Tatarzy to naród pochodzący z Azji Środkowej, który swoją historię ma już od ponad 1500 lat. To zdecydowanie interesujący temat, dlatego przygotowaliśmy dla Państwa ciekawostki o Tatarach, które warto poznać!
Historia Tatarów
Tatarzy zaczęli swoją historię w III wieku n.e., na terenach dzisiejszego Mongolii. W tamtym czasie byli jednym z wielu ludów koczowniczych zamieszkujących Azję Środkową. W XII wieku na czele plemienia stanął Dżyngis-chan, który podbił ogromne tereny i utworzył Imperium Mongolskie. Tatarzy stanowili wówczas jedną z najsilniejszych grup etnicznych w państwie mongolskim.
W XIII wieku Tatarzy pod wodzą Batu-chana, wnuka Dżyngis-chana, zaatakowali ziemie Rusi i podbili je. W wyniku podbojów na Rusi powstały Chanaty Krymski, Astrachański, Syberyjski i Kazachski. W XV wieku w wyniku wewnętrznych walk Tatarzy zaczęli tracić władzę nad swoimi ziemiami i podlegać wpływom państw zewnętrznych. W XVIII wieku większość tatarskich ziem znalazła się w granicach Rosji.
Kultura Tatarów
Tatarzy to naród o bogatej kulturze i tradycjach. Ich kuchnia słynie z charakterystycznych smaków i aromatów, takich jak przyprawa z liści winorośli lub miód z lipy. Tatarskie potrawy to m.in. bałsz, czi – ci – perekaszki i echpochmak.
Do najbardziej charakterystycznych elementów stroju tatarskiego należą kałpak (charakterystyczna czapka), czomagi (skórzane buty) oraz szarawary. W sztuce Tatarzy znani są z ornamentów roślinnych i geometrycznych, a w muzyce z charakterystycznych instrumentów takich jak kubyz (instrument strunowy) czy tumbasz (instrument perkusyjny).
Współczesne Tatarzy
Obecnie Tatarzy mieszkają w różnych krajach Europy i Azji, a najwięcej z nich w Rosji, na Ukrainie, w Polsce oraz w Kazachstanie. W Polsce Tatarzy żyją przede wszystkim w okolicach Białegostoku, gdzie tworzą specjalną enklawę kulturową.
W XX wieku Tatarzy odegrali istotną rolę w tworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, gdzie stanowili jedną z mniejszości. W czasie II wojny światowej wiele osiedli tatarskich zostało zniszczonych, a wielu Tatarów zostało wysiedlonych na Syberię lub zesłanych na przymusowe prace. Po wojnie rozpoczęła się akcja repatriacyjna, mająca na celu powrót Tatarów na Krym. W 1954 roku Krym został jednak przekazany przez Nikitę Chruszczowa Ukrainie, co spotkało się z niezadowoleniem ze strony Tatarów krymskich.
Jakie są najważniejsze święta obchodzone przez Tatarów?
Najważniejszym świętem Tatarów jest Kurban Bajram, obchodzone na zakończenie muzułmańskiego miesiąca Ramadan. Kolejnym ważnym świętem jest Uraza Bayram, które obchodzone jest przez trzy dni w czasie pierwszego dnia po zakończeniu Ramadanu. W czasie tego święta Tatarzy składają sobie życzenia, spotykają się ze znajomymi i rodziną, a także przygotowują tradycyjne potrawy.
Jakie są najważniejsze potrawy kuchni tatarskiej?
Jednymi z najważniejszych potraw kuchni tatarskiej są: manty – pierogi z mięsem i cebulą, łagman – zupa z mięsem, warzywami i makaronem, ciężki bołgar – gęsta zupa z mięsem, ziemniakami, marchewką i cebulą oraz czebureki – placek z farszem mięsnym, smażony na głębokim oleju. Innymi popularnymi potrawami są m.in. bałsz, tj. kawałki mięsa z dodatkiem warzyw, przyrządzane na grillu, oraz trzebie – danie z ciasta drożdżowego i mięsa.
Czy Tatarzy mają swój język?
Tak, Tatarzy posługują się językiem tatarskim, który należy do grupy języków tureckich. W piśmiennictwie tatarskim stosuje się alfabet łaciński lub cyrylicę.
Czy Tatarzy są w Polsce?
Tak, Tatarzy mieszkają w Polsce od wieków. Najwięcej z nich zamieszkuje w okolicach Białegostoku, gdzie żyje tzw. Tatarszczyzna – społeczność tatarska o unikalnej kulturze i tradycjach. Tatarszczyzna skupia się wokół miejscowości Kruszyniany, gdzie znajduje się jedyna w Polsce drewniana meczet.
Zobacz także: