2015 roku było 0,5 zabójstw z użyciem broni na 100 000 osób. Na 100 mieszkańców przypada 45,7 sztuk broni. Eutanazja w Szwajcarii jest legalna. W Szwajcarii jest prawnik reprezentujący zwierzęta. W 2008 roku zakazano posiadania tylko jednej świnki morskiej. Zwierzęta cierpiały z powodu samotności. W Szwajcarii zabronione jest nadawanie dziecku szkodliwego imienia. W niedziele wszystkie sklepy są zamknięte. Ciszę nocnego snu gwarantują przepisy. Aby ściąć drzewo, potrzebujesz pozwolenia. Dotyczy to nawet drzewa na prywatnym terenie. Małe łapówki do 25 Franków są akceptowane.
Szwajcarski Czerwony Krzyż założono w 1863 roku. Watykańska Gwardia Szwajcarska składa się ze Szwajcarów. Muszą być katolikami. Jedynym Szwajcarem w kosmosie był Claude Nicollier. Komik Charlie Chaplin spędził w Szwajcarii 25 lat życia. Mieszkał w Vevey. Bollywood kręci wiele filmów w Szwajcarii.
W Szwajcarii kobiety otrzymały prawo wyborcze w 1971 roku. Szwajcarzy głosują w referendum częściej niż inni. Mogą kwestionować prawa uchwalone przez parlament. Szwajcaria praktykuje demokrację bezpośrednią.
Szwajcaria jest liderem innowacji i technologii. Albert Einstein stworzył E=MC² w Szwajcarii. Szwajcarska firma Nescafe wynalazła kawę rozpuszczalną w 1938 roku. Tim Berners-Lee wynalazł World Wide Web w CERN. Patek Philippe wymyślił zegarek na rękę. Szwajcaria dostarcza obywatelom ekologiczną energię. 39% energii pochodzi z elektrowni jądrowych. 56% pochodzi z elektrowni wodnych.
Pytania i odpowiedzi
Ile języków urzędowych ma Szwajcaria?
Szwajcaria ma cztery języki urzędowe. Są to niemiecki, francuski, włoski i retoromański.
Czy Szwajcaria jest w Unii Europejskiej?
Nie, Szwajcaria nie jest częścią Unii Europejskiej. Jest jednak częścią strefy Schengen.
Jaka waluta obowiązuje w Szwajcarii?
Oficjalną walutą Szwajcarii jest frank szwajcarski (CHF).
Kiedy obchodzone jest Narodowe Święto Szwajcarii?
Narodowe Święto Szwajcarii obchodzone jest 1 sierpnia.
Z czego słynie Szwajcaria?
Szwajcaria słynie z czekolady, sera, bankowości, zegarków i majestatycznych gór.
Porady dla podróżujących
Planujesz podróż do Szwajcarii? Pamiętaj o kilku ważnych kwestiach.
- Zarezerwuj noclegi z wyprzedzeniem.
- Pamiętaj o ubezpieczeniu podróżnym.
- Warto zaopatrzyć się w kartę z kantorem online.
- Przygotuj się na podróżowanie pociągami. System jest bardzo rozwinięty.
- Rozważ zakup karty zniżkowej. Może to być Half Fare TravelCard.
- W Dolinie Lauterbrunnen warto pojechać kolejką do Wengen.
- W Grindelwald skorzystaj z kolejki gondolowej. Jedź do Grindelwald-Mannlichen.
- Po zwiedzaniu wodospadu Rheinfall udaj się na spacer po Szafuzie.
- Po trekkingu na Rigi polecamy kąpiel w termach Mineralbad & Spa Rigi Kaltbad.
- Warto odwiedzić serownię w Affoltern im Emmental.
- Spróbuj lokalnego wina w Sionie.
- Zobacz malowidła w klasztorze w Müstair.
Podsumowanie
Szwajcaria to kraj niezwykły. Oferuje piękne krajobrazy. Ma bogatą kulturę i historię. Możesz zwiedzać miasta. Możesz wędrować po górach. Możesz poznawać lokalne tradycje. Szwajcaria zaskakuje na każdym kroku. Każda pora roku jest wyjątkowa. Zawsze znajdziesz coś ciekawego. Przygotuj się na niezapomnianą podróż.
Zobacz także: